Nagłaśnianie zabytków było sprzeczne z tą antypolską działalnością, bo prowadzi do upowszechniania historii, a prawda historyczna sprzeczna jest z antypolskimi bredniami (kreującymi sprzeczny z faktami wizerunek Polaków jako tępej, chciwej i śmierdzącej tłuszczy mordującej Żydów, by zdobyć ich złote zęby). Zabytki to materialne dowody wysokiego poziomu polskiej kultury, aspiracji Polaków i osiągnięć naszego narodu.

Dla Polaków wiedzących jak przepiękne barokowe kościoły stoją nawet w małych polskich miejscowościach pewnym zaskoczeniem jest to, że w kraje Europy Zachodniej chwalą się zabytkami często nie lepszymi od tego, co można znaleźć na polskiej prowincji. Dzięki takiej świadomości tego,co mamy i czego nie doceniamy, można sobie uświadomić, że sroce spod ogona nie wypadliśmy, i nie mamy powodu, by uważać się ubogie sieroty.

Przywracaniem Polakom wiedzy i dumy z tego,co do dziedzictwa zachodu wniosła polska kultura i nauka jest ogromnym wyzwaniem dla naszego narodu. Trzeba taką wiedzę upowszechniać w Polsce i za granicą, z jednej strony, by Polska zarabiała na ruchu turystycznym, a z drugiej strony, by poprzez ukazywanie walorów Polski kreować jej pozytywny wizerunek, niezbędny na forum międzynarodowym do obrony żywotnych interesów naszego narodu.

Dawne ziemie środkowego Królestwa Polskiego to dzisiejsze wschodnie ziemie III RP. Dzięki albumowi „Polska Wschodnia” autorstwa Adama Bujaka (wydanemu przez wydawnictwo Biały Kruk”) mogą je poznać nie tylko polscy czytelnicy, ale i ci posługujący się językiem niemieckim, francuskim i angielskim (album został wydany w kilku wersjach językowych).

Opisy i przepiękne fotografie na 440 stronach na pewno skłonią wielu do odkrycia podczas własnych podróży uroków Polski wschodniej. Adam Bujak w swoim albumie na 600 zdjęciach ukazuje 177 miejscowości, przepiekane krajobrazy, cuda rodzimej przyrody, zabytki (zamki, pałace, kościoły), miejsca pamięci narodowej, ale też i obyczaje, obrzędy i ciężka prace Polaków budujących dostatek swoich rodzin i ojczyzny.

Album składa się z trzynastu rozdziałów. W pierwszym rozdziale albumu ksiądz biskup Antonii Dydycz opisał historie wschodniej Polski na tle historii, od początków państwa Polan, przez czasy monarchii, rzeczpospolitej, zaborów, emigracji, PRL. Duchowny i jednocześnie historyk zwrócił uwagę na tragedie utraty przez Polskę kresów wschodnich oraz na polskość Podlasia.

W kolejnych rozdziałach ukazane zostało piękno polskiej przyrody, dzikie zwierzęta zamieszkujące lasy Polski wschodniej, konie hodowane na tym terenie, tereny rekreacyjne, polska wieś (w tym i obiekty zabytkowe), znój codziennej pracy (smolarzy, rolników, leśników, piwowarów, hodowców koni, górników, ludwisarzy), zabytki miast (Lublina, Olsztyna, Ełku, Przemyśla, Suwałk, Białej Podlaskiej, Białegostoku, Sanoka, Lubaczowa, Sejn, Siedlec, Zamościa, Tykocina, Rejowca, Chełma, Tomaszowa Lubelskiego, Szczebrzeszyna, Rzeszowa, Jarosławia, Krosna, Kazimierza Dolnego, ) i muzeów mieszczących się w tych miastach, oraz drewniane kościoły i cerkwie, zabytki w budynkach sakralnych), dwory, chałupy.

Zdjęcia uświadamiają, że pomimo setek lat zniszczeń, hekatomby II wojny światowej, w najmniejszych polskich wsiach można znaleźć niezwykle piękne zabytkowe kościoły. Album uświadamia też jak żywa jest wiara Polaków w zlaicyzowanym i wykorzenionym świecie zachodu. Niezwykle ciekawe są zdjęcia dokumentujące życie religijne Polaków, uroczyste obrzędy i regionalne tradycje (procesje z figurą Matki Boskiej Zaśniętej przez rzekę w Kalwarii Pacławskiej, misteria Męki Pańskiej, dożynki, odpusty, procesje Bożego Ciała, prawosławne procesje w Grabarce, pożegnanie roku w Sławatyczach, procesje z relikwiami, grekokatolickie święto Jordanu, uroczystości patriotyczne, tatarskie święto Kurban Bajram, chasydzkie obrzędy w Rymanowej). W albumie można znaleźć też zdjęcia archiwalne np. staroobrzędowców.

W albumie są też zdjęcia zamków i ich zabytków (z Sanoka, Krupnem, Odrzykonia, Tykocina, Olsztyna, Leska, Lublina, Reszla, Radzynia, Łańcuta, Krasiczyna, Kazimierza Dolnego, Zamościa, Przemyśla), pałaców (w Kozłówce, Przemyślu, wsi Rozkosz, Białymstoku, Szymbarku, Rejowcu, Jaśle, Rzeszowie, Cieleśnicy, Sieniawie, Białej Podlaskiej, Olszanicy), przydrożnych krzyży i kapliczek, muzeum Sienkiewicza w Okrzei, Teatru Fredreum w Przemyślu, Muzeum Marii Konopnickiej w Żarnowcu, Muzeum Kraszewskiego w Romanowie, pomników bohaterów narodowych, cmentarzy żydowskich, miejsc pamięci narodowej (w miejscach, gdzie Polaków mordowali Niemcy czy Rosjanie), niemieckiego obozu koncentracyjnego na Majdanku, Muzeum Polaków Ratujących Żydów w Markowej.

Jan Bodakowski