Ks. Stanisław Szulmiński – apostoł pojednania

W czasie II wojny światowej śmierć z rąk okupantów poniosło 28 polskich pallotynów. Sześciu z nich to kandydaci na ołtarze. Wśród nich jest ks. Stanisław Szulmiński, więzień i ofiara sowieckich łagrów. Stanisław Szulmiński urodził się 10 lipca 1894 r. w Odessie, w rodzinie z tradycjami patriotycznymi. Jego dziadek walczył w powstaniu styczniowym, ojciec za działalność antycarską był usuwany z rosyjskich uczelni. Szkołę średnią ukończył w Kamieńcu Podolskim. W 1918 r. wstąpił do Seminarium Duchownego w Żytomierzu. Z powodu rewolucji bolszewickiej został przeniesiony do seminarium w Tarnowie. Święcenia kapłańskie przyjął w 1923 r., później studiował teologię orientalną na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. W 1927 r. został profesorem w tej dziedzinie w Seminarium Duchownym w Łucku na Wołyniu. Pragnąc poświęcić się sprawie pojednania Kościołów prawosławnego z katolickim, w sierpniu 1928 r. wstąpił do nowicjatu Księży Pallotynów w Ołtarzewie. Zaraz po nowicjacie pełnił funkcję ojca duchownego w pallotyńskim gimnazjum w Wadowicach, a następnie był spowiednikiem oraz profesorem w pallotyńskim Wyższym Seminarium Duchownym w Sucharach i Ołtarzewie. Nie uzyskawszy od swoich zwierzchników pozwolenia na prace na wschodzie, poprzez zjazdy, dyskusje i wykłady rozwijał działalność na rzecz pojednania Kościołów w kraju. W celu pozyskania szerokiej rzeszy kapłanów i wiernych do pracy nad zjednoczeniem chrześcijan założył w 1937 r. organizację pod nazwą „Apostolat Pojednania”. W 1939 r. został skierowany do pracy w nowej placówce pallotyńskiej, w Okopach Świętej Trójcy tuż przy granicy ze Związkiem Radzieckim, jednak wybuch wojny pokrzyżował te plany. Mimo to wyruszył na Wschód i dotarł do Nowogródka. W październiku 1939 r. został aresztowany przez władze sowieckie i osadzony w więzieniu w Baranowiczach. Oskarżony o szpiegostwo na rzecz Watykanu, po wielomiesięcznym śledztwie został skazany jako „element niebezpieczny społecznie” na 5 lat łagrów. W grudniu 1904 r. przewieziono go do obozu pracy w Uchcie nad Morzem Białym. Tam pracował jako sanitariusz, potajemnie spełniając obowiązki kapłańskie. Latem 1941 r., na mocy amnestii będącej efektem układu Sikorski-Majski, otrzymał prawo do swobodnego przebywania na terenie Związku Sowieckiego i przejścia do polskiej armii tworzonej na tamtych terenach. Pozostał jednak w obozie, by dalej służyć cierpiącym i potrzebującym opieki duszpasterskiej. Ks. Stanisław Szulmiński zmarł 27 listopada 1941 r. z powodu wyczerpania i ciężkich warunków panujących w łagrze. Według dokumentacji obozowej jego zwłoki zostały wrzucone do wspólnej mogiły wyrąbanej w zamarzniętej ziemi i pochowane na terenie obozu nr 3 na Wełtosjanie. W czasie Kapituły Generalnej Księży Pallotynów w Rzymie w 1947 r. przedstawiono ks. Szulmińskiego jako kandydata do beatyfikacji i polecono gromadzić dokumentację jego życia i męczeństwa. Jest on kandydatem na ołtarze jako męczennik w grupie 16 Męczenników XX wieku w Rosji. Źródło: pl.catholicmartyrs.org