23 lipca 1944 r. kolaborujący z Niemcami Ukraiński Legion Samoobrony dokonał masowego mordu na 45 Polakach we wsi Chłaniów i Władysławin na Lubelszczyźnie. Pacyfikacja była odwetem za śmierć niemieckiego oficera w potyczce z partyzantami, która wywiązała się we wsi. Dziś mija 70. rocznica zbrodni.

Podczas niemieckiej okupacji Chłaniów i okoliczne wsie były rejonem działań partyzantki sowieckiej. Wielu z mieszkańców wsi było zaangażowanych w działalność konspiracyjną. Wzrastająca wciąż rola miejscowości jako ważnego ośrodka ruchu oporu nie uszła uwadze okupanta.

Pierwsza pacyfikacja wsi miała miejsce w październiku 1942 r. Wszystkich mieszkańców spędzono na środek wsi, a następnie ze zgromadzonych wybrano 25 osób, które aresztowano. 16 z nich zostało straconych w obozie na Majdanku.

22 lipca 1944 r. przez Chłaniów przejeżdżała kolumna Ukraińskiego Legionu Samoobrony (ULS), nazywanego też Legionem Wołyńskim, kolaborującej z hitlerowcami formacji składającej się z ukraińskich ochotników. Na czele kolumny jechał samochód osobowy z dwoma niemieckimi oficerami oraz ukraińskim dowódcą.

We wsi doszło do starcia z partyzantami, w trakcie którego wiozący oficerów wóz został obrzucony granatami. Podczas wymiany ognia zginął niemiecki dowódca legionu SS-Hauptsturmführer Siegfried Assmuss. Pozostali pasażerowie zdołali zbiec.

Następnego dnia rozpoczął się krwawy odwet. We wczesnych godzinach rannych do otoczonej wsi weszli żołnierze ULS, strzelając z karabinów, podpalając domy i rabując mienie mieszkańców. Podczas pacyfikacji zamordowano 45 osób, w tym wiele kobiet oraz dzieci. Większość ofiar została z zimną krwią zastrzelona.

Dziś na cmentarzu w Chłaniowie, w środkowej części kwatery wojennej, znajduje się zbiorowa mogiła, a na niej płyta z nazwiskami ofiar pacyfikacji. W kolejne rocznice tragedii odbywają się tu uroczystości patriotyczne z udziałem przedstawicieli władz, kombatantów i lokalnej społeczności.

opr. Paweł Brojek
źródło: Józef Fajkowski, „Wieś w ogniu. Eksterminacja wsi polskiej w okresie okupacji hitlerowskiej”, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa 1972
fot.: groby.radaopwim.gov.pl 


© WSZYSTKIE PRAWA DO TEKSTU ZASTRZEŻONE. Możesz udostępniać tekst w serwisach społecznościowych, ale zabronione jest kopiowanie tekstu w części lub całości przez inne redakcje i serwisy internetowe bez zgody redakcji pod groźbą kary i może być ścigane prawnie.