Michalkiewicz: Szabesgoje w milickim starostwie (FELIETON)

Szabesgoje, byli to goje, czyli nie-Żydzi, którzy w soboty oraz w święta żydowskie wysługiwali się Żydom, wykonując na ich rzecz rozmaite konieczne prace, na przykład – rozpalenie ognia pod kuchnią gwoli przygotowania posiłku, czy rozpalenia w piecu w okresie zimowym. Żydowie bowiem mają od Stwórcy Wszechświata surowo zakazane wykonywanie wszelkich prac w dni świąteczne – ale ciśnienie tak zwanego życia sprawia, że ktoś musi te prace wykonywać – no i stąd instytucja szabesgoja. Nie zawsze zresztą dało się skorzystać z usług szabesgojów. Karol Olgierd Borchardt wspomina, jak to podczas rejsu transatlantykiem “Polonia” na linii palestyńskiej, do kapitana Mamerta Stankiewicza przyszła delegacja Żydów pod przewodnictwem rabina z propozycją zakupienia statku za 10 groszy. Kapitan był zdumiony propozycją tym bardziej, że rabin poinformował go, iż oni “zawsze” kupują statek. Na uwagę kapitana Stankiewicza, że statek można kupić tylko raz, rabin zapytał, czy kapitan chce teraz więcej pieniędzy, co kapitana oburzyło i zażądał wyjaśnień. Rabin poinformował go, ,że Żydom w szabas nie wolno również podróżować – ale jeśli kupią statek, to będą wtedy u siebie – jakby nigdy nie podróżowali. Ale to wyjaśnienie jeszcze bardziej wzburzyło kapitana Stankiewicza, który oznajmił rabinowi, że nie będzie współdziałał z nim przy oszukiwaniu ichniego Pana Boga. Ale teraz i rabin się zirytował. - Pan Bóg nie ma nic lepszego do roboty, tylko patrzeć, co pan robi? Ja takiego zarozumiałego człowieka nigdy nie widziałem! Na takie dictum kapitan Stankiewicz oświadczył: “Znaczy, proszę wyjść! Znaczy – natychmiast!”. Delegacja znalazła się w trudnej sytuacji, bo musiała kupić statek i to szybko. Z kłopotu wybawił ich dopiero właśnie Borchardt, wyjaśniając, że pomylili drzwi i zamiast – jak zwykle – załatwić sprawę z ochmistrzem, weszli do kajuty kapitana.

Wydawać by się mogło, że obecnie już zadnych szabesgojów nie ma. To jednak chyba nieprawda. Kiedy kilka lat temu zatrzymałem się w Nowym Jorku u znajomych Polaków, którzy mieszkali na Brooklynie w domu zajmowanym w większości przez Żydów, pewnego dnia wracaliśmy z miasta i zastaliśmy przed drzwiami wejściowymi spory tłumek. Okazało się, że to Żydowie, tutejsi lokatorzy, którzy czekają, aż jakiś goj otworzy im drzwi – bo akurat był szabas. Wreszcie i ja sam kiedyś posłużyłem tam za szabesgoja, bo pomogłem Żydówce wnieść do windy wózek z dzieckiem – ponieważ żaden Żyd w szabas nie chciał jej pomóc. W takiej sytuacji nie ma rady – któż pomoże Żydówce, jeśli nie my, których Judenrat “Gazety Wyborczej” i nowojorska Liga Antydefamacyjna oskarża o antisemitismus? Nawiasem mówiąc, kiedy na lotnisku w Ottawie surowa pani przesłuchiwała mnie w związku z książką “Protector traditorum”, po wejściu na strony wspomnianej Ligi Antydefamacyjnej, która strasznie mi wymyślała, niemal mnie przepraszała za swoją poprzednią surowość. Pomyślałem sobie wtedy, że są dwie międzynarodówki; jedna butna, arogancka i krzykliwa, a druga – nieporównanie bardziej dyskretna – ale też istnieje. A dlaczego dyskretna? Odpowiedź nie nastręcza trudności – bo teraz, między innymi za sprawą Naszego Najważniejszego Sojusznika, jest rozkaz, by Żydów nosić na rękach. Tacy Niemcy nie dadzą się nikomu wyprzedzić w gorliwości – ale gdyby pewnego dnia padł inny rozkaz, to też nie daliby się nikomu wyprzedzić.

Ponieważ u nas, zwłaszcza pod rządami Voldseutsche Partei obywatela Tuska Donalda, wszystko musi być tak samo, jak w Niemczech, więc w końcu stało się to, co stać się musiało. Oto gmina w Miliczu, gdzie w tamtejszych stawach karpie nie mogą już doczekać się wigilii Bożego Narodzenia, podobnie jak nasi Umiłowani Przywódcy, a zwłaszcza – przywódcy mocarstw bałtyckich – wepchnięcia w wojnę z Rosją – rozpoczęły się przygotowania do obchodów rocznicy odzyskania niepodległości, w ramach których ma zostać wyświetlony film Grzegorza Brauna “Gietrzwałd 1877 – wojna światów”. Okazało się atoli, że kiedy starostwo powiatowe w Miliczu dowiedziało się o projekcji tego filmu, “z przykrością” wycofało się z obchodów Święta Niepodległości. Czy przypadkiem projekcja filmu Grzegorza Brauna nie była tylko dogodnym pretekstem dla starostwa powiatowego w Miliczu, by wycofać się z obchodów Święta Niepodległości Polski, jako że Milicz przed wojną znajdował się na terenie Rzeszy Niemieckiej? Wykluczyć z góry tego się nie da, zwłaszcza gdy naszym nieszczęśliwym krajem administruje Volksdeutsche Partei obywatela Tuska Donalda, który wykonuje zadanie przekształcenia naszego bantustanu w Generalną Gubernię. Po co w takim razie Starostwo Powiatowe w Miliczu miałby rozdrapywać stare rany? Żeby tego uniknąć, każdy pretekst jest dobry, a już pretekst w postaci Grzegorza Brauna, to prawdziwy dar Niebios! Można dzięki niemu dowieść nie tylko lojalności wobec Niemiec, ale również – gotowości wysługiwania się Żydom, którzy przecież na Polskę mają swoje widoki, a swoją politykę historyczną koordynują z Niemcami Co tu ukrywać; najwyraźniej pan starosta powiatowy w Miliczu – jak to się mówi - w tańcu tupa.

Warto tedy zwrócić uwagę na film Grzegorza Brauna. Składa się on z dwóch wątków, które można nawet nazwać dwoma filmami. Pierwszym wątkiem jest analiza sytuacji politycznej w Europie, w drugiej połowie XIX wieku, ze szczególnym uwzględnieniem niemieckich przygotowań do wojny z Rosją. Analiza polityczno-militarna robi wrażenie i zwłaszcza dla ludzi młodych, może być nieocenioną pomocą w zdobyciu pewnej eksperiencji w sprawach politycznych. Drugi wątek nazwałbym “mistycznym” - bo dotyczy on objawień Marki Bożej w Gietrzwałdzie, zaś przesłaniem tego wątku jest teza, iż to dzięki Jej dyskretnej interwencji nie doszło do wspomnianej wojny, która doprowadziłaby do wyniszczenia biologicznych zasobów narodu polskiego. Czy tak było rzeczywiście – czy to tylko pogląd Autora filmu – o to mniejsza, bo ważne, że nie ma w nim niczego, do czego mógłby przyczepić się najbardziej wrażliwy sygnalista na usługach Judenratu “Gazety Wyborczej”. Dlatego właśnie podejrzewam, że Starostwo Powiatowe w Miliczu skwapliwie skorzystało z okazji, by wykazać się zarówno wobec Niemiec, jak i wobec Żydów – widocznie w przekonaniu, ze w Generalnym Gubernatorskie to właśnie oni będą robili – jak mówią wymowni Francuzi – la pluie et le beau temps, czyli deszcz i pogodę.

Stanisław Michalkiewicz