Podczas rozpoczętych właśnie przez Wydział Kresowy Biura Poszukiwań i Identyfikacji IPN prac na Litwie jako pierwsze sprawdzane jest domniemane miejsce pochówku żołnierzy wileńskiej AK z oddziału Jana Borysewicza ps. „Krysia”. Podczas prowadzonych czynności ujawniono szczątki ludzkie w postaci fragmentu czaszki z widocznym śladem postrzałowym. Są to najpewniej pierwsze szczątki żołnierzy podziemia znalezione poza granicą Polski. Prace poszukiwawcze i ekshumacyjne na Litwie IPN zaplanował prowadzić do końca maja 2018 r. Działania będą obejmowały zarówno prace poszukiwawcze i ekshumacyjne jak i rekonesans terenowy. Prace zespołu IPN wspomagają wolontariusze ze Stowarzyszenia Odra – Niemen. Pierwszym miejscem prowadzonych prac są Ejszyszki, gdzie poszukiwane są szczątki żołnierzy wileńskiej AK z oddziału Jana Borysewicza ps. „Krysia”. Funkcjonariusze NKWD zamordowali ich zimą 1945 r. Według posiadanych przez IPN relacji funkcjonariusze NKWD strzegli miejsca ukrycia zwłok żołnierzy podziemia jeszcze kilka dni po dokonanej zbrodni. Jak podał właśnie w komunikacie IPN „W dniu dzisiejszym od godzin porannych trwa eksploracja typowanego miejsca pochówku żołnierzy. Podczas czynności ujawniono szczątki ludzkie w postaci fragmentu czaszki z widocznym śladem postrzałowym.” Jan Borysewicz pochodził z miejscowości Dworczany w parafii Wasiliszki w powiecie lidzkim. Ukończył seminarium nauczycielskie w Szczuczynie Nowogródzkim, był oficerem służby stałej Wojska Polskiego. Aresztowany przez NKWD w 1940 r. był więziony w Baranowiczach i Brześciu, skąd zbiegł w czerwcu 1941 r. podczas ewakuacji więzienia. Od lata 1941 roku Borysewicz działał w konspiracji. Od maja 1944 roku pełnił funkcję komendanta Zgrupowania „Północ”, był uczestnikiem operacji „Ostra Brama”. Borysewicz przybrał pseudonim „Krysia” i „Mściciel”. Słynął z przeprowadzania spektakularnych akcji bojowych. Najgłośniejszą było odbicie więźniów z dobrze strzeżonego przez Niemców więzienia w Lidzie. Dowodzone przez niego oddziały Okręgu Nowogródzkiego AK, mają na koncie brawurowe akcje likwidacji niemieckich posterunków i całych garnizonów. Rozbiły więzienie w Ejszyszkach i zdobyły Raduń. Podczas zajęcia terenów Nowogródczyzny przez Armię Czerwoną, „Mściciel” nie złożył broni i pozostał na Kresach, walcząc z sowieckim terrorem. Porucznika Jana Borysewicza "Krysia" ogromnym zaufaniem i estymą obdarzali mieszkańcy terenów na których on walczył. Dlatego stał się symbolem walki z niemieckim i sowieckim okupantem. Kapitan Jan Borysewicz "Krysia" poległ 21 stycznia 1945 roku pod Kowalkami w zasadzce grupy operacyjnej 105. pułku pogranicznego NKWD. Dotychczas nie wiadomo, gdzie został pochowany. Symboliczna mogiła legendarnego dowódcy AK Jana Borysewicza "Krysi" znajduje się na cmentarzu w Ejszyszkach. Odznaczony został pośmiertnie Krzyżem Virtuti Militari V klasy. Po raz pierwszy pracownicy Wydziału Kresowego IPN wraz z grupą historyków na Litwie przebywali w drugiej połowie maja 2017 roku. Celem ekspedycji były przygotowania do prac poszukiwawczych na obszarze działalności okręgów AK Wilno i Nowogródek. Przeprowadzono rekonesans w miejscach zaplanowanych prac, w miejscach planowanych powtórnych pochówków oraz prowadzono poszukiwania i weryfikowano informacje dotyczące kolejnych miejsc wymagających podjęcia ekshumacji. Podjęte również zostały działania mające na celu rozpoczęcie współpracy z Centrum Badania Ludobójstwa i Ruchu Oporu Mieszkańców Litwy w zakresie identyfikacji żołnierzy wileńskiej AK i polskiego podziemia antysowieckiego na Wileńszczyźnie zamordowanych i pochowanych na terenie wileńskiego Tuskulanum. Pracownicy Biura Poszukiwań i Identyfikacji IPN opublikowali apel z prośbą o kontakt krewnych osób, które zginęły podczas wojen lub w latach stalinizmu na Wileńszczyźnie, a miejsce ich spoczynku nie jest znane. O kontakt z pionem poszukiwań IPN proszone są osoby mające informacje o nieznanych miejscach pochówków ofiar totalitaryzmu. Podano też adresy mailowe do osób, z którymi można się kontaktować dr Dominika Siemińska - e-mail: dominika.sieminska@ipn.gov.pl; Michał Nowak - e-mail: michal.nowak@ipn.gov.pl "Zajmujemy się poszukiwaniem i identyfikacją polskich obywateli, którzy zginęli w latach 1917–1956, a ich miejsca spoczynku są nieznane. Świadkowie tragicznych wydarzeń II wojny światowej i terroru stalinowskiego odchodzą, lecz my wierzymy, iż możliwości, jakie daje dzisiejsza nauka pozwolą w przyszłości na odnalezienie, identyfikację i godny pochówek ofiar spoczywających w nieznanych mogiłach" - mówi dr Dominika Siemińska z IPN.