Dramaturg, publicysta, endek. Rocznica śmierci Karola Rostworowskiego

0
0
0
/

Dziś mija 80 lat od śmierci Karola Huberta Rostworowskiego, uważanego w okresie XX-lecia międzywojennego za najwybitniejszego polskiego dramaturga po Stanisławie Wyspiańskim. Urodził się 3 listopada 1877 r. w majątku Rybna w Małopolsce. Pochodził z rodziny ziemiańskiej o arystokratycznym statusie. Uczył się w Szkole Praktycznej Gospodarstwa Wiejskiego w Czernichowie koło Krakowa. Prawdopodobnie pod wpływem rodziny zdecydował się na studia rolnicze, które rozpoczął na uczelni w Halle. Studia porzucił w 1900 r. i rozpoczął naukę gry na fortepianie oraz kompozycji w konserwatorium w Lipsku. W 1907 r. wyjechał do Berlina studiować filozofię, a następnie podróżował po Europie. Do kraju powrócił w 1908 r. i zamieszkał w majątku krewnych w Czarkowach nad Nidą. Porzucił muzykę i zajął się poezją. Zadebiutował już w 1901 r. tomikiem zatytułowanym „Tandeta”. W latach 1907–1909 wydał filozoficzną tetralogię poetycką, składającą się z tomików „Pre memoria”, „Maya”, „Ante lucis ortum” i „Saeculum solutum”. W 1908 r. powstał jego pierwszy dramat psychologiczny-symboliczny „Żeglarze”. Pierwszą wystawioną sztuką był dramat „Pod górę” pokazany w lutym 1910 r. w Teatrze im. Słowackiego w Krakowie przez Ludwika Solskiego. Sławę przyniosła mu wystawiona w Krakowie w 1913 r., odwołująca się do Nowego Testamentu, tragedia psychologiczna „Judasz z Kariothu”, która stała się wielkim sukcesem artystycznym i finansowym. Inscenizację uznano za jedno z najważniejszych wydarzeń artystycznych epoki. Szeroko komentowany był również dramat historyczno-psychologiczny „Kajus Cezar Kaligula” z 1917 r., będący wybitnym studium tyranii oraz dekadencji. Obydwie jego wielkie sztuki na stałe weszły do repertuaru polskich teatrów, dając ich autorowi pozycję najwybitniejszego współczesnego dramaturga pod Stanisławie Wyspiańskim. Był zaangażowany w działalność polityczną i społeczną. Uformowany przez tradycyjną rodzinę ziemiańską, głęboko wierzący, sympatyzował z endecją. Należał do Ligi narodowej. Po 1921 r. rozpoczął współpracę z endeckim „Głosem Narodu”, na którego łamach pisał recenzje teatralne i literackie oraz teksty publicystyczne. W 1933 r. został powołany na członka Polskiej Akademii Literatury, z której to funkcji zrezygnował cztery lata później w proteście przeciw polityce sanacji. W latach 1934-1937 reprezentował Stronnictwo Narodowe jako radny krakowski. W dalszym ciągu pisał. Swym konserwatywnym i antyrewolucyjnym poglądom dał wyraz w moralitecie „Miłosierdzie”. Do problematyki psychologicznej i konwencji realistycznej powrócił w tragedii współczesnej „Niespodzianka” z 1929 r., uważanej za jedno z jego największych osiągnięć, oraz w jej kolejnych częściach: „Przeprowadzce” oraz „U mety”. W 1936 r. został odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. Karol Rostworowski zmarł 4 lutego 1938 r. Pochowany został na Cmentarzu Salwatorskim w Krakowie. Ze względu na związki z endecją i katolicki światopogląd był postacią praktycznie zapomnianą w okresie PRL. Źródło: dziennikpolski24.pl

Źródło: prawy.pl

Sonda

Wczytywanie sondy...

Polecane

Wczytywanie komentarzy...
Przejdź na stronę główną