Ulotki, hasła, anonimy. Formy indywidualnego sprzeciwu wobec systemu komunistycznego w Polsce w okresie 1945–1989

Wydana nakładem IPN, 228 stronicowa praca Joanny Dardzińskiej „Ulotki, hasła, anonimy. Formy indywidualnego sprzeciwu wobec systemu komunistycznego w Polsce w okresie 1945–1989, Warszawa 2015” ukazuje czytelnikom materialne świadectwa antykomunizmu Polaków na przestrzeni 44 lat komunistycznej okupacji naszej ojczyzny.

Album zawiera, znajdujące się dziś w archiwum, listy i ulotki zarekwirowane przez bezpiekę podczas przeszukań i przeglądania korespondencji, oraz fotografie napisów na murach z akt śledztw. Publikacje rozpoczyna kalendarium wydarzeń historycznych 1939–1989. W kolejnych rozdziałach omówione są ulotki, hasła, anonimy z okresu stalinizmu (1944 –1956), rządów Gomułki (1956–1970), Gierka (1970–1980), Jaruzelskiego (1980-1989). Publikacje zamyka tekst poświęcony mechanizmom wykrywania „wrogiej propagandy pisanej”.

W PRL obywatele karani byli przez komunistyczną dyktaturę za sporządzanie i rozpowszechnianie, choćby w postaci napisanych ręcznie ulotek, treści antykomunistycznych, krytykujących władze, zachęcających do obywatelskiego nieposłuszeństwa, fałszywych według władz informacji, oraz krytykowanie zasadności sojuszu z ZSRR. Komuniści za rozpowszechnianie fałszywych informacji uznawali pisanie prawdy o zbrodniach gospodarczych czy realnej sytuacji społecznej oraz gospodarczej PRL. Sowieccy administratorzy PRL na aparat represji w ludowej „Polsce” marnowali ogromne sumy pochodzące z budżetu, pieniądze marnowane były też i na ściganie autorów napisów czy ulotek.

Jan Bodakowski