Działania SB o kryptonimie "Zorza II" wobec Jana Pawła II podczas jego pielgrzymki do Polski w 1987 r. to jeden z tematów nowego portalu IPN. Na portalu, który ruszy już 8 czerwca, archiwiści IPN przedstawiają m.in. niepublikowane wcześniej materiały operacyjne SB i MO. W tym tygodniu mija 30 lat od pielgrzymki papieża Jana Pawła II, która była - jak się okazało - ostatnią w okresie PRL. W poniedziałek IPN zaprezentował w internecie film dotyczący nowego portalu; zapowiada w nim m.in. prezentację kopii cyfrowych dokumentów, filmów, fotografii, map, grafik i broszur. Portal będzie można znaleźć na stronie www.trzeciapielgrzymka.ipn.gov.pl. Nazywa się „Trzecia pielgrzymka papieża Jana Pawła II do Polski w dokumentach zasobu IPN”. Znajdą się tam skany dokumentów, fotografie, filmy, mapy i inne interesujące pamiątki ostatniej podróży apostolskiej papieża Jana Pawła II do Polski Ludowej. Większość zamieszczonych materiałów pochodzi ze spuścizny archiwalnej po organach bezpieczeństwa PRL. Uzupełnieniem są dokumenty przekazane przez darczyńców, mające wartość nie tylko kronikarską, ale również sentymentalną i artystyczną. Ekspozycja internetowa będzie systematycznie rozbudowywana i uzupełniana o nowe materiały. W dniu uruchomienia portalu, czyli 8 czerwca 2017 r., zostanie opublikowana pierwsza partia archiwaliów, pochodzących z centrali Archiwum IPN, archiwów oddziałowych i delegatur. "Papież Jan Paweł II odwiedził Polskę w czerwcu 1987 roku, gdy trwał kryzys gospodarczy, ludzie byli zmęczeni po stanie wojennym, gdy struktury i idee Solidarności zamierały (...). Dlatego ta pielgrzymka stała się przełomowa, bo dała ludziom siłę w okresie wielkiego społecznego marazmu" - powiedział prezes IPN Jarosław Szarek. Dodał, że rok później w 1988 r., opozycja, a zwłaszcza jej młode pokolenie, m.in. dzięki wizycie papieża, aktywniej przeciwstawiała się władzom komunistycznego państwa. Portal "Trzecia pielgrzymka papieża Jana Pawła II do Polski w dokumentach zasobu IPN" otwiera grafika przedstawiająca interaktywną mapę Polski z zaznaczonymi miastami, które papież odwiedził, m.in. Warszawę, Lublin, Kraków, Gdańsk, Częstochowę - tuż obok umieszczono daty odnoszące się do poszczególnych etapów pielgrzymki. Dzięki takim zakładkom jak "Multimedia i grafika" czy "Dokumenty" będzie można łatwo poruszać się po interesujących dla odbiorców zagadnieniach. Poza informacjami dotyczącymi roli Jana Pawła II i jego podróży apostolskiej będzie można zapoznać się z materiałami operacyjnymi SB oraz Milicji Obywatelskiej, które "zabezpieczały" pielgrzymkę papieża. "Z jednej strony państwo komunistyczne, jakim był PRL rzeczywiście zrobiło wszystko, żeby w trakcie pobytu Jana Pawła II nie stała mu się żadna krzywda, żeby przejechał przez Polskę bezpiecznie, bo to była kwestia prestiżu. Z drugiej strony Służba Bezpieczeństwa zrobiła wszystko, co tylko mogła, żeby zneutralizować wszystkie te środowiska, które mogły w trakcie wizyty Jana Pawła II demonstrować swój, łagodnie mówiąc, nieprzychylny stosunek do komunizmu" - mówi dyrektor Archiwum IPN Marzena Kruk. Czytelnicy portalu odnajdą na nim również wiele meldunków operacyjnych, szyfrogramów; są też wykazy tajnych współpracowników i kontaktów operacyjnych wykorzystywanych w operacji "Zorza II", notatki służbowe. Wśród nich jest np. dokument "przekazany gen. Czesławowi Kiszczakowi z polecenia I sekretarza KC PZPR dot. negatywnych reakcji strony radzieckiej na planowaną kanonizację Karoliny Kózkówny" lub też interesujący dokument dot. działań operacyjnych SB w związku z anonimową groźbą zamachu na Jana Pawła II. Źródło: ipn.gov.pl

Adam Białous