W Warszawie w wieku 74 lat zmarł Zbigniew Romaszewski, działacz opozycji w okresie PRL, doktor fizyki, wieloletni senator, członek Trybunału Stanu. Kawaler Orderu Orła Białego.

O śmierci Zbigniewa Romaszewskiego poinformowała jego córka Agnieszka Romaszewska-Guzy. Przyczyną śmierci był masywny udar pnia mózgu. Rodzina senatora zgodziła się oddać jego obie nerki do przeszczepu.

Zbigniew Romaszewski trafił do szpitala w sobotę, gdy po zachłystowym zapaleniu płuc nastąpiło zatrzymanie akcji serca. Od tego czasu był utrzymywany w śpiączce farmakologicznej.

Urodził się 2 stycznia 1940 r. w Warszawie. Po powstaniu warszawskim został wywieziony wraz z matką do obozu pracy w Groß-Rosen. Ojciec został zamordowany w 1944 r. w obozie koncentracyjnym.

W 1964 r. ukończył fizykę na Uniwersytecie Warszawskim, doktoryzował się w Instytucie Fizyki PAN w październiku 1980 r.

W czasach PRL był aktywnym opozycjonistą. Od 1977 r. wchodził w skład Komitetu Samoobrony Społecznej – KOR. Wraz z żoną Zofią prowadził Biuro Interwencyjne, rejestrujące przypadki łamania praw człowieka i niosące ofiarom bezprawia pomoc prawną i materialną.

W latach 1980–81 kierował Komisją Interwencji i Praworządności NSZZ „Solidarność”. W stanie wojennym był poszukiwany przez SB i ukrywał się. W tym czasie zorganizował podziemne Radio Solidarność i działał w kierownictwie regionu „Mazowsze”.

W maju tego roku był współzałożycielem tajnej Regionalnej Komisję Wykonawczą NSZZ „Solidarność”. W sierpniu 1982 r. został aresztowany i sądzony w dwóch kolejnych procesach twórców Radia „Solidarność” i KSS KOR, następnie więziony od 1982 do 1984.

Po uwolnieniu kierował reaktywowaną w podziemiu Komisją Interwencji i Praworządności NSZZ "S", która zajmowała się dokumentowaniem przypadków represji i pomocą ofiarom.

Uczestniczył w obradach Okrągłego Stołu, zasiadając w podzespole ds. reformy państwa i sądów. Od 4 lipca 1989 r. do 7 listopada 2011 r. nieprzerwanie zasiadał w Senacie RP. W Senacie I, II, IV i VI kadencji przewodniczył Komisji Praw Człowieka i Praworządności.

W 1998 r. założył Fundację Obrony Praw Człowieka, która w 50. rocznicę uchwalenia Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka zorganizowała w Warszawie III Międzynarodową Konferencję Praw Człowieka.

W 2011 r. Sejm wybrał go na członka Trybunału Stanu. W tym samym roku prezydent Bronisław Komorowski odznaczył go Orderem Orła Białego.


Paweł Brojek
Fot. Sławomir Kaczorek/Creative Commons