Sejm ogłosił patronów roku 2021! - Patron piąty: Tadeusz Różewicz

0
0
0
/ pixabay

27 listopada br, Sejm podjął uchwałę ustalającą patronów roku 2021. W tym gronie wybitnych osób znaleźli się: Stefan Kardynał Wyszyński, Stanisław Lem i trzech poetów: Cyprian Kamil Norwid, Krzysztof Kamil Baczyński i Tadeusz Różewicz. Przyjrzyjmy się drodze Tadeusza Różewicza...

Patronem 2021 r. został również Tadeusz Różewicz, wybitny polski poeta, dramaturg, prozaik i scenarzysta, głęboko związany z losem pokolenia wojennego, baczny obserwator życia codziennego, społecznego i politycznego. W 2021 r. przypada 100. rocznica urodzin Różewicza. „Filozoficzna i egzystencjalna głębia obecna w twórczości Różewicza ma charakter uniwersalny, dzięki czemu nie tylko trafia do odbiorców z całego świata, ale jeszcze długo będzie oddziaływać na współczesną literaturę polską” - czytamy na stronie Sejmu.

 

Życiorys

 

Tadeusz Różewicz urodził się 9 października 1921 roku w Radomsku. Jego starszy brat, Stanisław, zachęcił go do wspólnego czytania i poznawania literatury. Pod jego wpływem publikował jako nastolatek pierwsze utwory w pismach "Pod znakiem Marii" i "Czerwone tarcze". Bezskutecznie próbował dostać się do Liceum Pedagogicznego, a następnie do Marynarki Handlowej w Gdyni. Podczas II wojny światowej pracował jako goniec i magazynier, a także w biurze komorniczym i fabryce mebli.

W 1942 roku został przez swojego brata, Janusza, powołany do Armii Krajowej i zaprzysiężony na żołnierza. W partyzantce publikował w czasopiśmie "Czyn zbrojny", które również redagował. W 1944 roku z bratem, Januszem napisali Echa leśne, czyli zbiór liryków podtrzymujących ducha patriotyzmu. Brat został pochwycony przez Niemców i rozstrzelany. Zbiór wspólnych wierszy W łyżce wody został opublikowany już po śmierci Janusza.

Po wojnie Tadeusz Różewicz zamieszkał w Częstochowie, gdzie tworzył cyganerię. W 1945 roku opublikował na łamach czasopisma "Głos Narodu" utwór Figa z Unry. Przeprowadził się do Krakowa i studiował Historię sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim. Trafił do Awangardy Krakowskiej, nazywanej także Neoawangardą, w której byli: Julian Przyboś, Tadeusz Peiper, Jalu Kurek, Adam Ważyk i Jan Brzękowski.

Samodzielnie debiutował w 1947 roku tomikiem poetyckim Niepokój. Zaprzyjaźniony z Tadeuszem Borowskim próbował z nim uciec z kraju, próbując się dostać do Stanów Zjednoczonych lub Paryża. Udało mu się trafić do Berlina, a następnie do Budapesztu. Wrócił do Gliwic, gdzie zamierzał odciąć się od literackiego otoczenia. Poślubił Wiesławę Kozłowską, z którą miał dwóch synów.

W 1960 roku wydał Kartotekę, wprowadzając teatr absurdu. W latach siedemdziesiątych miał szansę na Nobla w dziedzinie literatury, niestety, zadziałało środowisko krytyczne. W 1999 roku otrzymał nagrodę Nike za utwór Matka odchodzi.

Zmarł 24 kwietnia 2014 roku we Wrocławiu.

 

 

 

 

 

Twórczość

 

Publikował sporo, zarówno tomików poetyckich, jak i dramatów. Czerwona rękawiczka (1948), Pięć poematów (1950), Czas, który idzie (1951), Wiersze i obrazy (1952), Równina (1954), Srebrny kłos (1955), Poemat otwarty (1956), Rozmowa z księciem (1960), Głos Anonima (1961), Nic w płaszczu Prospera (1961), Twarz (1964), Twarz trzecia (1968), Regio (1969), Duszyczka (1977), Na powierzchni poematu i w środku (1983), Płaskorzeźba (1991), Nożyk profesora (2001), Szara strefa (2003), Wyjście (2004), cóż z tego że we śnie (2006), Dwie strony medalu (2008), Historia pięciu wierszy (2011), Wiersze przeczytane (2014). Napisał także kilkanaście dramatów: Grupa Laokoona (1962), Świadkowie albo Nasza mała stabilizacja (1964), Wyszedł z domu (1965), Spaghetti i miecz (1967), Stara kobieta wysiaduje (1969), Akt przerywany (1970), Na czworakach (1972), Odejście głodomora (1977), Śmierć w starych dekoracjach (1979), Do piachu (1979) czy Palacz (1997).

 

Patron przyszłego roku

 

Tadeusz Różewicz ma ogromne zasługi dla polskiej kultury. Jest najbardziej znany jako poeta, który potrafił mówić prawdę, niewygodną dla tych, których dotyczyła. Dlatego możemy od niego się uczyć takiego zgłębiania prawdy, studiowania jej, które samo w sobie jest sztuką. Pamiętać przy tym należy, by nie zgubić z oczu niebiańskiego horyzontu.

Jest autorem, który mógłby dać świadectwo - rodzinności i zdolności do dzielenia się pasją w gronie najbliższych. Poznawajmy jego twórczość, tak prostą i tak wymowną.

 

Źródło: poezja.org, sejm.gov.pl

Sonda

Wczytywanie sondy...

Polecane

Wczytywanie komentarzy...
Przejdź na stronę główną