Parlament Europejski rozszerza wykaz kar i przestępstw przeciwko środowisku

Nowe regulacje przewidują też kary dla łamiących to prawo - do dziesięciu lat pozbawienia wolności dla osób fizycznych oraz nawet do 5 procent obrotów lub do 40 milionów euro grzywny  dla przedsiębiorstw.

Przestępstwa przeciwko środowisku są czwartym najczęściej popełnianym rodzajem przestępstw na świecie. To też jedno z głównych źródeł dochodów zorganizowanych organizacji przestępczych - obok handlu narkotykami, bronią i ludźmi. Aby rozwiązać problem rosnącej liczby przestępstw przeciwko środowisku Parlament Europejski uchwalił nowe prawo karne dotyczące tej dziedziny.

We wtorek (27.02.)  Parlament Europejski przyjął nowe przepisy o przestępstwach przeciwko środowisku i grożących za nie sankcjach. Nowe prawo zawiera sankcje takie jak kary finansowe i więzienie.

PE uzgodnił tę dyrektywę z Radą już w listopadzie ubiegłego roku. Teraz przyjął ją stosunkiem głosów 499 do 100 (23 posłów wstrzymało się od głosu). Dyrektywa zawiera zaktualizowany wykaz przestępstw przeciwko środowisku, a mianowicie dodano do niego handel nielegalnie pozyskiwanym drewnem, wyczerpywanie zasobów wodnych, poważne naruszenia unijnych przepisów o chemikaliach oraz zanieczyszczenia powodowane przez statki.

W dyrektywie wprowadzono też kategorię tzw. przestępstw kwalifikowanych. To na przykład pożary lasów na dużą skalę lub rozległe zanieczyszczenia powietrza, wody i gleby, które niszczą ekosystem, a zatem są porównywalne z ekobójstwem.

„Najwyższy czas, abyśmy zaczęli zwalczać przestępstwa transgraniczne na szczeblu unijnym. Będzie to możliwe dzięki jednolitym i odstraszającym sankcjom, które będą zapobiegać kolejnym przestępstwom przeciwko środowisku. Zgodnie z porozumieniem to zanieczyszczający będą płacić. Krokiem we właściwym kierunku jest również to, że każda osoba na kierowniczym stanowisku, która odpowiada za zanieczyszczenie, będzie mogła zostać pociągnięta do odpowiedzialności, podobnie jak sama firma. Dzięki obowiązkowi zachowania należytej staranności nie będzie już można powoływać się na zezwolenia lub korzystać z luk prawnych”. - powiedział po głosowaniu na sesji plenarnej sprawozdawca Parlamentu Europejskiego Antonius Manders (EPP, NL).

Kary więzienia i wysokie  grzywny

Przestępstwa przeciwko środowisku popełnione przez osoby fizyczne i przedstawicieli firm będą podlegać karze pozbawienia wolności. Jej długość będzie zależeć od tego, jak długotrwałe, poważne i odwracalne są szkody. Za przestępstwa kwalifikowane będzie grozić do ośmiu lat pozbawienia wolności, a za przestępstwa, które spowodowały śmierć jakiejś osoby - nawet dziesięć lat. Za pozostałe przestępstwa sądy będą mogły wymierzać karę do pięciu lat więzienia.

Będzie można nakładać na nich także kary finansowe.

Dotkliwe kary PE przewidział też dla firm. Będzie im grozić - w zależności od rodzaju przestępstwa – grzywna w wysokości 3–5 procent rocznych obrotów lub 24–40 milionów euro.

Co istotne, i jedni i drudzy sprawcy będą musieli przywracać środowisko do poprzedniego stanu i rekompensować szkody.

Ponadto poszczególne państwa członkowskie będą mogły decydować, czy ścigać przestępstwa, które popełniono poza ich granicami.

Państwa będą organizować szkolenia i gromadzić dane

Osoby, które zawiadamiają o przestępstwach przeciwko środowisku, otrzymają wsparcie i pomoc w postępowaniu karnym. Ponadto Państwa członkowskie będą musiały organizować szkolenia dla policjantów, sędziów i prokuratorów. Kraje będą też obowiązkowo przygotowywać krajowe strategie zwalczania przestępstw przeciwko środowisku oraz kampanie informacyjne na ten temat. Dane, które będą zbierać państwa członkowskie, pozwolą Komisji regularnie aktualizować wykaz przestępstw przeciwko środowisku oraz umożliwią skuteczniejszą walkę z tym niekorzystnym zjawiskiem.

Kiedy nowe przepisy wejdą w życie?

Dyrektywa wejdzie w życie dwudziestego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej. Państwa członkowskie będą miały dwa lata, by przenieść ją do prawa krajowego.