W czasie okupacji organizował pierwsze struktury konspiracyjne w Tczewie, później dowodził oddziałem partyzanckim operującym w Borach Tucholskich. Po wojnie wcielony do LWP, zdezerterował i powrócił do lasu. Aresztowany i skazany na 10 lat więzienia, wskutek osobistej interwencji Bieruta zmieniono mu wyrok na karę śmierci... Alojzy Bruski przyszedł na świat 7 kwietnia 1914 r. w kaszubskich Piechowicach, w wielodzietnej rodzinie chłopskiej. Po ukończeniu szkoły powszechnej uczył się w państwowym gimnazjum klasycznym w Kościerzynie, gdzie w 1933 r. zdał maturę. Związany z harcerstwem, prowadził 18. Drużynę Harcerską Chorągwi Pomorskiej ZHP. Działał w również w ruchu filomackim. Po zakończeniu nauki został skierowany do podchorążówki w Różannej, a następnie do Szkoły Podchorążych Piechoty w Komorowie-Ostrowi Mazowieckiej, którą ukończył w 1937 r. w stopniu podporucznika. Następnie przydzielono go do 72 pp. stacjonującego w Radomiu, gdzie zastała go wojna. W jego szeregach w czasie kampanii wrześniowej dowodził plutonem ckm. 15 września, w trakcie przebijania się do Warszawy, wyróżnił się męstwem w bitwie o Miłosną. Ranny w obronie stolicy, po jej kapitulacji dostał się do niewoli niemieckiej, z której uciekł. Ukrywał się w Tczewie, gdzie podjął działalność konspiracyjną. Był organizatorem i pierwszym Komendantem Obwodu ZWZ Tczew, a od 1941 r. Inspektoratu Rejonowego ZWZ-AK Tczew-Chojnice. Zagrożony aresztowaniem, wiosną 1943 r. został przeniesiony do zgrupowania partyzanckiego AK „Cisy-100” na terenie Borów Tucholskich. Jako dowódca oddziału o kryptonimie „Świerki-101” stanowiącego główną część zgrupowania przeprowadził kilkadziesiąt akcji odwetowych, rekwizycyjnych i zbrojnych, m.in. atak w Czersku Świeckim na skoszarowanych w tamtejszej szkole lotników niemieckich czy też rozpracowanie wyrzutni „V” w okolicach Wierzchucina. W styczniu 1945 r. rozwiązał oddział. Miesiąc później, po zajęciu Bydgoszczy przez sowietów, ujawnił się przed sztabem LWP. Zmobilizowany do służby, został komendantem obozu dla niemieckich jeńców w miejscowości Zimne Wody. Nie godząc się na okrucieństwo wobec cywilów, m.in. gwałty na Niemkach, pod koniec kwietnia 1945 r. wraz z grupą kilkudziesięciu żołnierzy zdezerterował i wrócił do lasu. Utworzony przez niego oddział „Świerki II” operował w Puszczy Bydgoskiej i na terenach przyległych. Celem jego działań była ochrona ludności przed dokonującymi kradzieży i mordów sowieckimi maruderami. Oddział został rozbity przez NKWD w połowie maja 1945 r., miesiąc później UB aresztował nieukrywających się w Bydgoszczy ppor. Bruskiego i kilku jego żołnierzy. Wyrokiem Wojskowego Sądu Rejonowego w Poznaniu na sesji wyjazdowej z dnia 21 grudnia 1945 r. został skazany na karę 10 lat pozbawienia wolności. Na osobistą interwencje Bieruta, który uznał wyrok za zbyt łagodny, w lipcu 1946 r. odbył się kolejny proces. Decyzją zmienionego składu sędziowskiego, któremu przewodniczył ppor. Ignacy Leszczar, por. Bruski został skazany na karę śmierci. Wyrok przez rozstrzelanie został wykonany 17 września 1946 r. w więzieniu we Wronkach. Ciało pochowano na cmentarzu we Wronkach, symboliczna mogiła znajduje się w Dziemianach. Por. Alojzy Bruski był odznaczony Orderem Virtuti Militari V klasy, Krzyżem Walecznych i Srebrnym Krzyżem Zasługi z Mieczami. Pośmiertnie został awansowany do stopnia kapitana. Źródło: nasze.dziemiany.net