Turcja to nasz strategiczny sojusznik w NATO i państwo kandydujące do UE. Popieramy demokratycznie wybrany rząd i mamy nadzieję, że Turcja zapewni trwały konstytucyjny porządek oparty na prawie międzynarodowym – napisali szefowie rządów państw Grupy Wyszehradzkiej we wspólnie wydanym oświadczeniu na zakończenie spotkania w Warszawie. „Jesteśmy gotowi, aby wspólnie z demokratyczną, otwartą i stabilną Turcją podejmować działania dotyczące naszych wspólnych wyzwań. UE musi prowadzić wyważoną politykę migracyjną i azylową” dodali. Tymczasem prezydent Turcji Recep Tayyip Erdogan wprowadził stan wyjątkowy, który pozwoli jemu oraz rządowi wprowadzenie nowych regulacji prawnych w celu ograniczenia lub zlikwidowania praw i wolności. Na razie tylko na trzy miesiące, ale tak na dobrą sprawę nie wiadomo, czy nie zostanie przedłużony. Przemawiając w pałacu prezydenckim w Ankarze, Recep Tayyip Erdogan przysiągł, że „cała zaraza w siłach zbrojnych zostanie oczyszczona”.Tysiące ludzi, w tym także nauczyciele, przebywają w więzieniach. Zamknięto ponad 600 szkół. Oto pełna treść przyjętego wspólnego oświadczenia szefów rządów państw Grupy Wyszehradzkiej Warszawa, 21 lipca 2016 r. Wynik referendum w Wielkiej Brytanii tworzy nową sytuację dla Unii Europejskiej. Nie możemy nadal odwracać głowy, mając nadzieję, że kryzys rozwiąże się sam. Musimy przybliżyć ideę europejską obywatelom i zmniejszyć istniejący rozdźwięk pomiędzy działaniami instytucji europejskich a oczekiwaniami obywateli. Potrzebujemy głębszej refleksji nad aktualnymi wyzwaniami stojącymi przed Unią. Wynik referendum w Wielkiej Brytanii wyraźnie pokazał, że w naszej refleksji nie możemy pominąć konkretnych obaw a nawet wątpliwości naszych obywateli dotyczących UE. Pokazał on również, że musimy przedstawiać projekt europejski w lepszy sposób, jako Unię działania i zaufania. Przypominamy, że do czasu wyjścia z UE Wielka Brytania nadal jest zobowiązana do przestrzegania prawa unijnego i obowiązuje ono w tym kraju, zarówno jeśli chodzi o prawa, jak i obowiązki. Proces wychodzenia Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej powinien być odpowiednio uporządkowany. Musimy zachować najlepsze z naszych silnych więzi politycznych i gospodarczych z Wielką Brytanią. Jednym z najgorszych wniosków, jakie mogą wyciągnąć państwa członkowskie z Brexitu jest podział Unii na małe kluby. Mogłoby to spowodować rozdrobnienie UE, której siła leży przede wszystkim w jej skali i spójności. To właśnie głównie dzięki efektowi skali oraz naszej umiejętności wspólnego działania w duchu wzajemnego zaufania mamy jako UE osiągnięcia zarówno na scenie wewnętrznej, jak i w skali globalnej. Dlatego właśnie UE jest ważnym partnerem handlowym dla naszych głównych partnerów na świecie. W celu zapobieżenia podziałowi, UE potrzebuje ponownie skupić się na propozycjach niosących wymierne korzyści dla obywateli, na sprawach do przyjęcia dla wszystkich, powstrzymując się od marnotrawienia energii na projekty dzielące Państwa Członkowskie. Musimy ostrożnie postępować w ramach wszystkich kluczowych polityk sektorowych, poszukując równowagi, w ramach której wyraźnie widoczna będzie wartość dodana wspólnych działań UE, a jednocześnie unikniemy pokusy nadmiernej regulacji. Turcja to nasz strategiczny sojusznik w NATO i państwo kandydujące do UE. Popieramy demokratycznie wybrany rząd i mamy nadzieję, że Turcja zapewni trwały konstytucyjny porządek oparty na prawie międzynarodowym. Jesteśmy gotowi, aby wspólnie z demokratyczną, otwartą i stabilną Turcją podejmować działania dotyczące naszych wspólnych wyzwań. UE musi prowadzić wyważoną politykę migracyjną i azylową. W ostatnim czasie nasza straż graniczna, służby bezpieczeństwa i służby socjalne zostały poddane próbie za sprawą bezprecedensowej i niekontrolowanej presji migracyjnej w UE. Potrzebny jest konsensus europejski w sprawie osiągnięcia celu jakim jest powstrzymanie presji migracyjnej na całą UE, w tym wzmocnienie ochrony granic zewnętrznych strefy Schengen. Powinniśmy także skoncentrować nasze wysiłki na efektywnym sprawdzaniu, kto rzeczywiście potrzebuje naszej pomocy, a kto tylko próbuje poprawić swój status ekonomiczny. Państwa Grupy Wyszehradzkiej służą swoim doświadczeniem i wsparciem w tym zakresie. Jednak sama tylko lepsza ochrona granic zewnętrznych nie wystarczy – aby rozwiązać ten kryzys i wyeliminować przyczyny leżące u jego podstaw musimy usprawnić współpracę z naszymi sąsiadami i innymi państwami trzecimi oraz zwiększyć zaangażowanie na szczeblu międzynarodowym. Jesteśmy przekonani, że proces legislacyjny dotyczący propozycji Komisji powinien przebiegać zgodnie z wytycznymi Rady Europejskiej. Mamy nadzieję, że zbliżające się posiedzenie plenarne wysokiego szczebla ONZ, zaplanowane na 19 września 2016 r., stworzy okazję do dalszej dyskusji na ten temat. UE z powodzeniem podejmowała wspólne działania w celu zmierzenia się z takimi wyzwaniami o charakterze globalnym jak zmiana klimatu i kształtowanie polityki globalnej w tym zakresie. Porozumienie paryskie to pierwszy, powszechny i trwały system dotyczący klimatu, obowiązujący wszystkie strony. Obecnie mamy 186 indywidualnych celów krajowych, w tym jeden przedłożony przez UE. Dokonano postępu w zakresie naszych wkładów krajowych, a Wielka Brytania zawsze odgrywała kluczową rolę w wysiłkach UE na rzecz ograniczenia emisji gazów cieplarnianych. Powinniśmy nadal działać w tym duchu, potwierdzając i wypełniając już przedłożony wkład oraz działania realizowane przez poszczególne kraje wraz z procedurą ratyfikacji. W następstwie Brexitu należy dalej pogłębiać jednolity rynek jako główny projekt Unii Europejskiej, który jednoczy wszystkie państwa członkowskie i w dalszym ciągu przynosi wymierne rezultaty dla obywateli. W każdym razie należy unikać erozji już osiągniętego stopnia swobody w obszarze swobodnego przepływu pracowników i świadczenia usług w powiązaniu z przepływem pracowników. Państwa Grupy Wyszehradzkiej będą nadal siłą napędową realizacji programu jednolitego rynku. Opowiadamy się jednak również za jak największym zbliżeniem Wielkiej Brytanii do jednolitego rynku, zgodnie z przewodnią zasadą wzajemności – więcej dostępu za więcej zobowiązań we wszystkich czterech filarach jednolitego rynku. W oparciu o dotychczasowe imponujące osiągnięcia powinniśmy nadal poszukiwać niewykorzystanego potencjału. Przykładowo, skuteczniejsze egzekwowanie zasad jednolitego rynku czy dalsza liberalizacja rynku usług zwiększą konkurencyjność UE, tworząc nowe miejsca pracy i wzrost, służąc dobrobytowi obywateli oraz wzmacniając legitymizację projektu europejskiego. Musimy ponadto kontynuować prace nad dokończeniem tworzenia jednolitego rynku w świetle rewolucji cyfrowej. Będziemy wspierać realizację ambitnego projektu stworzenia jednolitego rynku cyfrowego. Powinien on przyczynić się do szybkiego wdrażania nowych technologii we wszystkich sektorach gospodarki. Skuteczne działanie jednolitego rynku cyfrowego powinno stanowić zachętę do inwestycji i wprowadzania innowacji mających na celu przekształcenie przemysłu i rozszerzenia zakresu działalności MŚP i start-upów w celu zwiększenia konkurencyjności gospodarek europejskich w skali globalnej. Tworząc jednolity rynek cyfrowy powinniśmy przestrzegać zasad lepszego stanowienia prawa w celu uproszczenia i wyeliminowania obciążeń regulacyjnych w tradycyjnych sektorach gospodarki, aby umożliwić rozwój innowacyjnych modeli biznesowych. Ponadto powinniśmy zagwarantować, że jednolity rynek cyfrowy będzie zaprojektowany w sposób zachęcający do sprawiedliwego podziału korzyści w całej UE i ograniczający nierówności w społeczeństwie przez skoncentrowanie się na umiejętnościach cyfrowych. Dokończenie tworzenia wewnętrznego unijnego rynku energii i wzmocnienie mechanizmów unijnych w zakresie bezpieczeństwa dostaw energii w oparciu o zobowiązania państw członkowskich i zobowiązania regionalne stanowią istotne obszary polityki energetycznej, gdzie należy wykorzystać potencjał współpracy na szczeblu UE, przy jednoczesnym utrzymaniu decyzji państw członkowskich dotyczących koszyka energetycznego. Miarą naszej skuteczności w tym zakresie powinna być zdolność do zapewnienia bezpiecznych, przystępnych cenowo i zrównoważonych dostaw energii dla naszych obywateli i przemysłu. W naszym wspólnym interesie leży stabilna i w pełni funkcjonująca unia gospodarcza i walutowa. Biorąc pod uwagę pozytywne doświadczenie dotyczące tworzenia unii bankowej, powinniśmy zapewnić integralność jednolitego rynku podczas prac nad przyszłą architekturą unii gospodarczej i walutowej. Nadszedł czas, aby Unia była bardziej pragmatyczna, skoncentrowana na sprawach najważniejszych i reformach. Jednocześnie UE musi działać z odpowiednią rozwagą i rozwiązywać problemy obywateli z poszanowaniem zasady pomocniczości i proporcjonalności, jak również roli parlamentów narodowych. Opinie parlamentów narodowych, zwłaszcza jeśli chodzi o żółte lub pomarańczowe kartki, powinny być w pełni brane pod uwagę przez instytucje UE. Poszanowanie różnorodności państw członkowskich musi również stanowić istotną kwestię. Jako państwa Grupy Wyszehradzkiej wyrażamy gotowość do wzięcia aktywnego udziału w dyskusji na temat przyszłości Europy. Do mocnych stron państw Grupy Wyszehradzkiej i całego regionu należą energia i entuzjazm w stosunku do projektu integracji europejskiej. Nasze społeczeństwa są zadowolone z przynależności do UE. Wkładem Grupy Wyszehradzkiej do sukcesu UE jest również jej dynamizm gospodarczy. Młode, dobrze wykształcone i mobilne społeczeństwa tworzą wzrost i przyczyniają się do modernizacji całej Unii. Biorąc powyższe pod uwagę uważamy, że spotkanie szefów państw i rządów w Bratysławie we wrześniu będzie stanowiło znakomitą okazję do rozpoczęcia niezbędnej refleksji politycznej nad UE i jej przyszłością. Powinna ona uwzględniać potrzebę zwiększenia legitymacji demokratycznej UE i skuteczniejszego odpowiadania na potrzeby i obawy obywateli w celu odzyskania ich zaufania do wspólnego projektu europejskiego. Aby to osiągnąć, istotne miejsce w tej refleksji powinna zająć kwestia przekazywania obywatelom informacji na temat planu działań UE.