Żywy kult św. Jana Nepomucena, patrona kontrreformacji, na ziemi siedleckiej

Zwiedzając przepiękne okolice i zabytki miasteczek oraz wsi ziemi siedleckiej, widać wśród licznych kapliczek niezwykle dużo poświęconych Janowi Nepomucenowi. Świętemu, dzięki wstawiennictwu którego siły katolickie rozgromiły husytów. Jego wizerunek znalazł się na sztandarach kontrreformacji. Jan Nepomucen urodził się w 1348 roku w Pomuku koło czeskiej Pragi. W roku 1380 otrzymał święcenia kapłańskie. Studiował prawo w Pradze i Padwie. Jako duchowny zrobił karierę. W 1393 roku został porwany przez króla Wacława IV Luksemburczyka. Poddano go torturom. Król nakazał porwanie i torturowanie kapłana, by poznać treść spowiedzi swojej małżonki. Ksiądz Jan nie wyjawił treści spowiedzi i dlatego został zamordowany. Zwłoki świętego po jego męczeńskiej śmieci w 1393 r. mordercy kapłana wrzucili z mostu Karola do Wełtawy. Wbrew ich intencjom ciało opromienione światłem wypłynęło niedaleko kościoła pod wezwaniem Świętego Krzyża w Pradze. Tam też pochowano je na trzy lata. Po tym okresie zostało przeniesione na Hradczany do katedry pod wezwaniem świętego Wita. Umieszczono je w pobliżu kaplicy Erharda i Otylii. Kult świętego, choć bardzo popularny, wzrósł, gdy dzięki jego wstawiennictwu rozgromiły husytów pod Białą Górą w 1620 roku. Dzięki katolickiej wiktorii w XVII wieku kult świętego przekroczył granice Czech. Święty Jan Nepomucen stał się jednym z najbardziej czczonych świętych okresu kontrreformacji. Proces beatyfikacyjny świętego rozpoczęto w roku 1675. Uroczystości beatyfikacji Jana Nepomucena miały miejsce w 1721, kanonizacja nastąpiła w 1729 roku. Kult świętego na Węgrzech, w państwach niemieckich, na zimach polskich oraz na całym świecie, rozprzestrzenili jezuici, franciszkanie i bernardyni. W Polsce kult Jana Nepomucena wspierał król Stanisław August Poniatowski. Pierwsza publikacja o świętym została opublikowana po polsku w Krakowie w 1716 roku. Oficjalnie Rzym zezwolił na kult świętego w Polsce w 1723 roku. Święty Jan Nepomucen jest patronem Sycylii, Sardynii, Czech, Polski, Habsburgów i poległych im ziem, wielu rodów, Bawarii, diecezji Nankinu, wielu miejscowości w Polsce (Łódź, Szydłowiec, Jastrzębie-Zdroju, Rybnik-Chwałęcice, Borek, Kijew Królewski, Cikowice) i na świecie (Praga, Monachium, Passawa, Hladovka, Anykščiai, Finalborgo, Stazzo). Imię świętego noszą dwa miasta San Juan Nepomuceno (w Paragwaju i Kolumbii). Święty jest patronem rzek, potoków, stawów, jezior, mórz, wysp, wód, mostów, wodopojów, brodów, stawów, rzek, promów, tonących, przewoźników, flisaków, rybaków, młynarzy, jezuitów, pielgrzymów, umierających, spowiedzi, honoru, sławy, winnic, winiarzy, hiszpańskich oddziałów piechoty morskiej. Święty chroni przed suszami, wyschnięciem źródeł wody. Święty Jan Nepomucen przedstawiany jest w stroju kapłańskim, w sutannie, rokiecie, oraz birecie. W dłoni trzyma palmę męczeństwa. Przed II wojną światową z kultem świętego w Czechach walczył husyta i premier Czechosłowacji Tomasz Masaryk (w skład jego rządu weszło wielu masonów). Fot. Jan Bodakowski