Poręba Dzierżna znajduje się w północnej części gminy Wolbrom w powiecie olkuskim. 7 sierpnia 1944 r. doszło tam do największej w historii wsi tragedii.

Tego dnia, na drodze z Poręby Dzierżnej do Udorza, partyzanci Armii Ludowej urządzili zasadzkę na Niemców. Kolumna samochodów została ostrzelana z broni maszynowej i obrzucona granatami. W potyczce zginęło czterech niemieckich żołnierzy. Pozostali uciekli i po dotarciu do Wolbromia zaalarmowali posterunek tamtejszej żandarmerii.

Kilka godzin później, z zamiarem odwetu, pojawił się we wsi oddział pacyfikacyjny. Niemcy przeszukiwali gospodarstwa, z których wywlekali zakładników. Zebrana w ten sposób kilkudziesięcioosobowa grupa została pod eskortą odprowadzona na miejsce egzekucji.

Zakładników ustawiono na pod ścianą jednej ze stodół i rozstrzelano. Od kul zginęło 39 Polaków. Niemcy spalili też większość zabudowań.

W miejscu, gdzie przed laty rozegrała się tragedia, ustawiono pamiątkowy obelisk. Ofiary ludobójstwa spoczywają w zbiorowej mogile na miejscowym cmentarzu parafialnym.

Dla upamiętnienia martyrologii mieszkańców, w 1983 r. wieś odznaczona została Krzyżem Grunwaldu III Klasy.