27 marca 1944 r. ukraińskie oddziały z SS-Galizien oraz Wehrmachtu dokonały brutalnej pacyfikacji wsi Smoligów na Lubelszczyźnie. Zginęło ponad 200 Polaków, głównie kobiet, dzieci i starców.

W połowie marca 1944 r. Ukraińcy z SS-Galizien, wspólnie bojówkami OUN-UPA i przy wsparciu Wehrmachtu, rozpoczęli eksterminację polskich kolonii w regionie Smoligów-Łasków-Stara Wieś na Lubelszczyźnie.

Do pacyfikacji samego Smoligowa doszło 27 marca 1944 r. Rankiem tego dnia liczące ok. 2 tys. ludzi oddziały SS-Galizien i Wehrmachtu, wyposażone w artylerię i broń pancerną, otoczyły ścisłym kordonem wieś i rozpoczęły rzeź mieszkańców.

Opór przeważającym siłom próbowały stawić oddziały AK pod dowództwem Bolesława Kaniugi „Orła” i Jana Ochmana „Kozaka” oraz partyzanci Batalionów Chłopskich Stanisława Basaja „Rysia”. Podczas całodziennej walki napastnicy likwidowali kolejne punkty oporu we wsi.

Mieszkańców mordowano w okrutny sposób, nie oszczędzając dzieci, kobiet i starców. Palono żywcem, gwałcono kobiety, rabowano mienie. Zginęło ponad 200 Polaków, w większości cywilów, oraz kilkudziesięciu partyzantów. Wieś została doszczętnie spalona.

Pod koniec lat osiemdziesiątych społeczność gminy Mircze ufundowała pomnik poświęcony poległym partyzantom i zamordowanym mieszkańcom Smoligowa i okolic.

Od 2006 r. śledztwo w sprawie okoliczności pacyfikacji wsi Prehoryłe i Smoligów dokonanych w lutym i marcu 1944 r. przez oddziały SS-Galizien i Wehrmachtu prowadzi Okręgowa Komisja Badania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Szczecinie.

Paweł Brojek
Na zdjęciu: Pomnik ku czci partyzantów i ofiar pacyfikacji w Smoligowie, fot.: Edciech / Creative Commons


© WSZYSTKIE PRAWA DO TEKSTU ZASTRZEŻONE. Możesz udostępniać tekst w serwisach społecznościowych, ale zabronione jest kopiowanie tekstu w części lub całości przez inne redakcje i serwisy internetowe bez zgody redakcji pod groźbą kary i może być ścigane prawnie.