Dokładnie 30 lat temu w Poznaniu zmarł ppłk Dionizy Vogel – powstaniec wielkopolski i śląski, uczestnik wojny polsko-bolszewickiej, oficer Armii Krajowej i działacz Zrzeszenia WiN, więziony za przynależność do tej nielegalnej organizacji. Dionizy Vogel urodził się 21 marca 1896 r. we wsi Troszczyn w Wielkopolsce. Po ukończeniu szkoły powszechnej uczęszczał do gimnazjum w Międzyrzeczu, a potem we Wschowie, gdzie w 1915 r. uzyskał świadectwo dojrzałości. W tym samym roku został wcielony do armii pruskiej. Służył w 41. Pułku Artylerii Lekkiej w Głogowie, a następnie w 19. Pułku Piechoty w Bojanowie. Walczył na froncie francuskim, gdzie został ranny. Walczył w powstaniu wielkopolskim, brał udział w zdobyciu Nowego Tomyśla. Pod Trzcielem zdobył niemiecki samolot bombowy, biorąc do niewoli jego załogę. Po odnowieniu się ran zmuszony został do czasowej rezygnacji ze służby na froncie. Podczas wojny z bolszewikami walczył na froncie białorusko-litewskim jako dowódca II batalionu 1. pułku piechoty rezerwowej. Za wyprowadzenie z okrążenia pod Trokami dowodzonego przez siebie oddziału został odznaczony Orderem Virtuti Militari V klasy. Jako ochotnik walczył też w III powstaniu śląskim. Po przeniesieniu do rezerwy w 1923 r. zamieszkał w Buku, gdzie kierował spółdzielnią rolniczo-handlową oraz aktywnie uczestniczył w działalności organizacji społecznych. Po wybuchu II wojny światowej, w grudniu 1939 r. został wysiedlony wraz z rodziną na teren Generalnej Guberni. Działał w ZWZ-AK na terenie powiatów włoszczowskiego i radomszczańskiego. Według niepotwierdzonych informacji pełnił przez pewien czas funkcję komendanta Obwodu AK Włoszczowa. Po rozwiązaniu AK w styczniu 1945 r. nie ujawnił się. Wiosną tego roku powrócił do Buku i wznowił działalność spółdzielni rolniczej. Pozostawał w konspiracji antykomunistycznej w strukturach Wielkopolskiej Samodzielnej Grupy Ochotniczej „Warta” opierającej się na siatce AK z okresu okupacji. Pełni funkcję komendanta Obwodu Nowy Tomyśl z siedzibą w Buku. We wrześniu 1945 r. został przeniesiony wraz z podległą strukturą do Zrzeszenia WiN. Aresztowany w listopadzie 1945 r. przez bezpiekę pod zarzutem przynależności do nielegalnej organizacji, został uwięziony w areszcie UB w Poznaniu, gdzie przeszedł brutalne śledztwo. W mają 1946 r. Wojskowy Sąd Rejonowy skazał go na karę 6 lat więzienia, złagodzoną na podstawie amnestii o połowę. Na wolność wyszedł w marcu 1947 r. Powrócił do Buku, od 1948 r. prowadził w Poznaniu własne przedsiębiorstwo handlowe. W 1954 r. ze względu na stan zdrowia przeszedł na rentę inwalidzką. Działał w organizacjach kombatanckich, m.in. w Związku Powstańców Wielkopolskich. Ppłk Dionizy Vogel zmarł 19 lutego 1986 r. w Poznaniu, został pochowany na miejscowym cmentarzu. opr. Paweł Brojek Źródło: stankiewicz.e.pl