Dziś 45. rocznica śmierci wybitnego dowódcy, polityka, Komendanta Głównego Związku Walki Zbrojnej oraz Wodza Naczelnego Polskich Sił Zbrojnych. Gen. Sosnkowski był przeciwny wybuchowi Powstania Warszawskiego, a za antyrosyjską postawę był szykanowany przez aliantów.
Kazimierz Sosnkowski urodził się 19 listopada 1885 r. w Warszawie. Początkowo uczęszczał do warszawskiego gimnazjum, gdzie zaangażował się działalność tajnych kółek samokształceniowych.
Podejrzewany o spiskowanie przeciwko rosyjskiej władzy przeniósł się do Petersburga, gdzie zdał maturę. W 1905 r. dostał się na Politechnikę Warszawską, ale studiów nie podjął z powodu zamknięcia uczelni po wybuchu strajku szkolnego.
Zafascynowany postacią Piłsudskiego jeszcze w tym samym roku wstąpił do PPS, a rok później do Organizacji Bojowej PPS, gdzie pełnił funkcję komendanta w okręgu warszawskim, radomskim i Zagłębiu Dąbrowskim.
W 1907 r. rozpoczął studia na Politechnice Lwowskiej, angażując się jednocześnie w działalność niepodległościową. W 1908 r. utworzył Związek Walki Czynnej, a dwa lata później był współzałożycielem Związku Strzeleckiego, w którym od 1912 r. działał jako zastępca komendanta głównego i szef sztabu.
W czasie I wojny światowej służył w Legionach Polskich, początkowo jako zastępca Piłsudskiego w 1. Pułku Piechoty, potem w I Brygadzie. Jednocześnie pełnił funkcję szefa sztabu. Obdarzony talentem dowódczym szybko awansował, w 1916 r., w wieku 31 lat, dosłużył się stopnia pułkownika.
Po kryzysie przysięgowym w 1917 r. został osadzony w Magdeburgu. Po zwolnieniu, w listopadzie 1918 r. przybył do Warszawy, gdzie objął funkcję dowódcy Okręgu Generalnego „Warszawa”. W marcu 1919 r. został wiceministrem spraw wojskowych. W 1920 r. otrzymał awans na generała dywizji.
W czasie wojny polsko-bolszewickiej objął dowództwo Armii Rezerwowej, na której czele toczył walki obronne na północnym odcinku frontu. W sierpniu 1920 r. objął tekę ministra spraw wojskowych i został członkiem Rady Obrony Państwa. W okresie bitwy warszawskiej był faktycznym dowódcą obrony stolicy.
Pełniąc funkcję ministra miał duże zasługi w porządkowaniu struktur i modernizowaniu Wojska Polskiego. Po zawarciu pokoju ryskiego w 1921 r. sprawnie przeprowadził demobilizację, zapewniając żołnierzom opiekę materialną i moralną.
Był inicjatorem budowy portu w Gdyni i linii kolejowej na Hel, przyczynił się również rozpoczęcia budowy przyszłego Centralnego Okręgu Przemysłowego, który był jednym z najważniejszych projektów budowlanych II RP. Czuwał także nad organizacjami powstańczymi z Górnego Śląska oraz wspierał kombatantów ze szlaku bojowego Legionów i polskich korpusów na wschodzie.
Po odwołaniu ze stanowiska ministra w 1924 r. pełnił szereg funkcji dyplomatycznych, m.in. był przedstawicielem Polski przy Lidze Narodów na konferencję rozbrojeniową w Genewie.
W maju 1926 r. w czasie trwającego wówczas zamachu, niepoinformowany zawczasu przez Piłsudskiego, podjął próbę samobójczą. Odratowany, pół roku spędził w szpitalu. Do służby wrócił w 1927 r., został inspektorem Armii „Podole” i „Wołyń”, a w 1928 r. Armii „Polesie”. W 1936 r. został awansowany do stopnia generała broni.
W czasie kampanii wrześniowej dowodził Frontem Południowym. Po nieudanych próbach przebicia się na odsiecz Lwowa rozwiązał resztki swoich oddziałów, a następnie przedostał się do Francji.
W październiku 1939 r. został wyznaczony przez prezydenta na uchodźstwie Władysława Raczkiewicza na jego następcę oraz mianowany przewodniczącym Komitetu Ministrów ds. Kraju i ministrem bez teki w rządzie gen. Sikorskiego.
W listopadzie 1939 r. został Komendantem Głównym nowo powstałego Związku Walki Zbrojnej. Po klęsce Francji przekazał dowództwo ZWZ gen. Stefanowi Roweckiemu.
W 1941 r. ustąpił z emigracyjnego rządu na znak protestu przeciwko nieuregulowaniu kwestii wschodnich granic Polski w układzie Sikorski-Majski.
W lipcu 1943 r., po śmierci gen. Sikorskiego, objął stanowisko Naczelnego Wodza. Przeciwny wybuchowi powstania warszawskiego, w czasie walk w stolicy zabiegał o pomoc aliantów, zarzucając rządom Wielkiej Brytanii i Stanów Zjednoczonych niedotrzymanie zobowiązań sojuszniczych, czemu dał wyraz w słynnym rozkazie nr 19 z 1 września 1944 r. skierowanym do żołnierzy Armii Krajowej.
We wrześniu 1944 r., pod naciskiem premiera Wielkiej Brytanii Winstona Churchilla, został zdymisjonowany ze stanowiska Naczelnego Wodza. Pozbawiony funkcji wojskowych, w listopadzie 1944 r. jako cywil wyjechał do Kanady, gdzie pozostał już na stałe. Ze względu nieugiętą postawę w stosunku do władz ZSRR rządy amerykański i angielski do 1949 r. odmawiały mu wiz wjazdowych.
Na emigracji w dalszym ciągu podejmował działania na rzecz Polski. W latach 1952-1954 w Londynie występował w charakterze mediatora między skłóconymi stronnictwami, doprowadzając do podpisania aktu zjednoczenia narodowego.
Gen. Kazimierz Sosnkowski zmarł 11 października 1969 r. w Arundel. W 1992 r. urnę z jego prochami sprowadzono do Polski i złożono w podziemiach archikatedry św. Jana Chrzciciela w Warszawie.
Był wielokrotnie odznaczany najwyższymi odznaczeniami państwowymi, m.in. pośmiertnie Orderem Orła Białego w 1995 r.
Paweł Brojek
Źródło: ipn.gov.pl
© WSZYSTKIE PRAWA DO TEKSTU ZASTRZEŻONE. Możesz udostępniać tekst w serwisach społecznościowych, ale zabronione jest kopiowanie tekstu w części lub całości przez inne redakcje i serwisy internetowe bez zgody redakcji pod groźbą kary i może być ścigane prawnie.
WSZYSTKIE PRAWA DO TEKSTU ZASTRZEŻONE. Możesz udostępniać tekst w serwisach społecznościowych, ale zabronione jest kopiowanie tekstu w części lub całości przez inne redakcje i serwisy internetowe bez zgody redakcji pod groźbą kary i może być ścigane prawnie.
MatKike
4 czerwca 2019 at 16:53
Amoxicillin And Cats And Lathargic cialis How Long Does Zithromax Stay In The Body Amoxicillin And Prednisolone Ed Pills No Perscription
Stepskege
7 czerwca 2019 at 01:54
Xenical Without Prescription buy viagra online Pfizer Website Viagra Sales Viagra Orosolubile
MatKike
18 czerwca 2019 at 20:08
Clomid 100mg Posologie Viagra Erezione viagra con vino Viagra Sur La Sante Buy Propranolol 40mg Antibiotic With Out An Rx
Stepskege
24 czerwca 2019 at 16:43
Amoxicillin Overdose Cats Cialis Acheter Suisse China Viagra Online viagra prescription Purchase Cialis 5mg Viagra Barato Madrid
MatKike
6 lipca 2019 at 02:42
Propecia For Less Discount generic cialis from india Priligy Dapoxetina Mexico Cialis Europe Online Propecia Cheap No Prescription
MatKike
13 lipca 2019 at 18:02
Confezioni Viagra 100 Mg dapoxetine Dosage Amoxicillin Bacterial Infection Cat Internet Order Viagra Cipla Cialis Review
Stepskege
21 lipca 2019 at 04:09
Viagra E Terapia Antipertensiva Achat De Baclofene Keflex Finasteride Interaction buy cialis online Retin A From Canadian Pharmacy Treating Bronchitis With Amoxicillin
MatKike
22 lipca 2019 at 00:19
Canadian Pharmacy Taking Paypal cialis canada Propecia Online Order Cheap Buy Cheap Valtrex Online No Prescription
StevAssusa
16 stycznia 2020 at 16:25
Cialis Dolores Musculares Priligy Juridique Australie Que Espana Propecia Cialis Levaquin In Germany Internet Pharmacy Without Perscription Cialis A La Venta
xkmfnve
14 kwietnia 2020 at 14:05
Extraordinary grinder Brand name cialis overnight And the searching petals whereas on the antecedent from