Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość złożył dziś w Sejmie projekt ustawy „O ustanowieniu Krzyża Wschodniego”. Krzyż Wschodni miałby być wręczany w dowód wdzięczności oraz jako wyraz szacunku i pamięci o osobach niosących pomoc Polakom prześladowanym ze względu na ich narodowość na Wschodzie w latach 1937-1959.

- Pierwsza cezura to rok rozpoczęcia w Związku Sowieckim tzw. „Operacji Polskiej”. Zamordowano w niej ponad 110 tysięcy Polaków. Rok 1959 to data zakończenia tzw. "drugiej repatriacji”, w ramach której z byłych Kresów zmuszono do wyjazdu kolejne blisko ćwierć miliona naszych Rodaków - mówi ustawa.

Działanie ustawy obejmuje osoby narodowości innej niż polska, które:

- w latach 1937 - 1939 m.in. w trakcie tzw. „Operacji Polskiej” oraz innych represji stalinowskich pomagały Polakom mieszkającym na terenach ówczesnego Związku Sowieckiego,

- w latach 1939 - 1959 pomagały prześladowanym Polakom przebywającym na terenach okupowanych przez Niemców i Sowietów, a następnie administrowanych przez władze sowieckie.

Według projektu ustawy Krzyż Wschodni nadaje Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej na wniosek Ministra Spraw Zagranicznych. Minister może przedstawić wnioski z własnej inicjatywy lub z inicjatywy związków i stowarzyszeń kombatanckich, organizacji społecznych, Sekretarza Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, Kierownika Urzędu ds. Kombatantów oraz osób prywatnych, po zasięgnięciu opinii Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej. Krzyż może być nadawany pośmiertnie.

- Ustanowienie odznaczenia stanowi czytelny sygnał, że Państwo Polskie pamięta i honoruje osoby, które w tych tragicznych czasach zachowały człowieczeństwo. Jest jednocześnie sygnałem, że to właśnie te osoby są prawdziwymi bohaterami, gdyż za pomoc Polakom groziły im represje ze śmiercią włącznie.

Jak zaznaczają pomysłodawcy odznaczenia, ustanowienie „Krzyża Wschodniego” przyczyni się do prawdziwego pojednania między Narodem Polskim, a naszymi sąsiadami na Wschodzie pokazując, że choć w opisanym w ustawie okresie miały miejsce zbrodnie ludobójstwa oraz szereg innych tragicznych wydarzeń, zawsze były one dziełem określonych ludzi, a nie całych narodów.