21 listopada 1941 r. w Auschwitz zmarł prof. Witold Teofil Staniszkis, agrotechnik, polityk endecki, działacz społeczny. Warto przypominać jego tragiczną śmierć, szczególnie dziś niedługo po Marszu Niepodległości, którego organizatorzy – młodzi narodowcy – oskarżani są bezpodstawnie o faszyzm. Witold Teofil Staniszkis urodził się 20 grudnia 1880 r. w miejscowości Mariampol na Suwalszczyźnie, na południu dzisiejszej Litwy. Uczył się w miejscowym gimnazjum, gdzie uczestniczył w nielegalnym organizowaniu polskiej biblioteki samokształceniowej, za co został oddelegowany do rodziny w Łomży. Po zdaniu matury w 1899 r. rozpoczął studia przyrodnicze na Uniwersytecie Warszawskim. Od wczesnej młodości angażował się w działalność niepodległościową. Zasiadał w zarządzie Bratniej Pomocy studenckiej oraz Związku Młodzieży Polskiej „Zet”, z którego ramienia nadzorował realizację projektu przygotowanego przez młodzież gimnazjalną na rzecz przywrócenia języka polskiego na lekcjach religii na Wileńszczyźnie. Działał też w kole akademickim Towarzystwa Oświaty Narodowej. Po ukończeniu studiów na UW kontynuował naukę w Studium Rolniczym Uniwersytetu Jagiellońskiego. Był wówczas prezesem Akademickiego Koła Związku Pomocy Narodowej i członkiem Akademickiego Koła Towarzystwa Szkoły Ludowej, zajmował się też rozprowadzaniem zakazanego w Królestwie Polskim miesięcznika „Polak”. Należał do Ligi Narodowej i Stronnictwa Narodowo-Demokratycznego. Działał w Macierzy Szkolnej i Towarzystwie Gimnastycznym „Sokół”. Po studiach został asystentem na Uniwersytecie Jagiellońskim. Współpracował z pismami o tematyce agrarnej: „Tygodnikiem Rolniczym” i „Gazetą Rolniczą”. Pracował jako nauczyciel w Średniej Szkole Rolniczej w Czernichowie, od 1911 r. był kierownikiem stacji doświadczalnej w Kutnie. W 1912 r. rozpoczął wykłady z zakresu uprawy roślin na Kursach Przemysłowo-Rolniczych prowadzonych przy Muzeum Przemysłu i Rolnictwa w Warszawie. W czasie I wojny światowej przez pół roku pełnił obowiązki wiceburmistrza Kutna. W 1915 r. przeniósł się do Warszawy. Po przekształceniu Kursów Przemysłowo-Rolniczych w Wyższą Szkołę Rolniczą wykładał tam nadal uprawę roślin. W latach 1916-1918 wykładał na Wydziale Inżynierii Wodnej Politechniki Warszawskiej. W 1919 r. został mianowany profesorem zwyczajnym na Wydziale Rolniczym w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego. W późniejszych latach pełnił funkcję dziekana tego wydziału. Od tego samego roku, nieprzerwanie przez 16 lat, sprawował mandat poselski, początkowo z ramienia Związku Ludowo-Narodowego, a następnie Stronnictwa Narodowego. Od 1927 r. zasiadał w Radzie Miejskiej Warszawy. Po powstaniu Stronnictwa Narodowego w 1928 r. zasiadał w zarządzie Okręgu Łomżyńskiego, a później został jego prezesem. W 1937 r. obrano go skarbnikiem SN, a w 1939 – I wiceprezesem. W 1937 r. za zasługi na polu pracy naukowej i społecznej został odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. Po wybuchu wojny całkowicie poświęcił się działalności społecznej. Podczas oblężenia Warszawy wszedł w skład organizacji charytatywnej - Stołecznego Komitetu Samopomocy Społecznej. Pracował w Komitecie Obywatelskim przy wydawaniu żywności i odzieży dla potrzebujących. Po likwidacji SKSS w 1941 r. kierował Sekcją Schronisk i Opieki nad Wysiedlonymi przy Radzie Głównej Opiekuńczej. Aresztowany przez Niemców wraz z większością kierownictwa SN w maju 1941 r., trafił początkowo na Pawiak, a następnie został wywieziony do obozu koncentracyjnego w Oświęcimiu. Zmarł 21 listopada 1941 r., według oficjalnego komunikatu, na zapalenie płuc. Symboliczny grób profesora Staniszkisa znajduje się na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie. Źródło: ipsb.nina.gov.pl