Zaczynał od kawalerii, ale później związał się lotnictwem, które pasjonowało go od dzieciństwa. Był dowódcą eskadr, na czele jednej z nich walczył we wrześniu 1939 r. w bitwie nad Bzurą. Okupację spędził w oflagu, po wojnie wrócił do czynnej służby wojskowej. Fałszywie oskarżony o działalność szpiegowską został zamordowany przez komunistów. Roman Rypson urodził się 16 lutego 1899 r. w Jedlnie koło Radomska. Uczęszczał do gimnazjów w Radomsku i Częstochowie. Jako członek Polskiej Organizacji Wojskowej brał czynny udział w rozbrajaniu niemieckich żołnierzy w Radomsku i okolicy. W listopadzie 1918 r. wstąpił ochotniczo do odrodzonego Wojska Polskiego. Jako żołnierz 1 Pułku Ułanów Krechowieckich brał udział w walkach z Ukraińcami na froncie w Galicji Wschodniej. Później przejmował z rąk niemieckich Pomorze Gdańskie i Kaszuby. W 1920 r. walczył w wojnie polsko-bolszewickiej na froncie wołyńskim. Po wojnie wstąpił do Szkoły Podchorążych Piechoty w Warszawie. Awansowany do stopnia podporucznika, otrzymał przydział do 3 Zapasowego Dywizjonu Taborów w Grodnie, gdzie został dowódcą plutonu. W 1924 r. wstąpił do Szkoły Pilotów w Bydgoszczy, a rok później rozpoczął studia w Wyższej Szkole Oficerskiej Wojsk Lotniczych w Grudziądzu, przeniesionej później do Dęblina. Jako instruktor szkolił kandydatów na pilotów. W latach 30. pełnił funkcje dowódcze w eskadrach lotniczych. W kampanii wrześniowej 1939 r. brał udział jako dowódca 46. Eskadry Obserwacyjnej wspierającej 15. Dywizję Piechoty wchodzącej w skład armii „Pomorze”. Po bitwie nad Bzurą przedarł się do Warszawy. Aresztowany przez Niemców, trafił do oflagu II C Woldenberg. W niewoli przebywał do wyzwolenia w 1945 r. Po wojnie powrócił do kraju i początkowo pracował w instytucjach cywilnych w Toruniu. Po kilku miesiącach powrócił do czynnej służby wojskowej jako szef sztabu w 15 Zapasowym Pułku Lotniczym w Radomiu. Od marca 1946 r. był wykładowcą w Oficerskiej Szkole Lotniczej w Dęblinie. Odwołany ze stanowiska wykładowcy, latem 1947 r. został przeniesiony do Wydziału Planowania w Dowództwie Wojsk Lotniczych. Początkowo pełnił funkcję kierownika sekcji przemysłowej, a z czasem został szefem wydziału. W czerwcu 1952 r., w ramach czystek politycznych, został przeniesiony do rezerwy i zaraz potem aresztowany i poddany brutalnemu śledztwu, którym kierował sowiecki oficer ppłk Naum Lewandowski. 15 października 1952 r. ppłk Roman Rypson wraz z trzema innymi oficerami stanął przed Najwyższym Sądem Wojskowym w Warszawie. W tzw. procesie drugiej grupy oficerów lotnictwa został oskarżony o działalność konspiracyjno-szpiegowską i skazany na karę śmierci. Wyrok przez rozstrzelanie wykonano 28 kwietnia 1953 r. w mokotowskim więzieniu. Ppłk Roman Rypson został zrehabilitowany w 1957 r. w następstwie opracowania raportu przez tzw. Komisję Mazura. Jego symboliczny grób znajduje się na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Kwaterze „Na Łączce”. Źródło: ladzice.pl