Oficer w armii Księstwa Warszawskiego i Królestwa Polskiego, brał udział w kampaniach napoleońskich. W 1821 r. założył Towarzystwo Patriotyczne, którego celem było odbudowa Polski w granicach przedrozbiorowych. Za działalność niepodległościową carska Rosja skazała go na wieloletnie ciężkie więzienie, w którym spędził ponad połowę swojego życia. Dziś mija 150. rocznica jego śmierci. Walerian Łukasiński urodził się 15 kwietnia 1786 r. w Warszawie, w rodzinie drobnego szlachcica. W burzliwych czasach insurekcji kościuszkowskiej, dwóch rozbiorów i upadku Rzeczypospolitej rodzice zapewnili mu patriotyczne wychowanie i podstawy edukacji. W kwietniu 1807 r. zaciągnął się do na ochotnika do formowanego w Płocku batalionu strzelców, brał udział w kampaniach napoleońskich. Kampanię przeciw Prusom i Rosji odbył w II Legii Kaliskiej gen. Józefa Zajączka, w 1808 r. awansował na podporucznika. W 1809 r. podczas wojny z Austrią walczył w 6 Pułku Piechoty armii Księstwa Warszawskiego. Za bohaterską postawę podczas walk z rąk księcia Józefa Poniatowskiego otrzymał awans na porucznika. W czasie kampanii moskiewskiej w 1812 r. pracował w Ministerstwie Wojny w Warszawie. Podczas kampanii saskiej brał udział w bitwie pod Lipskiem, a także w obronie Drezna, gdzie w 1813 r. dostał się do niewoli austriackiej. Zwolniony po abdykacji Napoleona w 1814 r. wrócił do Warszawy. Po powrocie zgłosił się do służby w wojsku Królestwa Polskiego, w 1815 r. otrzymał nominację na kapitana 4 pułku piechoty liniowej, tzw. pułku „Czwartaków”. Dwa lata później awansował do stopnia majora. W maju 1819 r. stworzył Wolnomularstwo Narodowe, którego zasadniczym celem było zjednoczenie ziem polskich oraz umocnienie więzi narodowej wśród Polaków trzech zaborów. Organizacja została wkrótce rozwiązana wskutek nieporozumień w kierownictwie oraz zagrożenia aresztowaniem jej członków przez carską policję. W maju 1921 r. Łukasiński powołał na jej miejsce ściśle zakonspirowane Towarzystwo Patriotyczne, którego celem było odzyskanie niepodległego bytu państwowego w granicach z 1772 r. w drodze walki zbrojnej w sprzyjających warunkach międzynarodowych. W 1822 r. policja wielkiego księcia Konstantego wpadła na trop spisku. Aresztowany w październiku tego roku Łukasiński podczas wielomiesięcznego śledztwa nie ujawnił żadnych nazwisk, a całą odpowiedzialność za działanie organizacji wziął na siebie. W czerwcu 1924 r. Sąd Wojenny skazał go na 9 lat twierdzy, ale car Aleksander I zmniejszył mu karę o 2 lata. Od października 1824 r. Łukasiński był więziony w twierdzy zamojskiej. Tam 28 sierpnia 1825 r. był jednym z inicjatorów buntu więźniów, za co został skazany na karę śmierci przez rozstrzelanie. Wielki książę Konstanty zamienił wyrok, podwajając karę więzienia do 14 lat i skazując go na karę publicznej chłosty i zakucie w kajdany. W listopadzie 1825 r. został wywieziony z Zamościa do więzienia w Górze Kalwarii a stamtąd, w lipcu 1927 r., do więzienia w Warszawie. Po wybuchu powstania listopadowego na polecenie cara Mikołaja I przeniesiono go do twierdzy w Szlisselburgu, najcięższego więzienia politycznego w carskiej Rosji, gdzie na 31 lat trafił do celi o zaostrzonym rygorze - wilgotnej, ciemnej, z ubitą ziemią zamiast podłogi. Jego sytuacji nie zmieniła wprowadzona przez kolejnego cara, Aleksandra II, amnestia z 1856 r., która objęła najcięższych więźniów politycznych. Położenie Łukasińskiego uległo poprawie dopiero w 1862 r., kiedy komendantem twierdzy został generał major Józef Leparski, z pochodzenia Polak. Przeniesiono go wówczas do lepszej celi, udostępniono książki i gazety oraz umożliwiono posiadanie przyborów do pisania, dzięki czemu spisał pamiętnik. Walerian Łukasiński zmarł 27 lutego 1868 r. po 46 latach spędzonych w carskich więzieniach. Mimo czynionych starań rodzina nie uzyskała zgody na oddanie jej zwłok, które zostały pochowane w Szlisselburgu, w nieoznaczonym miejscu.