Urban fantasy to jeden z nurtów fantasy (opowieści o magi, mitycznych istotach), która rozgrywa się we współczesnych miastach. Tak też jest i w wyprodukowanym przez Szwedów i Duńczyków filmie, wyreżyserowanym przez Irańczyka Ali Abbasi (według niezwykle oryginalnego i kontrowersyjnego jak dla polskiego odbiorcy scenariusza reżysera, Isabella Eklöf i John Ajvide Lindqvist, opartego na opowiadaniu Johna Ajvide Lindqvista) ze świetnymi rolami Evy Melander, Eero Milonoff, Viktora Åkerblom.

Bohaterką filmu jest przeraźliwie brzydka szwedzka celniczka Tina, która dzięki swojemu powonieniu osiąga sukcesy zawodowe, doskonale wyłapując przemytników i przestępców (ludzie pobudzeni emocjonalnie specyficznie pachną, co wyczuwają np. psy). Tina, co zalakuje widzów i ją samą nieświadomą swojej tożsamości gatunkowej, jest trollem. Trolle to istoty obecne do dzisiaj w kulturze Skandynawów.

Choć obraz jest thrillerem fantasy to pomysł scenarzystów, którzy ukazują niedobitki trolli, żyjących wśród ludzi jako ludzie jest niezwykle oryginalny dla polskiego odbiorcy. Naruszeniem tabu politycznej poprawności jest motyw wymordowania przez szwedzkich socjaldemokratów populacji trolli. Eugeniczne zbrodnie socjaldemokratów w Skandynawii (przed, w trakcie i po II wojnie światowej) nie są jednak fantazją a faktami. Socjaldemokracji w Skandynawii, w Ameryce Północnej czy Australii dopuszczali się eugenicznych zbrodni (mających na celu eliminacje ze społeczeństwa grup ludzkich uznanych za „śmieci rasowe”). To właśnie zbrodnie eugeniczne socjaldemokratów były inspiracją eugenicznych zbrodni dokonanych przez niemieckich nazistów przed i podczas II wojny światowej.

Choć nienawiść trolli do ludzi, którzy przeprowadzili ich zagładę, jest zrozumiała, to widzów może zaszokować to, że zemsta trolli na ludziach, polegająca na wspieraniu wśród ludzi pedofilii, jest ukazana w filmie w sposób niewywołujący odrazy. Troll współsprawca tej zbrodni jest ukazany jako postać budząca w pewnym stopniu sympatie, dzięki niemu bohaterka odkrywa swoją tożsamość i seksualność, wyzwala się z toksycznego związku. Konserwatywnemu widzowie jednak trudno jest się pogodzić, z ukazywaniem sprawców pedofilii w sposób budzący do nich sympatie.

Akcja filmu jest bardzo intrygująca. Atmosfera i pomysł niebanalne, choć wykorzystują klasyczne motywy thrillera. Obraz przełamuje tabu politycznej poprawności dotyczące zbrodni socjaldemokracja, ale też niestety kreuje pozytywny wizerunek bohatera filmu zaangażowanego w pedofilie. Nie da się też ukryć, że lewicowcy mogą w filmie dostrzec głos w dyskusji na temat transgresji seksualnej (seksualność trolli jest odmienna od naszej ludzkiej).

Zbrodnie eugeniki w Skandynawii opisała w swojej pracy naukowej M. Gawin „Rasa i nowoczesność. Historia polskiego ruchu eugenicznego (1880-1952)” (Neriton & Instytut Historii PAN 2003).

W Niemczech i Skandynawii eugenikę wspierało państwo. W Skandynawii eugenika uderzała w osoby ubogie. „Eugenika w Danii, Szwecji i, Finlandii oraz Norwegii była integralną częścią koncepcji państwa opiekuńczego. Partie socjaldemokratyczne forsowały w parlamentach eugeniczne ustawodawstwo z przymusem sterylizacyjnym włącznie”. Eugenice sprzyjała laicyzacja i zanik norm moralnych. „We wszystkich krajach skandynawskich sterylizowano głównie kobiety”. W krajach „skandynawskich podstawą do sterylizacji były takie 'dziedziczne' schorzenia jak; inklinacja do sprzedaży nielegalnego alkoholu, kradzież kurczaków, silny popęd seksualny”.

W 1922 roku w Danii zakazano małżeństw sprzecznych z założeniami eugeniki. Od 1928 wprowadzono przymusową sterylizację. Duńscy eugenicy otrzymywali finansową pomoc od fundacji Rockefellera. Od 1929 obowiązywała dobrowolna sterylizacja chorych psychicznie, od 1934 przymusowa sterylizacja chorych psychicznie zamkniętych w placówkach (po sterylizacji wypuszczano pacjentów do domów). Od 1934 sterylizowano również ubogich. W 1935 weszła w życie nowa ustawa o przymusowej sterylizacji z powodów genetycznych oraz sterylizacji osób samotnych i ubogich.

W Norwegii ustawa o sterylizacji z 1934 roku doprowadziła do tragedii 41.000 ofiar. Od 1977 wprowadzono dobrowolność sterylizacji.

W 1922 roku powstał Szwedzki Państwowy Instytut Biologii Rasy. W 1934 wprowadzono ustawę o sterylizacji: chorych psychicznych, upośledzonych umysłowo, z „wadami umysłu”, „prowadzących antyspołeczny tryb życia”. Przepisy te pociągnęły za sobą tragedie 63.000 osób w większości kobiet.

W Finlandii od 1935 do 1945 wysterylizowano 588 osób. „Po II wojnie światowej sterylizacje dobrowolne i przymusowe w Finlandii przybrały na sile”.

Jan Bodakowski