Nauczycielka, w czasie okupacji referentka w Okręgu Lublin AK. Podczas tajnej jednodniowej rozprawy sądowej postawiono jej zarzut działalności w Armii Krajowej. Była pierwszą kobietą-żołnierzem podziemia rozstrzelaną w tzw. Polsce Lubelskiej na mocy wyroku komunistycznego sądu.

Zofia Pelczarska urodziła się w 1897 r. Była nauczycielką oraz kierowniczką Szkoły Powszechnej nr 12 w Lublinie.

W czasie okupacji niemieckiej pracowała jako referentka w Wojskowej Służbie Kobiet Okręgu Lublin Armii Krajowej. Była pierwszą kobietą-żołnierzem w Komendzie Inspektoratu Rejonowego Puławy AK.

6 listopada 1944 r. została aresztowana przez kontrwywiad Armii Czerwonej „Smiersz” i uwięziona na Zamku Lubelskim. 8 grudnia, podczas jednodniowej rozprawy sądowej toczącej się bez udziału prokuratora i obrońcy na posiedzeniu niejawnym, postawiono jej zarzut działalności w Armii Krajowej.

Wojskowy Sąd Garnizonowy w Lublinie skazał ją na karę śmierci. W uzasadnieniu wyroku zacytowano jej oświadczenie, w którym stwierdziła, iż „uznaje jedynie rząd emigracyjny, zaś PKWN nie uznaje”.

Wyrok sądu zatwierdzony przez gen. Karola Świerczewskiego został wykonany w więzieniu na Zamku Lubelskim 18 grudnia 1944 r. Zofia Pelczarska była pierwszą kobietą-żołnierzem AK rozstrzelaną w Polsce Ludowej na mocy wyroku sądowego.

Jej ciało zostało złożone w zbiorowej mogile straconych więźniów Zamku Lubelskiego na cmentarzu przy ul. Unickiej. Dziś jej imię nosi jedna z ulic Lublina.

Paweł Brojek
fot. zs11.pl


© WSZYSTKIE PRAWA DO TEKSTU ZASTRZEŻONE. Możesz udostępniać tekst w serwisach społecznościowych, ale zabronione jest kopiowanie tekstu w części lub całości przez inne redakcje i serwisy internetowe bez zgody redakcji pod groźbą kary i może być ścigane prawnie.