Ursynów uczci Konfederatów Barskich

W dniu 19 kwietnia (niedziela) o godz. 9 zostanie odprawiona Msza Św. w kościele bł. Władysława z Gielniowa, ul. Przy Bażantarni 3 na Ursynowie, w intencji Konfederatów Barskich, a następnie w kościele tym odsłonimy tablicę upamiętniającą pierwsze polskie powstanie narodowe - w obronie wiary i wolności.

Konfederacja Barska (1768-1772) była zbrojnym związkiem szlachty polskiej, utworzonym w Barze na Podolu 29 lutego 1768 roku z zaprzysiężeniem aktu założycielskiego w obronie wiary katolickiej i niepodległości Rzeczypospolitej. Polscy patrioci wystąpili przeciwko: kurateli Imperium Rosyjskiego, oddanemu carycy Katarzynie II królowi Stanisławowi Augustowi Poniatowskiemu i popierającym go wojskom rosyjskim, które w 1767 r. wkroczyły na terytorium naszego państwa. Celem Konfederacji było zniesienie ustaw narzuconych przez Rosję, ograniczających suwerenność Rzeczypospolitej i zrównujących prawosławie z katolicyzmem. Bezpośrednim powodem zawiązania Konfederacji było podpisanie 24 lutego 1768 r. przez króla Poniatowskiego z Rosją Traktatu wieczystej przyjaźni, mocą którego Rzeczypospolita została oddana pod protektorat rosyjski.

Jedno z głównych haseł konfederatów brzmiało: wiara i wolność. 21 czerwca 1768 r. Michał Czarnocki, marszałek krakowski wystosował uniwersał do mieszkańców powiatów, wzywając ich, by przystąpili do Konfederacji. Uniwersał wzywał szlachtę, by nabrała przekonania, że "lepiej przestać żyć, aniżeli patrzeć na nadwerężenie wiary świętej katolickiej, tudzież widząc oczywistą zgubę Ojczyzny". W 1768 r. Konfederacja szybko rozprzestrzeniła się na Małopolskę, Wielkopolskę i Ukrainę, w 1769 r. objęła Litwę, w imię Boga, honoru i Ojczyzny.

W walkach po stronie konfederatów udział wzięło do 100 tys. ludzi. Stoczono około 500 bitew i potyczek. Po upadku Konfederacji na Sybir zesłano według szacunków samego posła rosyjskiego Nikołaja Repnina ponad 14 tys. konfederatów, resztę przymusowo wcielono do armii rosyjskiej. Rosjanie utworzyli obozy przejściowe dla jeńców konfederackich na warszawskiej Pradze i w Połonnem na Ukrainie, skąd byli oni transportowani etapami do Kijowa, Smoleńska, Orła, Tuły, a następnie do Kazania i Tobolska. Nigdy nie dowiemy się, ilu konfederatów zginęło, ale historycy oceniają, że nie mniej, niż 60 tys. (także opinia króla Poniatowskiego).

Konfederacja Barska uważana jest za pierwsze polskie powstanie narodowe, za jedyne, które było wolne od rewolucyjnych wpływów zachodu i oświeceniowych trendów. Zdaniem Adama Mickiewicza, "Konfederacja Barska jest wzorem wszystkich następnych zrywów narodowych Polaków, powstaniem łączącym hasła wolności z symbolami religijnymi".

Za jeden z symboli Konfederacji Barskiej uważany jest ryngraf z Matką Bożą i małym Jezusem w Jej ramionach, co potwierdzają liczne zachowane zabytki. Ryngraf taki i przytoczone wyżej słowa Michała Czarnockiego są umieszczone na tablicy, która będzie odsłonięta i poświęcona w kościele na Ursynowie. Już dziś zapraszam na tę uroczystość, a wszystkim Darczyńcom - w imieniu Fundacji im. Bł. Kazimierza Królewicza - z całego serca dziękuję.

Dr Artur Górski

© WSZYSTKIE PRAWA DO TEKSTU ZASTRZEŻONE. Możesz udostępniać tekst w serwisach społecznościowych, ale zabronione jest kopiowanie tekstu w części lub całości przez inne redakcje i serwisy internetowe bez zgody redakcji pod groźbą kary i może być ścigane prawnie.