We wstępie do pracy dr Norbert Wójtowicz wskazał, że „w polskiej publicystyce narodowej problematyka niemiecka występowała stosunkowo często. Szukając genezy endeckiej koncepcji granic u progu II Rzeczypospolitej, trzeba wskazać myśl tego obozu z przełomu XIX i XX wieku. Jeden z czołowych publicystów tego okresu — Jan Ludwik Popławski — wskazywał w 1903 roku, że ''można sobie wyobrazić przyszłe państwo polskie bez znacznej jego części, ale bez Prus Zachodnich byłoby ono dziwotworem politycznym i ekonomicznym, niezdolnym do rozwoju, nawet do dłuższego życia. A Prus Zachodnich nie można utrzymać bez Prus Wschodnich, ten więc kraj za wszelką cenę musi być polskim''. Szczególną rolę w tych rozważaniach odgrywała Wielkopolska jako ''nasze gniazdo plemienne, kolebka naszej narodowości, nasza ojczyzna połańska''. W publicystyce narodowej niechęć do Niemców widoczna była bardzo wyraźnie, a tłumaczono ją tym, że Niemcy są ''największymi, odwiecznymi wrogami naszego ludu''. [...] Nic więc dziwnego, że również w wydanej w lutym 1946 roku w Londynie pracy Mariana Seydy (działacza narodowego, ministra spraw zagranicznych II Rzeczypospolitej) sprawa stosunków polsko-niemieckich była tematem dość istotnym".

Prace „Z zagadnień polityki demokratyczno-narodowej" poruszone są kwestie: walk o granice Polski z Niemcami od czasów przed I wojną światową do czasów po II wojnie światowej, tożsamości politycznej ruchu narodowego, działalności endecji na ziemiach zachodnich, wyzwań, jakie po II wojnie światowej stanęły przed narodowcami.

Publikacje uzupełniają w aneksie niezwykle ciekawe dokumenty: Odezwa Komitetu Centralnego Ligi Narodowej informująca o przekształceniu Ligi Polskiej w Ligę Narodową. Warszawa, 8 grudnia 1899 roku. Uzasadnienie dołączone do notyfikacji rządom mocarstw sprzymierzonych powstania Komitetu Narodowego Polskiego w Paryżu. Paryż, 28 sierpnia 1917 roku. Nota Delegacji Polskiej na konferencji pokojowej do Julesa Martina Cambona w sprawie granic zachodnich państwa polskiego. Paryż, 28 lutego 1919 roku. Wypowiedź Romana Dmowskiego w trakcie dyskusji na posiedzeniu Komitetu Narodowego Polskiego. Paryż, 2 marca 1919 roku. Program Związku Ludowo–Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej. Warszawa, 29 października 1919 roku. Deklaracja ideowa Obozu Wielkiej Polski. Poznań, 4 grudnia 1926 roku. Program Stronnictwa Narodowego. Warszawa, 7 października 1928 roku. Podziały w obozie narodowym u schyłku II wieku Rzeczypospolitej — fragment pracy Jędrzeja Giertycha „O wyjście z kryzysu" (Warszawa 1938). Depesza ministra Mariana Seydy do Delegatury Rządu na Kraj w sprawie przyszłych zachodnich granic Polski. Londyn, 30 sierpnia 1943. Nota rządu polskiego przesłana do Anthony'ego Edena odnośnie stosunku Wielkiej Brytanii do nowych granic państwa polskiego. Londyn, 23 stycznia 1944.

Jak można się dowiedzieć z Wikipedii Marian Seyda „już w gimnazjum należał do tajnej organizacji samokształceniowej »Czerwona Róża«, później przystąpił do Związku Młodzieży Polskiej „Zet", a od połowy 1900 roku należał do Ligi Narodowej. W kilka lat później wszedł w skład Rady powstałej w 1905 roku w Poznaniu „Straży" – stowarzyszenia stawiającego sobie za cel obronę polskich interesów w państwie pruskim. Od początków XX wieku zajmował stanowisko komisarza Ligi Narodowej na zabór pruski".

Podczas I wojny światowej „pod koniec 1915 roku z ramienia wielkopolskiej Narodowej Demokracji wyjechał do Szwajcarii, gdzie został współzałożycielem Centralnej Agencji Polskiej w Lozannie. Kiedy 15 sierpnia 1917 w Lozannie pod przewodnictwem Romana Dmowskiego utworzono Komitet Narodowy Polski, wszedł w jego skład. W 1919 roku był ekspertem do spraw politycznych przy delegacji na konferencję pokojową w Paryżu, członkiem Komisji Zaboru Pruskiego i członkiem Stałej Narady".

Po wojnie Marian Seyda „powróciwszy do kraju, zaangażował się w pracę polityczną jako poseł do Sejmu Ustawodawczego, gdzie był zastępcą przewodniczącego Komisji Spraw Zagranicznych. Funkcję tę pełnił również później, gdy ponownie wszedł do Sejmu w 1922 roku. Kiedy w 1923 roku zawarto tzw. pakt lanckoroński, został ministrem spraw zagranicznych. Po zamachu majowym na stałe powrócił do pracy w prasie i od września 1926 roku objął stanowisko redaktora naczelnego „Kuriera Poznańskiego". Senator II kadencji wybrany w 1928 roku z województwa poznańskiego z Listy Związku Ludowo-Narodowego. W 1930 roku przed wyborami do Sejmu i Senatu mianowany został przez władze centralne Stronnictwa Narodowego komisarzem wyborczym listy SN na województwo poznańskie. W 1936 roku, nie zgadzając się z polityką „młodych" w Stronnictwie Narodowym, wycofał się z czynnego udziału we władzach partii".

Na emigracji, w czasie „II wojny światowej wszedł w skład rządu Władysława Sikorskiego początkowo jako członek Komitetu Ministrów dla Spraw Kraju, a od 1940 roku minister sprawiedliwości. W późniejszym okresie objął Ministerstwo Prac Kongresowych, w 1942 wykluczony ze Stronnictwa Narodowego przez Tadeusza Bieleckiego. Po ustąpieniu Stanisława Mikołajczyka w dniu 24 listopada 1944 roku, Seyda nie wszedł w skład rządu Tomasza Arciszewskiego. W tym okresie skoncentrował się ponownie na publicystyce, w której domagał się międzynarodowego uznania polskiej granicy zachodniej. Zajmował nieprzejednane stanowisko wobec opartych na kompromisie prób nawiązania stosunków z ZSRR. Po wojnie pozostał na emigracji". Zmarł w 1967 w Buenos Aires.

Jan Bodakowski