45. rocznica śmierci Stanisława Strzetelskiego – publicysty i działacza polonijnego

W okresie międzywojennym publikował i redagował czasopisma i gazety endeckie, m.in. „ABC”. Przed wojną był redaktorem naczelnym „Wieczoru Warszawskiego”. W czasie okupacji wyemigrował do USA, w 1951 r. objął stanowisko kierownika sekcji polskiej Głosu Wolnej Polski w Nowym Jorku, czyli późniejszej Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa.

Stanisław Strzetelski urodził się 5 marca 1895 r. w Grzymałówce na Podolu. Po ukończeniu gimnazjum w Brodach w1913 r. studiował dziennikarstwo na Uniwersytetach Lwowskim i Wiedeńskim.

Po wybuchu I wojny światowej został wcielony do armii Austro-Węgier. Zdezerterował wiosną 1918 r., po czym podjął służbę w jednostkach polskich w Murmańsku. Pod koniec tego roku znalazł się w Warszawie.

W tym czasie związał się z endecją, wstępując do Ligi Narodowej. Od 1920 r. współpracował z czasopismami „Kurierem Lwowskim” i „Rzeczpospolitą”, w której był sekretarzem redakcji. Od 1924 r. był współpracownikiem „Gazety Warszawskiej”.

W 1926 r., po przewrocie majowym, został współzałożycielem, a następnie redaktorem naczelnym związanego z ruchem narodowym dziennika „ABC”.

W latach 1930-1931 pracował jako wykładowca w Wyższej Szkole Dziennikarskiej w Warszawie. Jednocześnie od 1930 r. był posłem na Sejm RP z listy Stronnictwa Narodowego.

W drugiej połowie lat 30. został współwydawcą i redaktorem naczelnym „Wieczoru Warszawskiego”, w którym kierował również działem politycznym. Od 1938 r. zasiadał we władzach Towarzystwa Wiedzy Prasowej, był również redaktorem naczelnym prawicowego tygodnika „Kronika Polski i Świata”, łączącego kwestie społeczno-polityczne z kulturalnymi.

Po wybuchu II wojny światowej przez Rumunię przedostał się do Francji, gdzie pracował w Ministerstwie Informacji i Dokumentacji Rządu RP na Uchodźstwie. Po klęsce Francji w 1940 r. przeniósł się do Portugalii, gdzie kierował lizbońskim Komitetem Pomocy Uchodźcom Polskim.

W 1941 r. wyjechał do USA, gdzie został dyrektorem Wydziału Prasowego Polish Information Center w Nowym Jorku, w którego ramach wydawał czasopisma „The Polish Reviev” i „New Europe”.

Był jednym z pierwszych, którzy włączyli się w organizację Polskiego Instytutu Naukowego w Nowym Jorku, utworzonego pod szyldem Polskiej Akademii Umiejętności. Instytucja ta miała umożliwić polskim uczonym i artystom działalność na emigracji w czasie wojny.

Po wojnie światowej pozostał na emigracji, pracując jako publicysta i redaktor w licznych czasopismach. W sierpniu 1951 r. objął stanowisko kierownika sekcji polskiej Głosu Wolnej Polski w Nowym Jorku, czyli późniejszej Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa.

Od 1955 do 1961 r. był dyrektorem Polskiego Instytutu Naukowego w Ameryce. Do końca życia pozostawał czynny jako publicysta.

Polskę odwiedził dwukrotnie, w 1952 i 1960 r. Zmarł 10 kwietnia 1969 r. w Glen Cove pod Nowym Jorkiem.

opr. Paweł Brojek
Źródło: mojagenealogia.bloog.pl


© WSZYSTKIE PRAWA DO TEKSTU ZASTRZEŻONE. Możesz udostępniać tekst w serwisach społecznościowych, ale zabronione jest kopiowanie tekstu w części lub całości przez inne redakcje i serwisy internetowe bez zgody redakcji pod groźbą kary i może być ścigane prawnie.