Dla popkultury Jane Fonda jest znana z filmów "Sposób na teściową" (2005), "Młodość" (2015), "Barbarella" (1968), czy "Klute" (1971). Debiutowała komedią sportową "Duby smalone" w 1960 roku. Do historii przeszła jako wspierająca komunistów aktywistka. Jako młoda osoba zmagała się z bulimią. Studia aktorskie odbyła na Strasberg’s Actors’ Studio. Zdobyła dwa Oskary i siedem nominacji. Od 1980 zasłynęła jako producent i zarazem gwiazda zajmująca się ćwiczeniami fitness.

Wskutek małżeństwa z reżyserem Rogerem Vadim (w latach 1965-1973) przeprowadziła się do Francji. Tutaj poznała lokalnych komunistów i była zaproszona do udziału w prowadzonych przez nich działaniach politycznych. O stopniu zauroczenia marksizmem stanowi fakt, że swą córkę nazwała Vanessa po Vanessie Redgrave, działaczce trockistowskiej, a także współzałożycielce Partii Komunistycznej, tej samej która swą obecnością wsparła reżim Fidela Castro na Kubie.

O podejściu Fondy do rodziny świadczy, że jej małżeństwo rozpadło się po tym, jak poczęła dziecka z Tomem Haydenem w 1972 roku. Ów działacz udzielał się w organizacji związanej ze Szkołą Frankfurcką i tym samym Nową Lewicą Students for a Democratic Society. Organizacja ta stała się katalizatorem kontrkultury i z jej łona wypłynęły czołowe nurty dziś walczące o prawa Ziemi, czy z kapitalizmem. Nowonarodzonego chłopca Fonda i Hayden nazwali Troi po bohaterze Vietcongu Nguyenie Van Troju. Za idola uznali osobę skazaną na śmierć przez Południowy Wietnam za próbę zabójstwa sekretarza obrony Roberta McNamary w 1963. W 1991 roku małżeństwo Fondy rozpadło, tak jak i trzecie z Tedem Turnerem, trwające od 1991 do 2001 roku.

Mająca za sobą rozwody aktorka w latach siedemdziesiątych mówiła do amerykańskich uczniów: “Jeśli byście zrozumieli czym komunizm był, powinniście mieć nadzieje, powinniście modlić się na kolanach, abyście któregoś dnia stali się komunistami.” Zarazem dodawała “Ja, socjalistka, myślę że musimy dążyć do społeczeństwa socjalistycznego, wszystkimi możliwymi drogami do komunizmu”. Trzy lata po jej słowach w 1973 Aleksander Sołżenicyn opublikował “Archipelag Gułag”, książkę ukazującą rozliczne tortury, gwałty i znęcanie się nad wrogami systemu komunistycznego systemu w Związku Socjalistycznych Republik Sowieckich. Fakty nie przeszkadzały Fondzie w staniu się ikoną ruchu przeciw wojnie w Wietnamie, wspieranej przez kandydata na prezydenta Johna Kerry’ego.

Pomijała, że wojna w Wietnamie toczyła się o zagarnięcie kolejnego kraju w sieć państw komunistycznych. Podczas wycieczki do Północnego Wietnamu mówiła wprost, o Ho Chi Ming człowieku zaangażowanym w śmierć miliona siedmiuset tysięcy mieszkańców Kambodży, dwóch milionów Wietnamczyków i dwustu trzydziestu tysięcy Laotańczyków, że jest bohaterem. Z kolei walczącego z nim Richarda Nixona uznała “za nowy rodzaj Hitlera” prowadzącego politykę “imperialną” i “rasistowską agresję”. Pilot amerykańskiego samolotu David Hoffman stwierdził, że skutkiem działań Fondy było to, że komunistyczny Wietnamczycy torturowali go. Aktorka głosiła: “Rewolucja jest aktem miłości. Jesteśmy dziećmi rewolucji urodzonymi do bycia rebeliantami. To płynie w naszej krwi”.

Po Zimnej Wojnie Jane Fonda zaangażowała się w promowanie aborcji. Otrzymała w 2003 roku nagrodę imienia Margaret Sanger, założycielki Planned Parenthood, za działania na rzecz finansowania zabójstw dzieci nienarodzonych z pieniędzy amerykańskich podatników. Broniła prezydenta Billa Clintona. W 1999 roku zdaniem ABC News znalazła się w setce najbardziej wpływowych kobiet XX wieku, co wskazuje, jaka była jej siła jako ikony popkultury. Wspierała Nancy Pelosi, proaborcyjny Naral Pro-Choice America, a także finansowała Ala Gora i ruch Nowej Lewicy MoveOn. W 2004 roku promowała feminizm za pomocą “Monologów waginy” (Vagina Monologues) Eve’a Enslera w ramach tak zwanego “głosowania waginą”, czyli ackji na rzecz Johna Kerry’ego. W 2012 o swoim pobycie i działalności w Wietnamie stwierdziła: “Chcę przeprosić za pewne rzeczy jakie tam zrobiłam, ale jestem dumna że pojechałam”.

Podczas rozmowy w 2017 z Stephenem Sackurem stwierdziła, że “Jestem dumna z oporu (…) ludzi protestujących przeciw temu, co Trump robi”. Sama siebie ustawiła w ramach centrum (jak to określiła “jądrze”) sprzeciwu wobec obecnego rządu USA. Dodatkowo głosi, że zmiany klimatyczne nam grożą katastrofą.

Postać Jane Fondy ukazuje, jak sympatie marksistowskie ewoluują w czasie. Ze względów historycznych zasadne jest ukazywanie Partii Demokratycznej jako pociotków Amerykańskiej Partii Komunistycznej. Osoby wspierające taki program są kontynuatorami myśli marksistowskiej, co wymaga zastanowienia do czego dziś dąży współczesny komunizm.

Jacek Skrzypacz