Notre Dame i francuski zwyczaj rabowania i niszczenia kościołów

0
0
0
Katedra Notre Dame, Paryż
Katedra Notre Dame, Paryż / pxhere.com

Kwietniowy pożar zniszczył katedrę Norte Dame, ale trawiący ją ogień nie był pierwszym niszczącym wydarzeniem. Warto może przypomnieć sobie historię tej katedry. Wiek XII i XIII, gdy panowała we Francji monarchia Kapetyngów, to lata powstania wielu katedr poświęconych Naszej Pani. Powstała wówczas wspaniała katedra w Reims, w której odbywały się koronacje królów Francji, w Chartres i w Paryżu. Kamień węgielny pod Norte Dame został położony w 1163 roku. Uroczystość jego poświęcenia dokonał papież Aleksander III. Dwadzieścia sześć lat później został konsekrowany główny ołtarz, a w 1205 roku rozpoczęły się prace nad fasadą katedry. Dalszych dwadzieścia lat trwała budowa portalu Najświętszej Maryi Panny. Najważniejsze prace zostały ukończone w 1245 roku, ale na całkowite ich zakończenie trzeba było poczekać cały wiek.

Kwietniowy pożar zniszczył katedrę Norte Dame, ale trawiący ją ogień nie był pierwszym niszczącym wydarzeniem. Warto może przypomnieć sobie historię tej katedry.

Wiek XII i XIII, gdy panowała we Francji monarchia Kapetyngów, to lata powstania wielu katedr poświęconych Naszej Pani. Powstała wówczas wspaniała katedra w Reims, w której odbywały się koronacje królów Francji, w Chartres i w Paryżu. Kamień węgielny pod Norte Dame został położony w 1163 roku. Uroczystość jego poświęcenia dokonał papież Aleksander III. Dwadzieścia sześć lat później został konsekrowany główny ołtarz, a w 1205 roku rozpoczęły się prace nad fasadą katedry. Dalszych dwadzieścia lat trwała budowa portalu Najświętszej Maryi Panny. Najważniejsze prace zostały ukończone w 1245 roku, ale na całkowite ich zakończenie trzeba było poczekać cały wiek.

Odtąd katedra Norte Dame ściśle była związana z życiem Francji z jej wzlotami i upadkami. Z tej świątyni wyruszyła w 1270 roku wyprawa krzyżowa, z której już nie powrócił święty król Ludwik IX. Była świadkiem straszliwej zarazy dżumy, która zdziesiątkowała ludność Europy. Przeżyła wojnę stuletnią, czasy Joanny d`Arc i odnowę francuskiego królestwa w drugiej połowie XV wieku.

Zarówno fasada, jak i portale zostały ozdobione figurami, które miały odniesienie do Starego Testamentu. Witraże i rozety również opowiadały jego dzieje. Można się było na nich uczyć Pisma Świętego.

Dramatyczne lata katedr Francji to okres rewolucji i dechrystianizacji, która opanowała wówczas „pierworodną córę Kościoła”. Na terenie całej Francji zakazano kultu chrześcijaństwa. Wprowadzono nowy kalendarz republikański, który likwidował niedzielę i liczenie lat od narodzin Chrystusa. Zabrano się za dewastację kościołów. W 1792 roku, aby nie drażnić swą wysokością nad innymi budynkami, runęła iglica Norte Dame. Dekretem jakobinów zrabowano skarbiec. Sprofanowano znajdujące się tam relikwie św. Wincentego a` Paulo i naczynia liturgiczne. 23 października 1793 roku na wniosek rewolucyjnego magistratu w ciągu ośmiu dni z fasady katedry usunięto i zniszczono wszystkie figury biblijne królów Izraela i Judei. Pozbawiono ich koron i zarzucając im pętle na szyję zwalano. Rok później Norte Dame została ogłoszona „świątynią Rozumu”. Niszczono nie tylko fasadę, ale wandalizm dotknął także wnętrze kościoła.

10 listopada 1793 roku we wnętrzach katedry urządzono błazenadę, mającą symbolizować „wprowadzenie kultu Rozumu”. Przed głównym ołtarzem ustawiono tekturową górę, a na szczycie jej umieszczono coś na kształt greckiej świątyni. Z jej wnętrza wyszła artystka operowa cała w tiulach. Miała symbolizować Rozum.

Kres temu położyło dopiero przejęcie władzy przez gen. Napoleona Bonapartego. To on jako Pierwszy Konsul w 1801 roku zawarł konkordat z Rzymem. A to gwarantowało powrót swobód kultu katolickiego i zwrot Norte Dame Kościołowi. 2 grudnia 1804 roku do Paryża na koronację Napoleona na cesarza Francji przybył papież Pius VII. Chociaż tej koronacji osobiście nie dokonał, bo Napoleon sam włożył sobie na głowę koronę, ale liczy się fakt zaproszenia papieża.

Ale to nie koniec laicyzacji Norte Dame. Po 1871 roku sukcesywnie dokonywały jej kolejne rządy III Republiki . W 1905 roku weszła w życie ustawa o tzw. rozdziale Kościoła od państwa, na mocy której dokonywano inwentaryzacji majątku kościelnego. Wszystkie budynki kościelne, nawet te małe wiejskie kościółki stały się majątkiem państwowym. A inwentaryzacja weszła także do wnętrz świątyń. Nie oszczędzono tabernakulów. Rok 1906 i 1907 był świadkiem takich inwentaryzacji. Patrole policji i wojsko przedzierały się do wnętrz kościołów przez mury wiernych ,którzy własną krwią starali się powstrzymać te profanacje.

We wrześniu 1914 roku w wyniku niemieckiego bombardowania spłonęła wspaniała katedra Norte Dame w Reims. Ukończenie jej renowacji to dopiero rok 1996. Do końca nie wiadomo, ile lat potrwa odbudowa paryskiej Norte Dame. Prezydent zapowiedział, że nastąpi to przez 5 lat. Okazuje się, że fundusze na odbudowę katedry nie są problemem. Pomoc na ten cel płynie z całego świata. Problem jest inny. Nie wiadomo, jakie będzie przeznaczenie odbudowanej Norte Dame. Czy będzie dalej ośrodkiem kultu chrześcijańskiego, czy powróci do niechlubnej zmodyfikowanej tradycji kultu rozumu i stanie się jedynie atrakcją turystyczną Francji. Czas pokaże. A Francja ma krótki okres na zastanowienie się nad swoją tożsamością. Aby wyciągnęła lekcję płynącą ze swojej historii.

Źródło: Iwona Galińska

Sonda

Wczytywanie sondy...

Polecane

Wczytywanie komentarzy...
Przejdź na stronę główną