Por. Jan Leonowicz był jednym z najbardziej zasłużonych żołnierzy antykomunistycznego podziemia w powojennej Polsce. Walczył z okupantami niemieckim i sowieckim oraz z ukraińskimi nacjonalistami z UPA. Zginął 9 lutego 1951 r. w miejscowości Nowiny na Lubelszczyźnie w zasadzce zorganizowanej przez UB jako jeden z ostatnich dowódców partyzantki Okręgu Zamojskiego Zrzeszenia WiN. Jan Leonowicz urodził się 15 stycznia 1912 r. w miejscowości Żabcze na Lubelszczyźnie w rodzinie z tradycjami niepodległościowymi, jego dziadek walczył w powstaniu styczniowym. Ukończył szkołę powszechną i gimnazjum, służbę wojskową odbył w 2. Pułku Strzelców Konnych w Hrubieszowie. Podczas kampanii wrześniowej walczył w szeregach macierzystej formacji, z frontu powrócił miesiąc później i rozpoczął działalność konspiracyjną w Służbie Zwycięstwie Polski. W 1940 r. w Poturzynie został aresztowany przez kolaborującą z Niemcami policję ukraińską, ale dzięki podjętym przez ojca staraniom odzyskał wolność. Od 1942 r. był dowódcą sekcji szturmowej „Poturzyn” – jednej z grup bojowych na odcinku „Wschód” Obwodu AK Tomaszów Lubelski. W marcu 1943 r. wziął udział w rozbiciu posterunku policji ukraińskiej w Poturzynie. W 1944 r. wszedł w skład „Kompanii Leśnej”, dowodził patrolem plutonu lotnego żandarmerii polowej. Brał udział walkach z oddziałami UPA, które rozgorzały na południowo-wschodniej Lubelszczyźnie. W czerwcu 1944 r. wraz ze swoim pododdziałem znalazł się w Puszczy Solskiej, gdzie stacjonowały również oddziały Batalionów Chłopskich, Armii Ludowej i sowieckiej partyzancki. W drugiej połowie czerwca Niemcy przeprowadzili na tamtym terenie wymierzoną w partyzantów akcję Sturmwind II. Leonowiczowi i kilku innym partyzantom udało się przebić przez trzy pierścienie obławy. Podczas akcji „Burza” walczył w szeregach 9. Pułku Piechoty AK. Pod koniec 1944 r. pełnił funkcję oficera broni na terenie Inspektoratu Zamość AK-DSZ-WiN. Wiosną 1945 r. zorganizował grupę lotną, która operowała w północnej części powiatu Tomaszów Lubelski. Oddział istniał do końca czerwca, kiedy to po ogłoszeniu tzw. małej amnestii część żołnierzy ujawniła się. Leonowicz kontynuował walkę, mimo że pozostało przy nim zaledwie kilku żołnierzy. Z początkiem 1946 r. zaczął odbudowywać oddział, którego działalność koncentrowała się na rozbrajaniu milicjantów, likwidacji członków PPR oraz zwalczaniu plagi pospolitego bandytyzmu. W maju 1946 r. przeprowadził głośna akcję, podczas której zlikwidowano wiceprzewodniczącego Powiatowej Rady Narodowej w Tomaszowie, Wincentego Umera. W latach 1947–1951 działał w strukturach Samodzielnego Obwodu Zrzeszenia WiN Tomaszów Lubelski. Pełnił funkcję dowódcy patrolu leśnego wykonującego akcje zbrojne wymierzone przeciwko członkom PZPR, milicjantom, ubeckim konfidentom oraz pospolitym bandytom. Ponadto grupa przeprowadziła wiele akcji bojowo-dywersyjnych oraz toczyła potyczki z grupami operacyjnymi UB, MO i KBW. Jan Leonowicz „Burta” został zabity 9 lutego 1951 r. w zasadzce zorganizowanej przez UB we wsi Nowiny. Jego zwłoki przewieziono do Tomaszowa, gdzie przez dwa tygodnie wystawione były przed siedzibą UB na widok publiczny, a następnie pochowano w nieznanym miejscu. W 2012 r. w Nowinach została odsłonięta tablica upamiętniająca legendarnego żołnierza i partyzanta. opr. Paweł Brojek Źródło: podziemiezbrojne.blox.pl