Neandertalczyk - jedni uważają, że to osobny gatunek z rodzaju Homo, inni za odmianę Homo sapiens - czyli takiego człowieka jak my.Niezależnie od tego wciąż trwają spory dotyczące tego, dlaczego wyginęli. Czy odpowiadają za to Homo sapiens? A może neandertalczycy byli zbyt przystosowani do realiów epoki lodowcowej? Przyjrzyjmy się różnym teoriom. Homo sapiens wybili neandertalczyków - jedna z popularnych teorii głosi, że gdy obie populacje się spotykały - najczęściej dochodziło do rozlewu krwi. Na dowód prawdziwości tej teorii jej zwolennicy przytaczają gwałtowny spadek zasięgu neandertalczyków z chwilą przybycia ,,nas". Kromanionczycy byli sprytniejsi - niektórzy uczeni uważają, że neandertalczycy nie mogli równać się z nami inteligencją i zaradnością. Choć niewątpliwie sprytni, to nie aż tak jak my. Nie mogli konkurować z naszymi technikami łowieckim, nie umieli współpracować jak my ze sobą, nie umieli opracowywać długoterminowych, planów. Pokonaliśmy ich umysłem, nie siłą. Zabójcze przystosowanie - neandertalczycy byli świetnie przystosowani do epoki lodowcowej, niestety miało to też swoją cenę. Aby przeżyć potrzebowali większych ilości kalorii niż my. Być może więc, gdy pojawili się kromaniońscy konkurenci neandertalczycy nie umieli wywalczyć dla siebie pożywienia? Wchłonięcie populacji - kolejna teoria mówi, że neandertalczycy zostali przez nas ,,wchłonięci". Najpierw oni i kromanioczycy zaczęli się mieszać, jednak neandertalczyków było mniej od nas, ich krew się ,,rozrzedziła" i z czasem unikalne dla neandertalczyków cechy zanikły w zalewie genów Homo sapiens. Wedle najnowszych teorii naukowych, opublikowanych na łamach periodyku "Science" neandertalczycy byli  także autorami części malowideł naskalnych. Przedstawienia z trzech hiszpańskich jaskiń mają - zdaniem uczonych - więcej niż 64 tys. lat. Oznacza to, że powstały przed przybyciem człowieka współczesnego do Europy. Badania wykonał zespół pod kierunkiem badaczy z University of Southampton w Wielkiej Brytanii i Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology w Niemczech. Naukowcy przeanalizowali sumiennie  ponad 60 próbek pobranych z jaskiń La Pasiega, Maltravieso  i Ardales. We wszystkich malowidła wykonano m.in. czerwoną ochrą, czyli pigmentem uzyskanym z hematytu. Przedstawiają sylwetki zwierząt oraz  figury geometryczne. Jaskinie położone są w odległości 700 km od siebie, a wykonanie rysunków w każdej z wymienionych tu jaskiń wymagało swoistego zmysłu artystycznego! A mimo tych wszystkich teorii nie wiemy na ten temat wiele. Pojawiają się doniesienia o nowych odkryciach, poszczególne teorie cieszą się raz większą raz mniejszą popularnością. A potwierdzenia jakiejkolwiek z nich brak. Cóż, pozostaje nam wyprawa do Hiszpanii -niechaj przemówią do nas dzieła z Ardales, Maltravieso oraz La Pasiega!