95. rocznica śmierci dr. Andrzeja Mielęckiego – śląskiego działacza narodowego zamordowanego przez niemiecką bojówkę

Był jednym z pierwszych polskich lekarzy w Katowicach. Nazywany przez Niemców „wielkim polskim agitatorem”, brał czynny udział w życiu społecznym i kulturalnym lokalnej społeczności. Został zamordowany 17 sierpnia 1920 r., gdy spieszył z pomocą rannym uczestnikom antypolskich zamieszek.

Andrzej Mielęcki przyszedł na świat 30 listopada 1864 r. w majątku Hucisko koło Piotrkowa Trybunalskiego, w rodzinie ziemiańskiej. Gdy miał rok, jego rodzice osiedlili się w dworku w Koźminku pod Kaliszem. Ukończył gimnazjum w Ostrowie Wielkopolskim, następnie studiował medycynę w Berlinie i Monachium. W trakcie nauki działał w polskich organizacjach studenckich. Dyplom doktora nauk medycznych otrzymał w 1893 r. w Lipsku.

Początkowo pracował w Saksonii, w 1899 r. jako jeden z pierwszych polskich lekarzy osiedlił się na stałe w Katowicach, gdzie rozpoczął prywatną praktykę. Był specjalistą w zakresie ginekologii i położnictwa. W krótkim czasie stał się znanym i szanowanym lekarzem w mieście, z którego usług korzystali zarówno Polacy, jak i Niemcy.

Prócz pracy zawodowej brał czynny udział w życiu społecznym, oświatowym i kulturalnym Śląska i w szczególności Katowic. Nazywany przez Niemców „wielkim polskim agitatorem”, był współzałożycielem i członkiem wielu polskich stowarzyszeń i organizacji.

W 1900 r. został członkiem zarządu Towarzystwa dla Szerzenia Elementarzy Polskich na Górnym Śląsku. Działał też w komitecie Wykładów Ludowych im. Adama Mickiewicza i Towarzystwie Czytelni Ludowych. Jako członek katowickiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” propagował wśród polskiej młodzieży kulturę fizyczną.

Był współzałożycielem i wieloletnim prezesem powstałego w 1908 r. Towarzystwa Lekarzy Polaków na Śląsku. Brał udział w walce o wolny wybór lekarzy do śląskich kas chorych opanowanych przez Niemców.

W 1918 r. wszedł w skład Powiatowej Rady Ludowej w Katowicach i był delegatem na Sejm Dzielnicowy w Poznaniu. Rok później wybrano go radnym Rady Miejskiej w Katowicach, w której był przewodniczącym koła polskiego.

Przed wybuchem I powstania śląskiego w 1919 r. kierował konspiracyjnymi kursami sanitarnymi w Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska. Przed wybuchem I powstania śląskiego został na pewien czas aresztowany. W 1920 r. został członkiem Polskiego Komitetu Plebiscytowego w Katowicach.

17 sierpnia 1920 r. w mieście doszło do zamieszek wywołanych przez Niemców na wieści z frontu wojny polsko-bolszewickiej i przewidywanego rychłego upadku państwa polskiego. Na ulicy, przy której mieszkał doktor Mielęcki, do bojówek demolujących polskie sklepy oddali strzały francuscy żołnierze patrolujący miasto.

Niosąc pomoc rannym, dr Mielęcki został zaatakowany przez niemieckich bojówkarzy, którzy ciężko go pobili za pomocą pałek. Gdy sanitariusze próbowali go przewieźć do pobliskiego szpitala, napastnicy zatrzymali ambulans, wywlekli skatowanego i wrzucili go do rzeki Rawy.

Pogrzeb Andrzeja Mielęckiego, który miał miejsce 25 sierpnia 1920 r. w Sosnowcu, zgromadził kilkunastotysięczny tłum. Zwłoki przewieziono i pochowano w rodzinnym grobowcu na cmentarzu w Złotnikach koło Koźminka. Morderstwo doktora było jedną z przyczyn przyśpieszenia momentu rozpoczęcia II powstania śląskiego.

Dla uczczenia pamięci doktora Andrzeja Mielęckiego jeszcze w 1920 r. utworzono fundację jego imienia, a z zebranych pieniędzy otwarto sierociniec. Imię polskiego patrioty nosi także kilka śląskich szpitali oraz ulica, przy której mieszkał.

opr. Paweł Brojek
Źródło: wlkp24.info

© WSZYSTKIE PRAWA DO TEKSTU ZASTRZEŻONE. Możesz udostępniać tekst w serwisach społecznościowych, ale zabronione jest kopiowanie tekstu w części lub całości przez inne redakcje i serwisy internetowe bez zgody redakcji pod groźbą kary i może być ścigane prawnie.