Pod koniec marca 1944 r. ukraińscy nacjonaliści z UPA dopuścili się zbrodni ludobójstwa na mieszkańcach dwóch miejscowości leżących na terenie Małopolski Wschodniej - Ostrowa i Płauczy Wielkiej. Z ręki bandytów zginęło w sumie co najmniej 150 Polaków.

W czasach II Rzeczypospolitej Ostrów należał do zbiorowej gminy Krystynopol w województwie lwowskim. Przed wojną miejscowość liczyła około 2 tys. mieszkańców, w zdecydowanej większości Polaków.

W czasie II wojny światowej, na przełomie 1943/1944 r., pod wpływem informacji o ukraińskich zbrodniach na Wołyniu, utworzono we wsi samoobronę. W wyznaczonych domach powstały punkty obserwacyjne, w których pełniono nocne warty. W przypadku napaści miejscami schronienia ludności i obrony miały być murowane budynki szkoły i kościoła.

Atak UPA nastąpił 31 marca 1944 r. we wczesnych godzinach rannych. Dzięki wartownikom z punktów obserwacyjnych, którzy wszczęli alarm, część mieszkańców zdołała schronić się w szkole i kościele. Niektórzy kryli się w piwnicach i ziemiankach.

Tymczasem napastnicy przeczesujący wieś podpalali zabudowania, w większości drewniane i kryte strzechą. Wykrytych Polaków mordowano, część ofiar spaliła się żywcem bądź udusiła w płonących domach.

Po kilku godzinach banderowcy zaatakowali kościół i szkołę, gdzie skoncentrowała się obrona wsi. Ich ataki odpierano przy pomocy broni palnej i granatów. Niedługo potem, gdy do Ostrowa przybył oddział niemiecki, napastnicy wycofali się.

Zamordowano, według różnych źródeł, co najmniej 76 osób. Kilkaset gospodarstw puszczono z dymem. Część ocalonych z rzezi wyjechała do innych miejscowości. Dwa tygodnie później banderowcy zamordowali 17 Polaków, głównie w podeszłym wieku, którzy pozostali we wsi.

Również pod koniec marca 1944 r. doszło do ukraińskiej zbrodni wsi Płaucza Wielka, położonej w powiecie brzeżańskim województwa tarnopolskiego. We wsi w większości zamieszkanej przez Ukraińców żyło także około 200 Polaków.

W trakcie trwającego kilka godzin napadu zamordowano wedle różnych źródeł 70-112 osób, głównie Polaków, a także Ukraińców z mieszanych rodzin. Oprócz zbrodni na ludności napastnicy dokonali masowego rabunku mienia ofiar.

opr. Paweł Brojek
Źródło: Szczepan Siekierka, Henryk Komański, Krzysztof Bulzacki, „Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w województwie lwowskim 1939-1947”, Wrocław 2006


© WSZYSTKIE PRAWA DO TEKSTU ZASTRZEŻONE. Możesz udostępniać tekst w serwisach społecznościowych, ale zabronione jest kopiowanie tekstu w części lub całości przez inne redakcje i serwisy internetowe bez zgody redakcji pod groźbą kary i może być ścigane prawnie.