Polska hrabianka, w czasie powstania listopadowego służyła w wojsku w stopniu kapitana. Jest symbolem bohaterstwa kobiet polskich walczących o niepodległość. Patronuje licznym szkołom, jej imieniem nazwano wiele ulic w polskich miastach. Urodziła się 13 listopada 1806 r. w Wilnie, tu spędziła wczesne dzieciństwo i pierwsze lata nauki. Po rozstaniu się rodziców zamieszkała wraz z matką w majątku Liksna w okolicach Dyneburga w Inflantach Polskich, należącym do wujostwa Emilii. Od najmłodszych lat dużo czytała, wśród jej bohaterów były takie postacie jak Joanna d'Arc czy Tadeusz Kościuszko. Otrzymała bardzo staranne wychowanie, uprawiała fechtunek, jazdę konną i myślistwo. Interesowała się historią, popierała ówczesny ruch patriotyczny, czytała teksty filomatów i filaretów. Gdy w listopadzie 1830 r. wybuchło powstanie, była jedną z pierwszych jego inicjatorek na Litwie. Przy pomocy swoich krewnych z miejscowej szkoły podchorążych zaplanowała zdobycie Dyneburga. Jej oddział partyzancki liczył 280 strzelców, kilkuset chłopów kosynierów i 60 kawalerzystów. W trakcie marszu na miasto do oddziału dołączali wciąż nowi ochotnicy. 2 kwietnia 1831 r. jej oddział stoczył zwycięską potyczkę z oddziałem piechoty rosyjskiej pod Ucianami. Wobec pogarszającego się położenia militarnego, z ataku na Dyneburg ostatecznie zrezygnowano. 30 kwietnia przyłączyła się do oddziału wolnych strzelców pod wodzą Karola Załuskiego pod Poniewieżem. Następnie walczyła w oddziałach partyzanckich Konstantego Parczewskiego pod Mejszagołą. 5 czerwca gen. Dezydery Chłapowski nadał jej honorowy stopień kapitana i powierzył dowództwo 1 kompanii 1 Pułku Piechoty Litewskiej, przemianowany następnie na 25 Pułk Piechoty Liniowej. W kolejnych dniach jej oddziały brały udział w walkach pod Rosieniem i pod Szawlami. Nie pogodzona z kapitulacją gen. Chłapowskiego, podjęła próbę przedostania się do Warszawy w celu kontynuowania walki. Wyczerpana kilkudniowym marszem, głodna i przemęczona znalazła schronienie w gościnnym dworze Ignacego Abłamowicza w Justianowie w ówczesnym pow. sejneńskim. Mimo troskliwej opieki zmarła 23 grudnia 1831 r. Pochowano ją w miejscowości Kopciowo (dzisiaj Kapčiamiestis na Litwie) na cmentarzu miejskim. Jej grób w postaci odrestaurowanego obelisku zwieńczonego krzyżem znajduje się tam do dziś.