Kilkanaście tysięcy osób weźmie udział w tegorocznym XVII Międzynarodowym Marszu Pamięci Zesłańców Sybiru, który w najbliższy piątek przejdzie ulicami Białegostoku. Marsz, największe światowe spotkanie Sybiraków (trwające od 6 do 8 września), jest hołdem oddanym ponad milionowi Polaków, ofiar sowieckich wywózek. Organizowanie Marszu we wrześniu ma związek z rocznicą agresji sowieckiej na Polskę 17 września 1939 roku, która dała początek wywózkom. Oficjalne uroczystości rozpoczną się w przeddzień Marszu 7 września. Sybiracy tego dnia będą mogli m.in. wziąć udział w wyjeździe do sanktuarium Maryjnego w Świętej Wodzie, niedaleko Białegostoku. Odwiedzą m.in. znajdującą się tam Górę Krzyży. Wśród tysięcy symboli Męki Pańskiej, stoi okazały Krzyż Wdzięczności Zesłańców Sybiru, postawiony przez tych, którzy chcieli w ten sposób wyrazić wdzięczność Bożej Opatrzności, za to, iż z łagrów i innych miejsc katorgi, mogli do ukochanej Ojczyzny powrócić żywi. Dla uczestników sybirackiego święta, przygotowano też w Białymstoku kilka koncertów, wśród nich jest występ 77. Drużyny Harcerskiej im. Armii Krajowej z Krzęcina koło Krakowa z koncertem pieśni patriotycznych pt. „Dęby Pamięci”. Międzynarodowy Marsz Pamięci Zesłańców Sybiru organizowany jest w Białymstoku od 17 lat. Tegoroczny Marsz rozpocznie się 8 września o godz. 10.00 przy Pomniku Mordu Katyńskiego, który jest hołdem oddanym 22 tys. ofiar tej ogromnej sowieckiej zbrodni. Ulicami Świętojańską, Warszawską i Piastowską uczestnicy Marszu przejdą na teren kościoła pw. Ducha Świętego, w którym o godz. 11.30 zostanie odprawiona Msza św. w intencji Sybiraków. Po Eucharystii uroczystości przeniosą się pod, stojący przy kościele, Pomnik - Grób Nieznanego Sybiraka, jedyny taki w Polsce, gdzie znajdują się urny z prochami nieznanych Sybiraków. Na murze, okalającym to mauzoleum, umieszczono tablice z nazwiskami Sybiraków. Jest tam już ich kilkaset - m.in. gen. Władysława Andersa oraz prezydenta RP Ryszarda Kaczorowskiego. Pod tym mauzoleum będzie m.in. modlitwa za zmarłych, apel poległych zakończony salwą honorową oraz złożenie kwiatów i zapalenie zniczy. Tego dnia, w intencji Sybiraków, odbędą się również nabożeństwa w Katedralnej Cerkwi św. Mikołaja w Białymstoku. W tym roku Marszowi przyświeca hasło „Ojczyzna w naszych sercach i pamięci”. W spotkaniu bierze udział kilkanaście tysięcy osób, głównie Sybiracy i ich rodziny, kombatanci, jak również młodzież szkolna i harcerze. Co roku przyjeżdżają Sybiracy z Australii, USA, Wielkiej Brytanii, Litwy, Łotwy, Estonii, Białorusi, Ukrainy i innych krajów. Organizatorami Marszu są m.in. Związek Sybiraków, Muzeum Pamięci Sybiru i Urząd Miejski w Białymstoku. – Naszym obowiązkiem jest podejmowanie działań, które spowodują, że pamięć o tych wydarzeniach i ludziach, którzy doświadczyli tych tragicznych losów, będzie żyła i łączyła kolejne pokolenia – mówi Przemysław Tuchliński, zastępca prezydenta Białegostoku. – To trudne karty naszej pamięci, ale żaden naród nie może istnieć, ani rozwijać się bez przywiązania do swej tradycji i swoich dziejów – podkreśla przedstawiciel władz samorządowych. Marszowi towarzyszyć będą inne, ciekawe wydarzenia: wystawa plenerowa przygotowana przez Muzeum Pamięci Sybiru pt. „Sybir – Niepodległość – Piłsudski. Pamięć Sybiru w Niepodległej” prezentowana na Rynku Kościuszki w Białymstoku oraz wystawa „Polacy w Kazachstanie 1936-1956. Wspomnienia i pamiątki ze zbiorów Muzeum Pamięci Sybiru”, którą można będzie zobaczyć w Centrum Edukacyjno-Wystawienniczym Muzeum Pamięci Sybiru przy ul. H. Sienkiewicza 26 w Białymstoku. Ponadto Muzeum Wojska przy ul. J. Kilińskiego 7 zaprasza na wystawę „Listy z czasów wojny”. Współorganizatorem sybirackich uroczystości jest powstałe w Białymstoku - Muzeum Pamięci Sybiru. Powstało już opracowanie architektoniczne przyszłej - centralnej siedziby tej placówki, pierwszej tego typu w Polsce. Przygotowano środki na jej budowę, która już ruszyła. Nowoczesny budynek muzeum stanie na terenie dawnych magazynów wojskowych (1,5 hektara), skąd w latach 1940-41 wywieziono na Golgotę Wschodu ponad 20 tysięcy mieszkańców Białostocczyzny. Sowieckie wywózki, przeprowadzone w latach 40. i 50. ubiegłego wieku były jedną z najcięższych zbrodni dokonanych na narodzie polskim. Związek Sybiraków przyjmuje, że wywieziono w sumie 1,35 mln osób. Bardzo wielu z wywiezionych rodaków, zginęła z powodu głodu, chorób oraz nieludzkich warunków obozowego życia i katorżniczej pracy. Adam Białous