40 lat temu zmarł ppłk Antoni Iglewski – cichociemny z Kujaw

0
0
0
/ Szymon Szynkowski / Wikimedia Commons/ CC 3.0

Uczestniczył w powstaniu wielkopolskim oraz w wojnie polsko-bolszewickiej. W czasie II wojny światowej trafił do więzienia NKWD na Łubiankach. Później znalazł się w Armii Andersa i w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie, skąd jako cichociemny powrócił do kraju. Dowodzony przez niego oddział przeprowadził blisko 200 zbrojnych wypadów.

Antoni Iglewski przyszedł na świat 1 stycznia 1899 r. w Radziejowie na Kujawach. W 1916 r. wstąpił do Polskiej Organizacji Wojskowej, gdzie pełnił funkcję sekcyjnego w Komendzie Lokalnej Radziejów. Po ukończeniu kursów w 1917 r. został instruktorem-szkoleniowcem grup bojowych.

W sierpniu 1918 r. stanął na czele oddziału lotnego POW, a trzy miesiące później wstąpił do Wojska Polskiego. Brał udział w powstaniu wielkopolskim, a potem w wojnie polsko-bolszewickiej. Po wojnie służył w 81 pp. w Grodnie.

W 1933 r. odszedł z wojska i został zastępcą kierownika w szefostwie Budownictwa Wojskowego Okręgu Korpusu nr III w Grodnie. Dwa lata później objął stanowisko naczelnika w tamtejszym Zarządzie Wydziału Przedsiębiorstw Miejskich. Tuż przed wybuchem II wojny światowej został przydzielony do Oddziału II Sztabu Głównego, gdzie przeszkolono go w zakresie dywersji pozafrontowej w Prusach Wschodnich.

Podczas kampanii wrześniowej na czele 200-osobowego oddziału bronił Grodna przed Armią Czerwoną. Po kapitulacji przebywał na terenie Białostocczyzny, gdzie założył organizację „Polska Armia w Kraju - Odcinek Łomża-Grodno”.

Od połowy października 1939 r. pełnił funkcję zastępcy komendanta Okręgu Białostockiego Służby Zwycięstwu Polski, a później Związku Walki Zbrojnej. Od sierpnia do października 1940 r. pełnił obowiązki komendanta tego okręgu. Od października był szefem oddziałów I i IV Obszaru nr 2 Białystok.

W czasie inspekcji na Wileńszczyźnie w połowie października 1940 r. został aresztowany przez NKWD. Więziony kolejno Białymstoku i Mińsku, trafił ostatecznie na moskiewską Łubiankę, gdzie przesłuchiwał go sam Beria. Za „organizowanie antykomunistycznej konspiracji” Najwyższy Sąd Wojenny NKWD skazał go w czerwcu 1941 r. na karę śmierci.

Zwolniony na mocy układu Sikorski–Majski, w sierpniu 1941 r. znalazł się w armii gen. Andersa, gdzie został szefem kancelarii Naczelnego Dowództwa. Po przerzuceniu do Wielkiej Brytanii w lutym 1942 r. rozpoczął służbę w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie, gdzie wziął udział w szkoleniu dla cichociemnych.

W połowie lutego 1943 r. został zrzucony na teren kraju. Działał w komendzie Okręgu AK Kraków. Po pewnym czasie został przeniesiony do Inspektoratu Rejonowego AK Miechów, gdzie pełnił funkcję szefa Kedywu. W marcu zorganizował pierwszy w inspektoracie oddział partyzancki.

Pod koniec lipca 1944 r. objął dowództwo Samodzielnego Partyzanckiego Baonu Szturmowego „Suszarnia” 106. Dywizji AK, będąc jednocześnie zastępcą dowódcy tej dywizji. Brał udział w akcji „Burza”, jego oddział przeprowadził blisko 200 zbrojnych wypadów.

Na przełomie lipca i sierpnia 1944 r. brał udział w walkach o utworzenie, a następnie utrzymanie przejściowo wyzwolonych przez oddziały partyzanckie terenów tzw. Rzeczypospolitej Pińczowskiej.

Po wkroczeniu Armii Czerwonej w 1945 r. wyjechał do Ostrowa Wielkopolskiego. Działał w antykomunistycznych organizacjach konspiracyjnych: „Nie”, Delegaturze Sił Zbrojnych na Kraj i w Zrzeszeniu Wolność i Niezawisłość.

Po ujawnieniu w październiku 1945 r. mieszkał kolejno w Gdyni, Gdańsku i Wrocławiu. W grudniu 1948 r. został aresztowany przez tamtejszą bezpiekę i wywieziony do Krakowa. Wyrokiem Sądu Wojewódzkiego z 1953 r. został skazany na 8 lat więzienia. Na wolność wyszedł w 1956 r. na mocy amnestii.

Powrócił do Wrocławia. Aktywnie udzielał się w środowisku kombatanckim Spadochroniarzy „Cichociemnych”, pisał artykuły do „Wojskowego Przeglądu Historycznego”.

Zmarł 27 stycznia 1979 r. w wieku 80 lat. Został pochowany na Cmentarzu Parafialnym w rodzinnym Radziejowie.

Był wielokrotnie odznaczany, m.in. Orderem Virtuti Militari V kl. oraz czterokrotnie Krzyżem Walecznych.

Źródło: radziejowkujawski.vgh.pl, dws-xip.pl

Sonda

Wczytywanie sondy...

Polecane

Wczytywanie komentarzy...
Przejdź na stronę główną