Władysław Łukasiuk ps. "Młot" - ceniony przez zwierzchników, szanowany przez podwładnych, popularny wśród miejscowej ludności, okazał się być jednym z najwybitniejszych partyzantów Podlasia. Dziś mija 65 lat od jego śmierci.

Urodził się 16 lutego 1906 r. we wsi Tokary w pow. Siedlce w rodzinie chłopskiej. Po ukończeniu szkoły podstawowej kształcił się w gimnazjach w Drohiczynie i  Sokołowie Podlaskim.

Od 1929 r. służył w wojsku w 3. Pułku Strzelców Konnych im. Hetmana Stefana Czarneckiego w Wołkowysku. Służbę zakończył cztery lata później w stopniu plutonowego. Do wybuchu wojny pełnił funkcję zastępcy wójta gminy Sarnaki.

Od pierwszych miesięcy okupacji działał w podziemiu niepodległościowym. W lutym 1940 r. został zaprzysiężony jako żołnierz Związku Walki  Zbrojnej pod pseudonimem „Młot”. Dowodził drużyną konspiracyjną wchodzącą w skład 8. kompanii utworzonej na terenie IX Ośrodka Sarnaki-Górki Obwodu AK Siedlce. Brał wówczas udział w akcji "V" polegającej na przejęciu niewybuchu niemieckiego pocisku rakietowego V-2.

Zagrożony aresztowaniem przez NKWD po wkroczeniu Sowietów, walczył w partyzantce antykomunistycznej. Zimą 1944/1945 r. nawiązał kontakt organizacyjny z Obwodem Bielsk Podlaski, należącym do Białostockiego Okręgu AK. Jego grupa partyzancka weszła w skład oddziału Armii Krajowej Obywatelskiej ppor. Teodora Śmiałowskiego "Szumnego", gdzie objął funkcję dowódcy pierwszego plutonu.

Pod jego dowództwem "Młot" i jego żołnierze uczestniczyli w wielu udanych akcjach bojowych. m.in. w walkach z grupą operacyjną NKWD, KBW i MO w rejonie Ostrożan oraz z liczącą 130 żołnierzy kompanią 11. pułku KBW, kwaterującą w Siemiatyczach. W czasie służby w oddziale "Młot" zdał kurs Szkoły Podchorążych Rezerwy.

W lipcu 1945 r. ppor. Łukasiuk wraz ze swym plutonem dołączył do 5. Wileńskiej Brygady AK, w której szeregach stoczył kilka potyczek. Po jej zdemobilizowaniu, pozostał wraz z ppor. Lucjanem Minkiewiczem "Wiktorem" w polu na czele oddziału kadrowego.

Oddział ten od lutego 1946 r. przeszedł pod rozkazy mjr Zygmunta Szendzielarza "Łupaszki" i otrzymał nazwę 6. Brygady Wileńskiej. Od października 1946 r., przez blisko 3 lata, por. Łukasiuk stał na jej czele, dając  poznać się jako dowódca odpowiedzialny oraz skuteczny. Ceniony przez zwierzchników, szanowany przez podwładnych, popularny wśród miejscowej ludności, okazał się być jednym z najwybitniejszych partyzantów Podlasia.

Kpt. Łukasiuk zginął nieoczekiwanie 27 czerwca 1949 r. we wsi Czaje-Wólka z ręki swojego podkomendnego Czesława Dybowskiego. Powody tragedii do dziś nie zostały jednoznacznie wyjaśnione. Przyjmuje się jednak, że miała ona związek z niewykonaniem rozkazu przez brata Dybowskiego, Leopolda, za co został on zastrzelony przez „Młota”.

13 sierpnia 1949 r. zwłoki kpt. "Młota" zostały ekshumowane przez funkcjonariuszy UB, a następnie wywiezione w nieznane miejsce.

W 2007 r. kpt. Władysław Łukasiuk został pośmiertnie odznaczony Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski.

opr. Paweł Brojek
Źródło: solidarni.waw.pl


© WSZYSTKIE PRAWA DO TEKSTU ZASTRZEŻONE. Możesz udostępniać tekst w serwisach społecznościowych, ale zabronione jest kopiowanie tekstu w części lub całości przez inne redakcje i serwisy internetowe bez zgody redakcji pod groźbą kary i może być ścigane prawnie.