Armia Krajowa w dokumentach
/
Nakładem Instytutu Pamięci Narodowej, Instytutu Polskiego i Muzeum generała Sikorskiego w Londynie, ukazał się w dwuczęściowy, liczących w sumie 1070 stron pierwszy tom pracy „Armia Krajowa w dokumentach 1939–1945".
Dwuczęściowy tom pierwszy zawiera wybór dokumentów od września 1939 (wybuchu wojny) do czerwca 1941 (do ataku Niemiec na ZSRR), ilustracje i mapy.
Nowe rozszerzone wydanie pracy podstawowej w badaniach nad historią Polskiego Państwa Podziemnego, której redaktorami byli żołnierze AK, zawiera niepublikowane dotąd dokumenty.
Wśród 287 dokumentów znalazły się: relacje o tworzeniu podziemia zbrojnego we wrześniu 1939, rozkazy gen. Sikorskiego, gen. Sosnkowski, gen. Tokarzewskiego-Karaszewicza, rozkazy i dokumenty dotyczące Związku Walki Zbrojnej, Służby Zwycięstwa Polsce, konspiracji wojskowej i cywilnej, meldunki, raporty, instrukcje, dokumenty opisujące działalność okupanta niemieckiego i sowieckiego, sprawozdania z działalności konspiracyjnej, szpiegowskiej, sabotażowej i dywersyjnej, informacje wywiadowcze, w sprawach kraju i placówek na obczyźnie, spraw personalnych, finansowych, wojskowych, relacji z innymi narodami.
W trakcie trwania wojny obronnej 1939 za zgodą naczelnego wodza Wojska Polskiego powstała konspiracja wojskowa pod nazwą „Służba Zwycięstwu Polski". Jej dowódcą został gen. Michał Karaszewicz-Tokarzewski. Prócz SZP powstał liczne inne organizacje konspiracyjne. Wraz z konspiracją wojskową powstała konspiracja cywilna. W skład Rady Głównej weszło Stronnictwo Narodowe, Stronnictwo Ludowe i Polska Partia Socjalistyczne.
W grudniu 1939 emigracyjny rząd Polski przekształcił SZP w Związek Walki Zbrojnej. Dowódcą ZWZ został generał Kazimierz Sosnkowski, ZWZ na terenie okupacji niemieckiej - pułkownik Stefan Rowecki, a ZWZ na terenie okupacji sowieckiej - generał Tokarzewski. Radę Główną przekształcono w Polityczny Komitet Porozumiewawczy, którego skład poszerzono o Stronnictwo Pracy. Na czele Komitetu staną Kazimierz Pużak.
W czerwcu 1940 rząd polski w Londynie powołał Komendę Główną ZWZ w kraju, na jej czele staną generał Rowecki. Sprawy cywilne przekazano w ręce Głównego Delegata Rządu na Kraj.
W latach 1939 – 1941 ZWZ zajmowało się propagandą (wydawaniem nielegalnych druków), wywiadem (w kraju i na obczyźnie) i sabotażem. ZWZ najlepiej rozwinął się na terenie niemieckiej okupacji. O wiele trudniej było na Kresach pod sowiecką okupacją i po zajęciu tych terenów przez Niemców (Polacy musieli walczyć nie tylko z Niemcami ale i partyzantką sowiecką i Ukraińcami).
W lutym 1942 ZWZ przekształcono w Armie Krajową. W latach 1942 – 1943 AK scaliła się z: Narodową Organizacją Wojskową związaną z Stronnictwem Narodowym i z Batalionami Chłopskimi związanymi z Stronnictwem Ludowym. Dzięki temu liczebność AK przekroczyła 300 tysięcy żołnierzy.
AK miała tajne szkoły podoficerskie i szkoły podchorążych, produkowała broń i materiały wybuchowe, utrzymywała stałą łączność radiową z rządem londyńskim, prowadziła działania wywiadowcze, siała nastroje defetystyczne w armii niemieckiej, wydawała ogromną ilość czasopism, prowadziła działania sabotażowe i dywersyjne, działaniami partyzanckimi uniemożliwiła deportacje Polaków z Zamojszczyzny.
W czerwcu 1943 dowódcą AK został generał Tadeusz Komorowski. W 1944 powstała Rady Jedności Narodowej. Wraz z wkraczaniem na ziemie polskie Armii Czerwonej, w 1944, AK zdecydowała się wspierać sowieckiego okupanta w trakcie jego walk z Niemcami. W wyniku tej decyzji oddziały AK się dekonspirowały, wykrwawiały w walkach z Niemcami, a po zwycięstwie Armii Czerwonej były przez sowietów likwidowane. Kontynuacją tej bezsensownej strategii było Powstanie Warszawskie. W obliczu klęski i sowieckiej okupacji 19 stycznia 1945 roku rozwiązano Armię Krajową. Na terenie okupowanej przez sowietów Polski sowieci i podlegli im polskojęzyczni komuniści rozpoczęli eksterminację polskich patriotów.
Źródło: prawy.pl
