8 maja Kościół czci św. Stanisława (1035- 1079), biskupa i męczennika. Bł. Jan Paweł II, wielki czciciel św. Stanisława, nazwał go „patronem chrześcijańskiego ładu moralnego”.

Krakowski biskup zginął, jak się dowiadujemy z „Kroniki Polskiej”, 11 kwietnia 1079 roku. Wincenty Kadłubek podaje w niej, że król Bolesław Śmiały i trzech dworzan wtargnęli do kościoła na Skałce gdy biskup odprawiał Mszę św. Król zabił kapłana uderzeniem w tył głowy mieczem. Poczym ciało poćwiartował.
 
Cuda jakie miały miejsce za przyczyną św. Stanisława opisał Jan Długosz w „Żywocie św. Stanisława”. Jako pierwsze nadzwyczajne zdarzenie kronikarz zauważa przylot czterech orłów wyjątkowej wielkości na miejsce zbrodni. Odganiały one zgłodniałe zwierzęta od poćwiartowanego ciała zamordowanego. Szczątki ciała, po trzech dniach, mimo zakazowi króla zostały pozbierane przez księży. Odbył się godny pochówek biskupa.
 
Biskup stał się symbolem jedności narodowej. Do jego grobu na Wawelu zaczęli przybywać pielgrzymi. Ruch pielgrzymkowy nie ustał nawet w czasach zaborów.

Kanonizacji Stanisława dokonał papież Innocenty IV 17 września 1253 roku w Asyżu. W kolejnym roku odbyła się pierwsza procesja z relikwiami świętego.

Św. Stanisława pochodził ze wsi Szczepanów. Naukę rozpoczął w Krakowie. Tam uwagę na niego zwrócił biskup Lambert Suły. Najprawdopodobniej teologię studiował także za granicą, w Liege w Belgii. Tym samym był tam przygotowywany na następcę bp. Suły. Przypuszcza się, że na zlecenie ówczesnego biskupa Stanisława założył Roczniki Krakowskie - kronikę, w której notował najważniejsze wydarzenia.
 
W 1071 roku Stanisław został konsekrowany na biskupa krakowskiego. Zasłynął jako gorliwy misjonarz ziemi małopolskiej, troskliwy wobec ubogich, wdów i sierot. W swojej rodzinnej wsi wystawił drewniany kościół pod wezwaniem św. Marii Magdaleny. Dotrwał on do XVIII wieku.

Bp Stanisław, z poparciem Bolesława Śmiałego, wyjednał u papieża Grzegorza VII przywrócenie diecezji gnieźnieńskiej. Dzięki temu ustały wszelkie roszczenia metropolity magdeburskiego co do zwierzchnictwa nad diecezjami polskimi.
 
Biskup krakowski wielokrotnie upominał króla Bolesława za niewłaściwe postępowanie wobec poddanych i publiczne powodowanie zgorszenia. Kiedy upomnienia nie przynosiły skutku biskup, zgodnie z prawem kanonicznym, rzucił klątwę na króla.

W ikonografii św. Stanisław przedstawiany jest w stroju pontyfikalnym z pastorałem. Jego atrybuty to: miecz i palma męczeńska. Ukazywany jest także z orłem - godłem Polski.

Obecnie główne uroczystości ku czci św. Stanisława odbywają się w Krakowie w pierwszą niedzielę po 8 maja. W tym dniu procesja z relikwiami świętego przechodzi ze Skałki na Wawel i z Wawelu na Skałkę.
 
Uroczystość ta coraz większą popularnością zaczęła się cieszyć po 1964 roku, kiedy to metropolitą krakowskim został Karol Wojtyła. Dzięki staraniom bł. Jana Pawła II uroczystości na Skałce z lokalnego zwyczaju przerodziły się w święto całego kraju. Wraz z licznymi grupami wiernych zaczęli w niej uczestniczyć biskupi z Polski i z zagranicy.

Agata Bruchwald