Takich bohaterów już nie ma - por. Stanisław Mierzwiński ps. „Michał”

Jego ojciec zginął podczas przwrotu majowego, matka zmarła w niemieckim obozie Bergen-Belsen, a on sam jako żołnierz NOW i AK został zamordowany przez komunistów. Dziś mija 70. rocznica śmierci por. Stanisława Mierzwińskiego.

Urodził się  5 stycznia 1922 r. w Warszawie. Jego ojciec zginął w przewrocie majowym 1926 r., walcząc po stronie rządu. W 1939 r. zdał małą maturę w Gimnazjum im. Ignacego Paderewskiego w Poznaniu.

We wrześniu 1939 r. ochotniczo zgłosił się do wojska, walczył pod Kutnem i pod Iłowem, gdzie dostał się do niewoli. Po zwolnieniu wrócił do Poznania i związał się ze Stronnictwem Narodowym. Był aktywny w Narodowej Organizacji Wojskowej, gdzie pod pseudonimem „Michał” zajmował się kolportażem prasy podziemnej. Na tajnych kompletach ukończył liceum oraz podchorążówkę.

Po przejściu do AK był dowódcą drużyny w batalionie „Wawel”, a w 1943 r. instruktorem w szkole podchorążych. Brał udział w akcjach przeciw Niemcom, wykonywał wyroki na gestapowcach. Na własną prośbę został przeniesiony do oddziału leśnego Józefa Czuchry „Bogumiła” pod Krosnem.

Awansował do stopnia podporucznika, został odznaczony Krzyżem Walecznych i Krzyżem Zasługi z Mieczami. W oddziale był oficerem łącznikowym, kontaktował się z oddziałami sowieckimi, kilkakrotnie przechodził linię frontu. W czerwcu 1944 r. brał udział w rozbiciu transportu Żydów wiezionych na egzekucję pod Sanokiem.

W lipcu 1944 r. został odwołany do Krakowa, by utworzyć tam nowy oddział, którym dowodził do stycznia 1945 r. Po powrocie do Poznania organizował oddziały zbrojne, tzw. Drużyny Obozowe w ramach SN. W lipcu 1945 r. został aresztowany przez UB. Zwolniony w listopadzie na podstawie amnestii, podjął decyzję o wyjeździe za granicę.

W czerwcu 1946 r. nielegalnie przedostał się do Berlina. Wstąpił do dywizji gen. Stanisława Maczka, gdzie został zastępcą dowódcy kompanii jednocześnie awansował do stopnia porucznika. Od września 1946 r. do kwietnia 1947 r. był łącznikiem wywiadowczej siatki MSW rządu londyńskiego i kierownikiem wydziału administracji tej siatki w anglosaskiej strefie okupacyjnej Niemiec.

W kwietniu 1947 r. został kierownikiem komórki legalizacyjnej zaopatrującej w dokumenty kurierów ośrodków zagranicznych przysyłanych do kraju. Nocą z 3 na 4 listopada 1947 r. w okolicach Szczecina przekroczył granicę niemiecko-polską z zadaniem zorganizowania nowego Prezydium Zarządu Głównego SN.

10 grudnia 1947 r. został zatrzymany przez bezpiekę. Rok później, 4 grudnia 1948 r. Wojskowy Sąd Rejonowy w Warszawie skazał go na karę śmierci. Stracono go 18 lutego 1949 r.

opr. Paweł Brojek
Źródło: Tadeusz Swat, „...Przed Bogiem i historią”. Księga ofiar komunistycznego reżimu w Polsce lat 1944–1956. Mazowsze, Warszawa 2003

© WSZYSTKIE PRAWA DO TEKSTU ZASTRZEŻONE. Możesz udostępniać tekst w serwisach społecznościowych, ale zabronione jest kopiowanie tekstu w części lub całości przez inne redakcje i serwisy internetowe bez zgody redakcji pod groźbą kary i może być ścigane prawnie.