W 90. rocznicę powstania OWP

Wziąłem dziś udział w uroczystościach upamiętniających 90. rocznicę powstania Obozu Wielkiej Polski. Uroczystość odbyła się przed pomnikiem Romana Dmowskiego w Warszawie a zorganizowana została przez Obóz Wielkiej Polski i telewizję internetową Sumienie Narodu. Po uroczystościach przed pomnikiem miałem okazję zabrać głos w dyskusji poświęconej historii OWP, przypominając wybitną i zapomnianą postać tego Obozu, jaką był Karol Hubert Rostworowski. Ze smutkiem stwierdzam, iż rocznica jednego z najważniejszych wydarzeń w historii Ruchu Narodowego została dziś zapomniana. Przypomnijmy, że OWP był najpotężniejszym ruchem społecznym w historii Polski. Według różnych danych zrzeszał od 200 do 400 tys. członków. Siłą OWP było oddziaływanie na liczne grupy społeczne, na ludzi młodych, studentów, intelektualistów, na partie polityczne nie tylko bezpośrednio odwołujące się do tradycji endeckiej, ale również na te z szerokiego ówcześnie spektrum partii nurtu prawicowego. OWP był odpowiedzią Romana Dmowskiego na zamach majowy zorganizowany przez Józefa Piłsudskiego. I trzeba powiedzieć, że się świetnie z tej roli wywiązał, o czym świadczą zaciekłe ataki sanacji na tę narodową organizację. Członkowie OWP byli szykanowani, zwalniani z państwowych posad, bici, szantażowani i więzieni. Gdyby nie działalność OWP z pewnością sanacja czułaby się w Polsce jeszcze bardziej rozpasana i posunęłaby się się do jeszcze większych zbrodni i częściej łamałaby prawo.

OWP stworzyło podwaliny pod powstanie w 1928 roku Stronnictwa Narodowego i miało istotny wpływ na działalność największej studenckiej organizacji w ówczesnej Polsce, jaką była Młodzież Wszechpolska. Formacja ta, dała Ruchowi Narodowemu w Polsce zarówno pieśń Hymn Młodych OWP, który stał się również hymnem Młodzieży Wszechpolskiej, ale również symbolikę w postaci Szczerbca owiniętego biało-czerwoną wstęgą, który wpięty w klapy marynarek czy kołnierzyki koszul stał się szybko znakiem rozpoznawczym sympatyków całego Ruchu Narodowego w Polsce. Program OWP został przybliżony Polakom w ramach broszur OWP. Autorami opracowań teoretycznych oprócz Dmowskiego byli: wybitny ekonomista Roman Rybarski, czy tak zasłużeni narodowcy jak Jerzy Zdziechowski czy Wojciech Wasiutyński.

W ramach OWP Dmowski publikuje też „Kościół, naród, państwo”, która to broszura wprowadza polski ruch narodowy na tory ścisłego powiązania z etyką chrześcijańską w duchu katolickim. Dmowski na pierwszym miejscu stawia Boga, a dopiero po Nim kolejno: naród i państwo. Jak się okaże, będzie to miało kolosalne znaczenie, ustrzeże bowiem to polski ruch narodowy od wypaczeń, które stały się udziałem ruchów narodowych wielu państw w ówczesnej Europie. Ruchy te gotowe były odrzucić etykę chrześcijańską i traktować naród jako jedyny punkt odniesienia.

Właśnie podejście do właściwej hierarchii wartości różniło endecję i sanację. Dla Piłsudskiego i jego świty na pierwszym miejscu było państwo, naród czy Bóg były w dalszej kolejności, a dla narodowców najważniejszy był Bóg a później naród i jego dobro. Było to więc klasyczne zderzenie cywilizacji: z jednej strony sanacja reprezentująca cywilizację bizantyńsko – turańską, a z drugiej Ruch Narodowy reprezentujący cywilizację łacińską. Stąd nie było możliwości trwałego porozumienia między obiema wizjami sprawowania rządów w Polsce, zarówno wtedy jak i dziś.