75 lat temu w niemieckim obozie koncentracyjnym w Dachau został zamordowany ks. Józef Prądzyński - senator II RP, działacz endecki, organizator życia społeczno-gospodarczego w Wielkopolsce, w czasie okupacji współzałożyciel konspiracyjnej organizacji „Ojczyzna”. Urodził się 2 marca 1877 r. w Żołędowie pod Bydgoszczą. Uczęszczał do gimnazjum w Chełmnie. Działał wówczas w tajnej organizacji samokształceniowej Towarzystwo Filomatów, za co został później skazany przez sąd niemiecki w tzw. procesie toruńskim. W 1897 r. wstąpił do Seminarium Duchownego w Poznaniu, w 1901 r. otrzymał święcenia kapłańskie. Sprawował posługę duszpasterską jako kapelan w Potulicach koło Nakła, następnie był wikariuszem w Strzelnie. Od 1912 r. był proboszczem parafii Św. Michała w Gnieźnie. Zasiadał wówczas w kierownictwie dziennika „Lech” i był współredaktorem tygodnika „Wiadomości Parafialne”. Od 1917 r. pełnił funkcję prałata poznańskiej Kolegiaty pw. Św. Marii Magdaleny. Jednocześnie prowadził intensywną działalność narodową i społeczną. Od 1914 r. należał do Ligi Narodowej. Był członkiem bądź patronował licznym organizacjom i stowarzyszeniom gospodarczym, oświatowym i religijnym. Podejmował aktywne działania na rzecz odzyskania przez Polskę niepodległości. W latach 1918-1919 należał do Naczelnej Rady Ludowej w Poznaniu, w której odpowiadał za Wydział Prasy i Propagandy. Podczas powstania wielkopolskiego był dziekanem generalnym Sił Zbrojnych Polskich w byłym zaborze pruskim. Po przyłączeniu Wielkopolski do II RP był jednym z organizatorów Powszechnego Towarzystwa Pedagogicznego, powołanego do repolonizacji szkolnictwa w byłym zaborze pruskim. W II RP zasiadał w parlamencie jako senator I kadencji. Opracował statut dla powstałej na zjeździe episkopatu w sierpniu 1919 r. w Gnieźnie Ligi Katolickiej, a od 1922 r. był jej sekretarzem generalnym. Od 1925 r. pełnił funkcję duszpasterza akademickiego Uniwersytetu Poznańskiego. W maju1926 r. wszedł w skład Komitetu Wojewódzkiego Organizacji Obrony Państwa w Poznaniu, przeciwstawiającego się zamachowi Józefa Piłsudskiego. W czerwcu tego roku wybrano go do Zarządu Głównego Związku Ludowo-Narodowego, w którym objął funkcję wiceprezesa. Był następnie działaczem Stronnictwa Narodowego i kapelanem Obozu Wielkiej Polski. Zasiadał we władzach: Okręgu Wielkopolskiego ZHP, Związku Obrony Kresów Zachodnich. Przewodniczył Sodalicji Kupieckiej. Był kapelanem Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Dzielnicy Wielkopolskiej. Przez pewien czas kierował poznańską Księgarnią św. Wojciecha. Współpracował z „Kurierem Poznańskim”. Zasiadał w radzie miasta Poznania. Miał godność prałata kustosza kapituły kolegialnej Św. Marii Magdaleny, papieskiego prałata domowego i infułata. Przewodniczył Stowarzyszeniu Młodzieży Polskiej w Poznaniu oraz Sodalicji Mariańskiej w archidiecezji gnieźnieńskiej i poznańskiej. Należał do Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk. Po klęsce kampanii wrześniowej, w październiku tego roku współtworzył w Poznaniu konspiracyjną organizację o charakterze narodowym „Ojczyzna”. Miała ona charakter kadrowego ruchu społeczno-politycznego i prowadziła przede wszystkim działalność propagandową, tajne nauczanie, samopomoc i akcje charytatywne wśród Polaków na ziemiach wcielonych do Rzeszy. Wiosną 1940 r. ks. Prądzyński został wyznaczony mężem zaufania Rządu RP na uchodźstwie z mandatem do wysunięcia kandydata na stanowisko delegata rządu na ziemie wcielone do Rzeszy. On sam został jego zastępcą. Aresztowany 3 maja 1941 r. przez gestapo, został osadzony w Forcie VIII w Poznaniu. We wrześniu tego roku przewieziono go do obozu koncentracyjnego w Dachau. Dokładna data śmierci nie jest znana. Wywieziono go z Dachau „transportem inwalidzkim” 20 maja 1942 r. Według oficjalnego komunikatu zmarł w szpitalu więziennym 27 czerwca. Ks. Józef Prądzyński został pośmiertnie odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari. Źródła: katolicy1844.republika.pl., ipsb.nina.gov.pl