Nie doczekali wolnej Polski, teraz spoczną w polskiej ziemi

Sprowadzone z USA szczątki płk. Ignacego Matuszewskiego i mjr. Henryka Floyar-Rajchmana, którzy w 1939 r. doprowadzili do ewakuacji polskiego złota do Francji, są już w Polsce. Uroczysty państwowy pogrzeb bohaterów odbędzie się 10 grudnia 2016 w Warszawie.

W uroczystości na Okęciu – obok kierownictwa MON – wezmą udział prezes IPN Jarosław Szarek, wiceprezes Instytutu Krzysztof Szwagrzyk oraz członek Kolegium IPN, dyrektor Wojskowego Biura Historycznego Sławomir Cenckiewicz, który należy do komitetu honorowego, zajmującego się sprowadzeniem szczątków oficerów do kraju.

10 grudnia obaj bohaterowie spoczną na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach. Przed ceremonią pogrzebu zostanie odprawiona Msza święta w Katedrze Polowej Wojska Polskiego. Podczas uroczystości wykorzystane będą repliki odznaczeń nadanych obu oficerom – Virtuti Militari i Polonia Restituta, które przekazał prezydent RP Andrzej Duda.

Ekshumacja oficerów odbyła się na cmentarzu Calvary w Nowym Jorku. Sprowadzenie ich szczątków i zorganizowanie uroczystości pogrzebowej to skutek decyzji szefa MON Antoniego Macierewicza z 1 sierpnia 2016 r. Decyzja ta jest zgodna z wolą oficerów, którzy chcieli, by ich szczątki powróciły do Polski.

Przedsięwzięcie wspiera Dowództwo Garnizonu Warszawa oraz Polska Wytwórnia Papierów Wartościowych, która wyprodukuje specjalny banknot poświęcony płk. Matuszewskiemu oraz druk zabezpieczeniowy poświęcony mjr. Floyar-Rajchmanowi.

Ignacy Matuszewski studiował m.in. filozofię na Uniwersytecie Jagiellońskim, architekturę w Mediolanie i prawo w Dorpacie. Służył w armii rosyjskiej. W 1917 r. należał do organizatorów Zjazdu Wojskowych Polaków w Petersburgu. Następnie służył w I Korpusie Polskim gen. Dowbór-Muśnickiego i Komendzie Naczelnej Polskiej Organizacji Wojskowej w Kijowie. Po odzyskaniu niepodległości pracował m.in. w II Oddziale Naczelnego Dowództwa, którego w 1920 r. został szefem. W latach 1924–26 był attaché wojskowym w Rzymie, a później m.in. ministrem skarbu.

We wrześniu 1939 r. kierował ewakuacją polskiego złota. We Francji nie został jednak przyjęty do formującego się Wojska Polskiego. W 1941 r. przybył do Nowego Jorku. Należał do inicjatorów powołania Komitetu Amerykanów Polskiego Pochodzenia i Instytutu Józefa Piłsudskiego, którego w latach 1944–46 był wiceprezesem. Zmarł w 1946 r. w Nowym Jorku.

Henryk Floyar-Rajchman od 1913 r. należał do Związku Strzeleckiego. Po wybuchu I wojny służył w 5. pułku piechoty Legionów, a po kryzysie przysięgowym – w Polskiej Organizacji Wojskowej. Wziął udział w wojnie polsko-bolszewickiej w sztabie 1. Dywizji Piechoty Legionów. Po wojnie ukończył Wyższą Szkołę Wojenną i w latach 1928–31 był attaché wojskowym w Tokio. Od 1933 do 1935 r. – wiceminister i minister przemysłu i handlu. Poseł na Sejm.

We wrześniu 1939 r. brał udział w ewakuacji polskiego złota. We Francji został przeniesiony do rezerwy. W 1941 r. przybył do Nowego Jorku. Rok później przygotowywał Zjazd Związku Obrony Narodowej im. Józefa Piłsudskiego. W 1943 r. był współzałożycielem Instytutu Józefa Piłsudskiego, od 1944 r. wchodził w skład Rady Instytutu, w latach 1947–51 był jego wiceprezesem. Zmarł w 1951 r. w Nowym Jorku.