Był wybitnym działaczem harcerskim, już w wieku 23 lat uzyskał stopień harcmistrza, czyli najwyższy stopień instruktorski. We wrześniu 1939 r. został mianowany naczelnikiem nowo powołanych Szarych Szeregów. Aresztowany przez Niemców w 1943 r., został zamordowany w lutym 1944 r. w obozie zagłady Gross-Rosen.

Florian Marciniak urodził się 4 maja 1915 r. w miejscowości Gorzyce w Wielkopolsce. Pochodził z rodziny chłopskiej, w której było dziesięcioro dzieci. Po ukończeniu Szkoły Powszechnej w Gołębinie Starym rozpoczął naukę w Gimnazjum im. Jana Kantego w Poznaniu. W latach 1934-1938 studiował prawo na Uniwersytecie Poznańskim, następnie podjął pracę w Banku Związku Spółek Zarobkowych w Poznaniu.

Od najmłodszych lat był związany z harcerstwem. Pełnił funkcję drużynowego 21. Poznańskiej Drużyny Harcerzy im. Tadeusza Reytana oraz kierownika Wydziału Młodzieży w Komendzie Chorągwi Wielkopolskiej Harcerzy. W latach 1937-1938 był zastępcą komendanta Harcerskiej Szkoły Instruktorskiej w Górkach Wielkich koło Skoczowa. W maju 1938 r. uzyskał stopień harcmistrza, był wówczas najmłodszym harcmistrzem w ZHP.

Po wybuchu II wojny światowej współorganizował Pogotowie Harcerskie w Poznaniu. Po ewakuacji miasta przedostał się do Warszawy, gdzie został komendantem tamtejszego pogotowia.

27 września 1939 r. zostały powołane Szare Szeregi, konspiracyjna organizacja harcerska, w której Marciniak objął funkcję Naczelnika. Pozostając na tym stanowisku przez ponad 3 lata, wywarł duży wpływ na program wychowawczy i działalność organizacji oraz przyczynił się do scalenia ruchu harcerskiego działającego na terenie całego kraju.

Był autorem programu „Dziś, jutro, pojutrze”, którego podstawową zasadą było wychowanie przez walkę. „Dziś” oznaczało okres konspiracji i przygotowanie do powstania, „Jutro” – otwartą walkę zbrojną z okupantem, „Pojutrze” – pracę w wolnej Polsce. Swoim pragmatyzmem i umiejętnością współpracy zapewnił sobie wysoką pozycję w kierownictwie państwa podziemnego.

Pod jego przywództwem oddziały Szarych Szeregów przeprowadziły liczne akcje sabotażowe i zbrojne polegające m.in. na wysadzaniu mostów kolejowych, zamachach na wysokich funkcjonariuszy niemieckich oraz odbijaniu więźniów, czego przykładem była głośna akcja pod Arsenałem w marcu 1943 r.

6 maja 1943 r. Marciniak został aresztowany w Warszawie przez gestapo i poddany przesłuchaniom w Alei Szucha. W czasie transportu do Fortu VII w Poznaniu bezskutecznie próbował ucieczki. Nie powiodły się także próby jego odbicia opracowane przez Kwaterę Główną Szarych Szeregów.

Po długotrwałym śledztwie w lutym 1944 r. został wywieziony do obozu w Żabikowie, a następnie do obozu koncentracyjnego Gross-Rosen, gdzie został zamordowany prawdopodobnie już w dniu przybycia, czyli 20 lutego 1944 r.

W 2006 r. harcmistrz Florian Marciniak został pośmiertnie odznaczony Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski.

25 września 2010 r. urna z ziemią z miejsca śmierci jego śmierci została złożona w Krypcie Zasłużonych Wielkopolan w podziemiach kościoła św. Wojciecha w Poznaniu.


Paweł Brojek
Źródło: zhp.pl


© WSZYSTKIE PRAWA DO TEKSTU ZASTRZEŻONE. Możesz udostępniać tekst w serwisach społecznościowych, ale zabronione jest kopiowanie tekstu w części lub całości przez inne redakcje i serwisy internetowe bez zgody redakcji pod groźbą kary i może być ścigane prawnie.