100 lat temu zmarł Ksawery Zakrzewski - współtwórca harcerstwa wielkopolskiego

0
0
0
/

ksaweryzakrzewskiZ wykształcenia lekarz, w historii zapisał się przede wszystkim jako działacz niepodległościowy. Od 1905 r. aż do śmierci był prezesem Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”, organizował harcerstwo polskie w zaborze pruskim. Zmarł po ciężkiej chorobie 18 listopada 1915 r. w wieku 39 lat.

 

Ksawery Zakrzewski przyszedł na świat 15 lutego 1876 r. w majątku Wełno, należącym wtedy do wsi Goślinowo pod Gnieznem. Pochodził z rodziny szlacheckiej o tradycjach niepodległościowych. Uczęszczał do Królewskiego Gimnazjum w Gnieźnie, gdzie był prezesem konspiracyjnego Towarzystwa Tomasza Zana. W 1898 r. rozpoczął studia medyczne w Lipsku i kontynuowane w Würzburgu.

 

Po studiach odbył praktyki w Paryżu oraz w Berlinie, tam też został członkiem Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” i wkrótce jego wiceprezesem, a następnie prezesem gniazda Berlin-Śródmieście. W 1905 r. osiadł na stałe w Poznaniu, w tym samym roku tamtejszy oddział „Sokoła” wybrał go na swojego prezesa. Jednocześnie był wiceprezesem organizacji w całym zaborze pruskim.

 

Dążył do tego, by „Sokół” był nie tylko organizacją sportową, ale przede wszystkim patriotyczno-wychowawczą. Obok krzewienia kultury fizycznej w równym stopniu propagował wychowanie obywatelskie oraz oświatę. Służyć temu miały lekcje języka polskiego, literatury, historii i geografii Polski. Jednocześnie organizował wystawy, zloty i wiece, mające na celu popularyzację gimnastyki i sportu.

 

Na terenie Poznania i Wielkopolski rozwinął działalność niepodległościową i społeczną. Należał do Ligi Narodowej, wraz z Marianem Seydą prowadził przejęty w 1906 r. przez endecję „Kurier Poznański”. Działał w Towarzystwie Czytelni Ludowych, dzięki jego staraniom powstała w Poznaniu Biblioteka im. Józefa Ignacego Kraszewskiego.

 

Należał do Towarzystwa Naukowej Pomocy oraz Towarzystwa Opieki nad Dziećmi Katolickimi w Poznaniu. Był także członkiem Wydziału Lekarskiego Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk. Wspierał skauting, był jednym z głównych organizatorów harcerstwa polskiego w zaborze pruskim. Pośmiertnie w 1921 r. otrzymał tytuł Honorowego Harcerza Rzeczypospolitej.

 

Ksawery Zakrzewski zmarł po ciężkiej chorobie 18 listopada 1915 r. W ostatniej drodze żegnał go kilkutysięczny tłum. Spoczął na cmentarzu parafialnym św. Marcina w Poznaniu. W 1962 r. szczątki wybitnego Poznaniaka przeniesiono na Cmentarz Zasłużonych Wielkopolan na Wzgórzu św. Wojciecha.

 

opr. Paweł Brojek
Źródło: Witczak W., Ksawery Zakrzewski - lekarz i działacz społeczny (w:) "Lekarze" Kronika Miasta Poznania (2001/1)

 

© WSZYSTKIE PRAWA DO TEKSTU ZASTRZEŻONE. Możesz udostępniać tekst w serwisach społecznościowych, ale zabronione jest kopiowanie tekstu w części lub całości przez inne redakcje i serwisy internetowe bez zgody redakcji pod groźbą kary i może być ścigane prawnie.

Źródło: prawy.pl

Sonda

Wczytywanie sondy...

Polecane

Wczytywanie komentarzy...
Przejdź na stronę główną