Święty Jan Paweł II w swej encyklice "Centesimus annus" wielokrotnie podkreślał aktualność anty socjalistycznej encykliki Leona XIII "Rerum Novarum". Trafność ocen Leona XIII była przez świętego Jana Pawła dostrzegalna tym bardziej, że święty znał katastrofalne owoce socjalizmu z Polski wyniszczanej okupacją komunistów.

Poprzednik Leona XIII papież Pius IX w encyklice z 1864 roku "Quanta Curra i syllabusie błędów" występował przeciw: socjalizmowi, nieograniczonej władzy państwa i jego przepisów, świeckiej państwowej edukacji i ograniczeniu praw Kościoła. Papież Pius IX uznał socjalistyczną naukę o społeczeństwie jako niezgodną z chrześcijaństwem. Uważał, że nie da się pogodzić socjalizmu z chrześcijaństwem. Krytykował socjalizm za ateizm, negowanie naturalnej różnorodności, nadmierny interwencjonizm państwa, negowanie własności prywatnej będącej podstawą praw człowieka.

Leon XIII w encyklice z 1878 roku "Quod apostolici muneris - o sekcie komunistów, socjalistów i nihilistów" pisał, że lewica chce "rozbicia fundamentów społeczeństwa cywilizowanego". Między lewicowymi "przewrotnymi dogmatami i najczystszą nauką Chrystusa jest tak wielka niezgodność, że większa nie może być". Papież zarzucał socjalizmowi, że niszczy rodzinę. Zakazywał sprzyjania lewicy i nakazywał przeciwdziałać jej postępom. W encyklice "Immortale Dei" - o państwie chrześcijańskim z 1885 roku pisał, że "komunizm, kiedy się dorwie do władzy, objawia nieprawdopodobną i straszliwą brutalność i nieludzkość". Papież potępiał bezczynność wobec zagrożenia komunizmem. Twierdził, że socjalizm "nie da się pogodzić z dogmatami Kościoła katolickiego" i, że "nie można być równocześnie dobrym katolikiem i prawdziwym socjalistą".

W "Rerum Novarum" z 1891 roku Leon XIII stwierdzał, że "program socjalistów sprzeciwia się sprawiedliwości bo: sprzeciwia się naturalnemu prawu posiadania, jakie człowiek ma z natury, będąc obdarzonym rozumem i wolną wolą". Zdaniem papieża "Człowiek ma prawo posiadania ze względu na rodzinę" a program socjalistów sprzeciwiając się własności sprzeciwiał się prawom rodziny. Papież stwierdzał, że "socjaliści stawiają więc powszechną opiekę państwa w miejsce opieki rodzicielskiej, wykraczając przeciw sprawiedliwości naturalnej i rozprzęgają węzły rodzinne". Papież uważał, że konsekwencją socjalizmu jest "zamieszanie we wszystkich warstwach społecznych, ciężka niewola i zawisłość nieznośna od państwa, wrota na oścież otwarte zazdrości, niezadowoleniu i niezgodzie, brak bodźca do talentu i pilności, więc zatamowanie źródła, z którego płynie bogactwo, wreszcie zamiast wymarzonej równości, jednakowy u wszystkich niedostatek i jednakowa nędza". Dlatego też Kościół wskazywał, "że nauka Pana Jezusa jest przeciwna błędnym naukom socjalistów", Kościół nawoływał do walki z lewicą i odrzucenia socjalizmu. Walce z socjalizmem ma służyć miała społeczna, gospodarcza, edukacyjna i kulturowa działalność Kościoła.

W encyklice ,,Graves de Communi - o demokracji chrześcijańskiej" Leon XIII głosił, że "wielki tkwi błąd w zasadach socjalizmu i wielkie stąd grozi niebezpieczeństwo już nie tylko dla dóbr doczesnych żywota, ale także dla moralności i religii" i dodawał, że "przynależność do socjalizmu różni się od chrystianizmu". Leon XIII w swoim nauczaniu oskarżał socjalizm o to, że myli się co do natury człowieka i rzeczywistości. Potępiał socjalizm jako zagrożenie dla rodziny, za przynoszenie robotnikom więcej szkody niż pożytku przez pobudzanie ich do zazdrości. Papież potępiał teorie walki klas (gdyż społeczeństwo opiera się na wzajemnych zależnościach i współpracy). Papież nawoływał do przeciwstawienia się socjalistycznemu dążeniu do kolektywnej własności. Odrzucał idee równości przyjmując, że różnorodność wynika z natury.

Jeden z następców Leona XIII i poprzednik świętego Jana Pawła II papież Pius XI w encyklice "Quadragesimo Anno" z 1931 roku pisał, że socjalizm ,,doradza lekarstwo, które jest stokroć gorsze od choroby i ludzkość wtrąciła w większe jeszcze niebezpieczeństwo". W encyklice "Divini Redemptoris - o bezbożnym komunizmie" z 1937 roku przypomina o prześladowaniach przez lewicę chrześcijan w ZSRR, Hiszpanii i Meksyku. Papież oskarżał komunizm o to, że niszczy on społeczeństwo i własność. Nazywa go fałszywą obietnicą. Przypominał, że komunizm prowadzi rabunkową gospodarkę, odbiera ludziom wolność i godność, niszczy rodzinę, nacjonalizuje dzieci, kolektywowi przyznaje prawo eksploatacji jednostki. Media oskarżał o skrywanie prawdziwej natury komunizmu.

Święty papież Jan XXIII odmawiał państwu prawa do ograniczania: wolności człowieka, prawa własności i prywatnej inicjatywy jednostek. Oskarżał socjalizm, że prowadzi do tyranii, ubóstwa i marginalizacji.

Jan Bodakowski

©WSZYSTKIE PRAWA DO TEKSTU ZASTRZEŻONE. Możesz udostępniać tekst w serwisach społecznościowych, ale zabronione jest kopiowanie tekstu w części lub całości przez inne redakcje i serwisy internetowe bez zgody redakcji pod groźbą kary i może być ścigane prawnie.