„Z dziejów agonii i podboju. Prace zebrane z zakresu najnowszej historii Polski”- Janusz Kurtyka (1960r.- 2010r.)

Do księgarni trafiła książka „Z dziejów agonii i podboju. Prace zebrane z zakresu najnowszej historii Polski” autorstwa śp. dr. hab. Janusza Kurtyki (1960 r.- 2010 r.). Publikacja jest zbiorem prac prezesa Instytutu Pamięci Narodowej.

Książka gromadzi w sobie liczne artykuły i opracowania. Całość rozpoczyna, zamieszczone w części pierwsza, syntetyczne omówienie zagadnienia powojennego podziemia niepodległościowego. Kolejna część to obszerne edycje źródłowe. Trzecia zaś część to biogramy. Część czwarta to dorobek ostatnich lat Janusza Kurtyki.
 
Janusz Kurtyka jako prezes IPN - u patronował licznym przedsięwzięciom. Do tych, które uważał za najważniejsze sam pisał wstępy i przedmowy. „Z dziejów agonii i podboju” gromadzi: m.in. wprowadzenie do „Zbrodnia katyńska - w kręgu prawdy i kłamstwa” pod red. S. Kolbarczyka, przedmowę do „Wokół pogromu kieleckiego” pod red. Ł. Kamińskego, J. Żyrana, słowo wstępne do „Nie mogłem inaczej żyć… Grypsy Łukasza Cieplińskiego z celi śmierci” Elżbiety Jakimek- Zapart, przedmowę „SB a Lech Wałęsa. Przyczynek do biografii” Sławomira Cenckiewicza, Piotra Gontarczyka.

Całość kończy obszerna nota biograficzna Janusza Kurtyki opracowana przez Filipa Musiała. Janusz Kurtyka tytuły naukowe zdobywał na podstawie prac mediewistycznych. Publicznie znany był głównie jako prezes Instytutu Pamięci Narodowej.
 
Pozostawił nam pokaźny dorobek praca z historii najnowszej. Skupiał się na historii wojennej i powojennej konspiracji niepodległościowej. Wiele uwagi poświęcał Zrzeszeniu „Wolność i Niezawisłość”.
 
Redaktorami tomu są Wojciech Frazik- naczelnik Oddziału Biura Edukacji Publicznej Instytutu Pamięci Narodowej w Krakowie i Filip Musiał- kierownik Referatu Badań Naukowych, Dokumentacji i Zbiorów Bibliotecznych Oddziałowego Biuro Edukacji Publicznej Instytutu Pamięci Narodowej w Krakowie.
 
Redaktorzy tomu we Wprowadzeniu wystosowali podziękowanie osobom, które przyczyniły się do wydania prac prezesa IPN.Podziękowania te, W. Frazik i F. Musiał kierują przede wszystkim do wdowy po prezesie – Pani Zuzanny Kurtyki za umożliwienie opublikowania tekstów. Kolejne podziękowania popłynęły do osób, które współpracowały przy powstaniu tego ponad 600 stronicowego dzieła.

Śp. dr hab. Janusz Kurtyka, prezes Instytutu Pamięci Narodowej, zginął w katastrofie samolotu pod Smoleńskiem 10 kwietnia 2010 r. Był jedną z osób delegacji, która wraz z Prezydentem RP Lechem Kaczyńskim, udawała się na obchody 70 rocznicy ludobójstwa na polskich oficerach w Katyniu. Miała być to pierwsza wizyta historyka w Rosji.
           
Agata Bruchwald