Korzenie szkodliwej odrębności cywilizacyjnej Rosji od kręgu cywilizacji zachodniej

Odmienności cywilizacyjne między między Polską a Rosją są owocem różnic między zachodnim kręgiem cywilizacyjnym Rzymu (do którego należy Polska) a wschodnim kręgiem cywilizacyjnym Bizancjum (do którego należy Rosja). Cywilizacja Rzymu, odmiennie od Bizancjum, przyjmowała dziedzictwo intelektualne podbijanych krajów (w tym i dziedzictwo antycznej Grecji). W 313 roku Edyktem Mediolańskim zakończyły się prześladowania chrześcijan i wierzący w nauki Jezusa zyskali wolność wyznania. W 395 roku nastąpił ostateczny podział cesarstwa na część wschodnią i zachodnią, na dwie odrębne cywilizacje. Cywilizację Zachodu ukształtowała myśl świętego Augustyna zakładająca posiadanie przez każdego człowieka wolnej woli, kierowanie się przez człowieka rozumem w działaniu, a przez co ponosi on odpowiedzialność każdego za swoje czyny, oraz oparcie relacji społecznych na prawie. Cywilizację Wschodnią ukształtowała myśl świętego Grzegorza z Nyssy, który twierdził, że z racji na to, że Boga nie można poznać rozumem, trzeba ograniczyć się do wiary i praktyk mistycznych. Założenia świętych zdeterminowały odrębny i sprzeczny rozwój cywilizacyjny Wschodu oraz Zachodu, również w aspekcie relacji społecznych. Dziś choć ludzie nie znają fundamentów ideowych swoich cywilizacji, żyją, na Wschodzie i Zachodzie, w ramach zakreślonych przez oba te odmienne założenia intelektualne. Dla tego na Zachodzie ludzie przyczynę zdarzeń widzą w swoich czynach, a na Wschodzie przyczynę zdarzeń upatrują w zewnętrznej sile wyższej. Kolejny etap kształtowania się cywilizacji Zachodu wyznaczył, już po upadku Cesarstwa Rzymskiego (w 476 roku), święty Benedykt, który stworzył w 529 roku konstytucję dla klasztoru w Monte Casino. Konstytucja ta określała prawa i obowiązki każdego z zakonników oraz sposób sprawowania władzy polegający na odpowiedzialności za poddanych. Święty Benedykt w swoim nauczaniu podkreślał charyzmat pracy, tej fizycznej i tej intelektualnej. Konstytucja świętego Benedykta stała się ponad tysiąc lat później wzorem dla konstytucji państwowych. Kiedy na Zachodzie znaczenie rozumu było uznawany za wartość, to w Bizancjum już nie. Cesarz Justynian w 529 roku zamknął po 900 latach działalności Akademię Platońską. Cesarstwo Wschodnie, odmiennie od Zachodu, było teokracją, cesarz wschodni był jednocześnie głową Kościoła (papież był niezależny od władców Zachodu, Kościół zachodni był poza władzą świecką, dzięki czemu mógł recenzować działania władzy). Wschód i Zachód, były już wtedy dwoma odrębnymi, wzajemnie wykluczającymi się cywilizacjami. Na Zachodzie Uniwersytet Boloński w 1200 roku uniezależnił się spod władzy królewskiej. Wiedza stała się tam domeną niezależną od władzy monarchów. Na średniowiecznych uniwersytetach można było zdobywać wiedzę na czterech wydziałach: sztuk wyzwolonych (gdzie studiowano: łacinę, logikę, retorykę, geometrię, arytmetykę, astronomię i muzykę), teologii, medycyny oraz prawa. Gdy na Zachodzie prawo było domeną uczonych, to na Wschodzie prawodawcą był tylko władca. Prawo jako instrument realizacji woli władcy to wytwór cywilizacyjny z Bizancjum, przejęty przez Rosję, wzmocniony wpływem tatarskiej niewoli, i do dziś obecny w państwie Putina. Takie wschodnie rozumienie prawa narzucili Polakom rosyjscy, a po II wojnie światowej komunistyczni zaborcy (współczesne patologie sądownictwa w III RP też wynikają z tego wschodniego ducha). Kiedy w 1453 upadło Cesarstwo Wschodnie, a Moskwa uniezależniła się od Tatarów w 1480 r., powstało Cesarstwo Rosyjskie uznające siebie za spadkobiercę po Bizancjum. Model Rosji był modelem opartym na wzorach tatarskich, zgodnie z którymi władze absolutną miał car a wszyscy jego poddani mieli status podobny do statusu niewolników. W XVI wieku car Iwan Groźny zabrał zabrał bojarom polowe ziem i oddał je we władanie swojej gwardii opriczników, pierwszej rosyjskiej bezpiece siejącej terror w imieniu cara (za pomocą masowych deportacji, tortur, sadystycznych morderstw, niszczenia wszelkich niezależnych ośrodków). Car Aleksander Cichy w XVII wieku uczynił rosyjskich chłopów niewolnikami. Piotr I Wielki (na przełomie XVII i XVIII) sformalizował niewolnictwo chłopów, a resztę społeczeństwa podzielił na 14 rang (klas społecznych) decydujących o miejscu w hierarchii społecznej (praca czy talenty się nie liczyły). W systemie 14 rang jedyną możliwością awansu były intrygi, podstęp i przekupstwo, co doprowadziło do demoralizacji Rosjan, wytworzenia w nich submisywnej uległości przedstawicieli niższych rang wobec wyższych i pozbawiło Rosję normalnych struktur społecznych. Represyjność rosyjskiej władzy wykorzeniła z Rosjan wszelki indywidualizm, co doskonale dla swoich celów wykorzystali bolszewicy. Błędem jest więc przeświadczenie, że źródłem patologii jest na Wschodzie komunizm. Komunizm jest patologią, która doskonale zaadaptowała się w patologicznej Cywilizacji Rosyjskiej. Mentalność komunistyczna wypełniła tylko ramy kulturowe istniejące w Rosji od wieków. Pozbawieni poczucia indywidualności Rosjanie stali się zdolni do najpotworniejszych zbrodni. Na Zachodzie bolszewickie hasło walki klas było frazesem (nie było tam takiego podziału klasowego jak w Rosji), podczas gdy dla Rosjan stanowiło realną rzeczywistość. Wywodzący się z carskiej Rosji system klasowy został zachowany przez bolszewików, którzy tylko zmienili skład osobowy hierarchii społecznej. Dziś Rosjanie akceptują ten system klasowy bo nie chcą być równi, tylko chcą dominować jedni nad drugimi. Więcej o różnicach cywilizacyjnych między Polską a Rosją, szkodliwości rosyjskiej cywilizacji, przeczytać można w książce dr Ewy Kurek „Rosji rozumem nie pojmiesz”. Jan Bodakowski