"Moje pierwsze boje": Piłsudski (szczerze) o sobie

Nakładem krakowskiego wydawnictwa AA ukazało się wznowienie znamiennej książki pióra Józefa Piłsudskiego pod tytułem „Moje pierwsze boje” Zarówno gdy jesteśmy zwolennikami lub przeciwnikami jego działalności na tle ocen historyków możemy w naszej argumentacji odnosić się do jego osoby w kontekście swoistej samokrytyki złożonej przez tegoż, która rzuca nowy cień na poczynania tylekroć interpretowane. Taką możliwość daje nam książka jednego z najbardziej kontrowersyjnych ludzi w historii Polski, pod znamiennym – może też metaforycznym tytułem „Moje pierwsze boje”. Przez jednych oceniany jako wizjoner, zbawca Polski, zręczny polityk i jeden z niewielu, który dostrzegł zagrożenie ze strony ideologii nazizmu. Dla innych Piłsudski był dyktatorem, który w żadnym stopniu nie przyczynił się do zwycięstwa Polski w bitwie warszawskiej oraz którym w polityce kierowały osobiste sympatie i urazy, a nie racja stanu oraz dobro państwa. Niezależnie od tego czy jesteśmy zwolennikami czy przeciwnikami tegoż sięgnijmy po wspomnienia Piłsudskiego z czasów I wojny światowej. Komendant opisuje swoje tytułowe pierwsze boje, żołnierzy, którzy walczyli u jego boku, skrajne emocje, którym ulegał. Oczywiście nie mogło zabraknąć w tym wszystkim Kasztanki. Choć wspomnienia nie dotyczą okresu najbardziej kontrowersyjnego w życiu Piłsudskiego, czyli czasów II Rzeczpospolitej, to jednak dają niejako możliwość wnikania w umysł Piłsudskiego. Nie możemy mieć pewności, czy Piłsudski powiedział nam wszystko, co w  materii najważniejsze. Tym niemniej cieszy fakt, że wydawca umieścił przypisy nie tylko wyjaśniające zwroty w języku obcym (po które Piłsudski często sięgał jak wynika z tekstu), ale też zamieściwszy krótkie biogramy osób o których wspominał ,,Dziadek". Książkę polecam z kilku powodów, po pierwsze „Moje pierwsze boje” przenoszą nas w czas doświadczeń wojennych, kształtowania się charakteru, postrzegania kwestii bohaterstwa a nawet własnych słabości. Pokazuje ona umysł Piłsudskiego, jego postrzeganie siebie, świata i wojny. Po drugie wydawca opracował książkę rzetelnie, co jedynie zwiększają jej wartość. Zdjęcia marszałka, jego żołnierzy z czasów kampanii 1914 roku stanowią wyraziste dopełnienie treści. Nie trzeba być nawet ani zagorzałym zwolennikiem ani krytykiem Piłsudskiego by móc się nią cieszyć, w końcu to lektura prowokująca do polemiki także w czasach pokoju. ”Dla zżarcia trawiącej mnie tęsknoty zmuszałem siebie do analizy swego postępowania jako dowódcy. Bawiłem się w krytykę czy to siebie, czy to swych podwładnych, by oczy przestały widzieć, uszy słyszeć, serce bić mocniej,by móc te prawie zmysłowe wrażenia zamknąć w rozmyślania analityczne. Długo, długo pracowałem myślą jedynie”. Te i inne – często przekorne elementy samouwielbienia będą nam towarzyszyć podczas lektury wspomnień marszałka. Autor: Józef Piłsudski Tytuł "Moje pierwsze boje" Wznowienie: 2018 Wydawca: Wydawnictwo AA Oprawa: miękka