Był jednym z najbardziej znanych duchownych diecezji bielsko-żywieckiej. Jako żołnierz AK brał udział w akcji pomocy więźniom z KL Auschwitz. Oskarżony o szpiegostwo, w komunistycznym więzieniu przesiedział 5 lat. Podczas stanu wojennego wspomagał działaczy „Solidarności” i organizował pomoc dla rodzin uwięzionych.
Józef Sanak przyszedł na świat 28 lipca 1917 r. w małopolskim Przeciszowie. Uczęszczał do gimnazjum im. ks. Stanisława Konarskiego w Oświęcimiu, gdzie w 1936 r. zdał egzamin dojrzałości. W tym samym roku rozpoczął studia na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie.
W 1939 r. został zmobilizowany i trafił do oddziału Legii Akademickiej. Ostatnie dwa lata studiów odbył w tajnym Seminarium Duchownym w pałacu kardynała Adama Sapiehy. Święcenia kapłańskie przyjął w 1941 r. z rąk metropolity krakowskiego Adama Sapiehy.
Pracę duszpasterską rozpoczął w parafii w Jawiszowicach leżących kilka kilometrów od Oświęcimia. Równocześnie podjął działalność w Armii Krajowej. Pomagał więźniom KL Auschwitz - został przydzielony do specjalnej grupy, która nocą zakopywała żywność w miejscu, gdzień w dzień pracowali więźniowie.
Od grudnia 1942 r. przebywał w parafii św. Macieja w Andrychowie. Po zakończeniu II wojny światowej pracował jako katecheta w szkole podstawowej, a potem w liceum.
W październiku 1950 r. został aresztowany pod zarzutem szpiegostwa i próby obalenia ustroju. Powodem było to, że wyspowiadał działacza podziemia, który ukrywał się przed funkcjonariuszami Urzędu Bezpieczeństwa, a następnie zbiegł do USA. Drugi zarzut dotyczył wrogiej ZSRR propagandy, uprawianej wśród młodzieży szkolnej.
Skazany przez Wojskowy Sąd Rejonowy w Katowicach na 8 lat więzienia, karę odbywał w Katowicach, Cieszynie i Strzelcach Opolskich. Po warunkowym zwolnieniu w październiku 1955 r. powrócił do Andrychowa.
W latach 1961-1971 był proboszczem parafii św. Szymona i Judy Tadeusza w Kozach, a przez następne 21 lat - parafii pw. Opatrzności Bożej w Bielsku-Białej oraz dziekanem dekanatu bialskiego.
Podczas stanu wojennego organizował pomoc dla uwięzionych i odprawiał msze za Ojczyznę. Po 1990 r. był kapelanem kombatantów i podbeskidzkiej „Solidarności”. W 1995 r. otrzymał tytuł Honorowego Członka NSZZ „Solidarność”.
Za zasługi został uhonorowany Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski i awansowany do stopnia majora. Władze kościelne nadały mu tytuł kanonika, a następnie prałata. Był wieloletnim przyjacielem papieża Jana Pawła II.
Ksiądz prałat Józef Sanak zmarł 12 lutego 2008 r. Spoczął na cmentarzu w Bielsku-Białej.
Fot. starebielsko.pl